کاربردتئوری آنتروپی شانون در پیش بینی تبخیر و تعرق پتانسیل (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک ارومیه)

فصلنامه علمی تخصصی مهندسی آب

دوره 11، شماره 2، تیر 1402، صفحه 43-59   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

علیرضا پرویشی^*

گروه مهندسی عمران - دانشکده فنی و مهندسی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

چکیده

تبخیر و تعرق از مهمترین اجزای چرخه هیدرولوژی بوده و برآورد دقیق آن در مطالعات زیادی مانند بیلان آب، مدیریت منابع آب و برنامه‎ریزی آبیاری کاربرد دارد. استفاده از مدل‎های هوشمند می‎تواند ابزارهای مناسبی برای تخمین متغیرهای غیرخطی همچون تبخیر و تعرق باشد. مطالعه حاضر از روش‎های برنامه‎ریزی بیان ژن GEP و سیستم استنتاج عصبی فازی- تطبیقی ANFIS برای پیش بینی تبخیر و تعرق مرجع ماهانه استفاده گردید. بدین منظور دو حالت مختلف مدل‎سازی توسعه داده شد. حالت اول الگوهای اقلیم پایه و حالت دوم نقش حافظه در پیش‎بینی تبخیر و تعرق مرجع ماهانه، از روش آنتروپی شانون برای انتخاب بهینه‎ترین ورودی‎ها استفاده شد. مطابق نتایج مدل GEP در الگوی CBM8با مقادیر 91/0KGE=، 87/0WI= و 495/0 RMSE=بهترین عملکرد را در پیش‎بینی تبخیر و تعرق مرجع ماهانه ایستگاه سینوپتیک داشت. نتایج حاصل از اجرای مدل‎ها با الگوهای تاخیر پایه نیز روش آنتوپی شانون توانست تاخیر بهینه را به درستی شناسایی نماید.

کلیدواژه‌ها

آنتروپی شانون؛ الگوهای اقلیم پایه؛ الگوهای تاخیرپایه؛ روش پنمن- مونتیث فائو

مراجع