اثربخشی آموزش شطرنج بر پرورش هوش تجسم فضایی و خلاقیت کودکان پیش‌دبستانی

نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 بهمن 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jinev.2024.1999111.2957

نویسندگان

سهیلا حسین پور^{* 1}؛ زینب بهرامی²

¹استادیار گروه علوم‌تربیتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی، واحد سنندج، دانشگاه ازاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اتربخشی آموزش شطرنج در پرورش هوش تجسم فضایی و خلاقیت کودکان پیش‌دبستانی شهرستان هلیلان انجام گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و نحوه گردآوری داده‌ها، روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری شامل کلیه کودکان مقطع پیش‌دبستانی شهرستان هلیلان به تعداد 842 نفر بودند که بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 40نفر انتخاب شده و به شکل تصادفی در دو گروه 20نفری کنترل و آزمایش تقسیم شدند، گروه آزمایش بسته آموزشی شطرنج برای کودکان را به مدت 12جلسه را به صورت متوالی و هفته‌ای سه جلسه به مدت 45دقیقه دریافت کرد.ند. اما گروه کنترل هیچ نوع آموزش خاصی دریافت نکردند. ابزار گرد‌آوری داده‌ها، در این پژوهش دو پرسشنامه‌ استاندارد آزمون‌ تصویری‌ سنجش‌ خلاقیت‌ تصویری تورنس‌ (فرم‌ ب‌) و تست‌ ریون‌ کودکان ‌(1938) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون شاپیرو، آزمون لون، آزمون تحلیل کواریانس) در نرم ابزار spss انجام شد. که نتایج یافته‌ها نشان داد که آموزش شطرنج بر پرورش هوش تجسم فضایی (23/307F= و P<./001) و خلاقیت (45/712F= و P<./001) کودکان پیش‌دبستانی تأثیر دارد. بر اساس نتایج به‌دست آمده می‌توان برای پروروش هوش هیحانی و خلاقیت در مراکز پیش‌دبستانی از بازی شطرنج بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

آموزش شطرنج؛ هوش تجسم فضایی؛ خلاقیت؛ کودکان