ریخت‌شناسی داستان کوتاه ید فی القبر از غسان کنفانی بر اساس نظریه ولادیمیر پراپ

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 52، بهمن 1402، صفحه 123-147   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

عزت ملا ابراهیمی^{* 1}؛ پرستو بهمنی الوارس²

¹استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)

²دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

چکیده

ذهن نظام ­مند پراپ پیوسته در پی ساختارمند کردن داستان­ ها و قرار دادن آن‌ها در یک چارچوب معین بود که پس از مطالعه داستان­ های پریان روسی توانست به این دغدغه ذهنی خود پاسخ درخور توجهی بدهد. پژوهش حاضر بر آن است تا داستان کوتاه ید فی القبر از مجموعه داستانی القمیص المسروق اثر غسان کنفانی را در چارچوب نظریه ریخت‌شناسی پراپ مورد ارزیابی قرار دهد و آن را تحلیل و تبیین کند. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که از 31 کارکرد معرفی شده از سوی پراپ، 16 مورد آن را می­ توان در این داستان مشاهده کرد. خویشکاری­ های مقدماتی و نقطه اوج داستان که معمولاً پایان آن را هم رقم می­زند، مهم­ ترین طرح کنفانی برای ایجاد ساختار واحد و یکسان در این داستان است. توالی یکسان کارکردها، وجود تفاوت بسیار اندک و کم ­اهمیت در پی‌رنگ و ساختار داستان، طرح کلی و مشابه در سراسر حکایت، از مهم ترین مشخصه­ های این داستان از دیدگاه ریخت­ شناسی است.

کلیدواژه‌ها

نقد ساختاری؛ ریخت‌شناسی پراپ؛ داستان کوتاه؛ کنفانی؛ ید فی القبر

مراجع