طبقه‌بندی و تحلیل کارکرد اشیای مقدس در شفابخشی (با تاکید بر مهم‌ترین متون منثور عرفانی تا قرن هفتم هجری)

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 بهمن 1402

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/mmlq.2024.709385

نویسندگان

افروز خدابنده لو^{* 1}؛ سید محسن حسینی موخر²؛ سیدعلی قاسم زاده³

¹گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی ره ایران قزوین

²گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام خمینی ایران قزوین

³گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام خمینی ره ایران قزوین

چکیده

شفابخشی یکی از مهم‌ترین کرامت‌های مشایخ صوفیه بوده است. برخی از این شفابخشی‌ها، از طریق اشیای مقدس و متبرکی صورت گرفته که به مشایخ متصوفه متعلق بوده‌است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به واکاوی و تبیین کارکرد این اشیا در بخشی از متون عرفانی فارسی پرداخته و آن را با پیشینه‌های اسطوره‌ای و دینی تحلیل کرده‌است. براساس این بررسی، اشیای شفابخش در سه گروه جای گرفته‌اند: نخست مکتوبات که شامل دست‌نوشته‌های مشایخ، حرزها و تعویذه ،شعرها ونامه هستند، دوم جامه‌ها و انواع پوشش‌های مشایخ که شامل خرقه و پیراهن و لباچه وکلاه و نعلین است. گروه آخر، خوراک‌ها، نیم خورده‌ها، آب‌‌دهان و اشیای متعلق به آن (همچون خلال ) را دربرمی‌گیرد. آنچه در همه این موارد مشترک است تقدس، تبرک و شفابخشی‌ای است که به واسطه پیوند با مشایخ متصوفه به این اشیا اعطا شده است و کلیه این اشیا در پایان در قالب نمودارهای مختلف مورد تجزیه و نحلیل قرار گرفته است

کلیدواژه‌ها

"اشیاءمتبرک؛ "" شفابخشی؛ " "مکتوبات؛ "" پوشاک؛ "" خوراک"

مراجع