مدلسازی و پهنه بندی دو بعدی سیلاب شهری در حوضه شمال شهرکرج با استفاده از HEC-RAS 2D

فصلنامه علمی تخصصی مهندسی آب

دوره 11، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 99-110   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

کوشا خاتونی¹؛ فرهاد هوشیاری پور^{* 2}؛ روح اله نوری³؛ بهرام ملک محمدی⁴

¹دانشجو دکتری، گروه مدیریت ساخت و آب، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²استادیار، گروه مدیریت ساخت و آب، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

³استادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

⁴دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

در بسیاری از مناطق، سیلاب شهری و سیستم‌ کنترل سیل‌ هنوز به‌ عنوان یک‌ مسأله‌ مهم‌ در طراحی‌ بافت‌ شهری در نظر گرفته‌ نشده و مشکلات ناشی‌ از آن به‌ وضوح در سطح‌ شهرها دیده می‌شود. برای کنترل و مدیریت‌ سیلاب شهری، استخراج پهنه‌های خطر سیلاب شهری و تحلیل‌ آسیب‌پذیری دارایی‌ها زیرساخت‌های شهری در معرض خطر ضروری است. ارزیابی ریسک سیلاب به منظور بررسی میزان آسیب پذیری و مواجه با خطر، اطلاعات ارزشمندی را برای مدیریت ریسک سیلاب فراهم می کند. دستیابی‌ به‌ این‌ اطلاعات نیازمند بکارگیری مدل های هیدرولوژیکی‌ و هیدرولیکی‌ و آنالیز خسارات وارد بر تاسیسات و کاربری های مختلف‌ شهری است‌. در این‌ تحقیق‌ با مدسازی هیدرولیکی‌ HEC-RAS برای شبیه‌سازی دو بعدی با دوره بازگشت‌ طرح (۲۵ ساله‌) و پهنه‌بندی عمق و سرعت سیلاب برای این‌ دوره بازگشت‌ استفاده شده است. در این مطالعه با مدلسازی دقیق دو بعدی سیلاب با استفاده ار مدل رقوم ارتفاعی ۱.۵ متری ها ریسک سیلاب شهری را آنالیز و بررسی کند . نتایج تحقیق نشان می دهد بیشتر مناطقی که با سیل زدگی و ابگرفتگی مواجه هستند در بین مناطق بافت فرسوده هستند که طراحی شبکه زهشکی قدیمی تری داشتنه اند و مناطق مناطق شاهین ویلا و گوهردشت وضعیت ناتاب آوری نسبت به دو منطقه دیگر دارد و در مقابل دو منطقه دیگر عظیمیه و جهانشهر کرج نسبت به دو منطقه دیگر تاب آوری بهتری را دارند.

کلیدواژه‌ها

سیلاب شهری؛ ریسک سیلاب؛ مدل سازی دو بعدی سیلاب؛ خطر؛ شهر کرج

مراجع