رابطه سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی معلمان زن متوسطه اول با توجه به نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری

فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش

دوره 2، شماره 1، آذر 1402، صفحه 69-96   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

خدیجه قادری^* ؛ مهسا انتظامی؛ علیرضا عصاره

گروه آموزشی برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، ایران، تهران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی معلمان زن متوسطه اول با توجه به نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن شاغل در مقطع متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بود، که از بین آنها 307 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس سواد برنامه درسی عباباف و همکاران، مقیاس عملکرد شغلی پاترسون و مقیاس مسئولیت پذیری گاف و همکاران گردآوری شد. از آزمون ضریب همبستگی و تحلیل مسیر برای بررسی فرضیه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی (01/0p<)، بین سواد برنامه درسی با مسئولیت پذیری(01/0p<) و بین مسئولیت پذیری با عملکرد شغلی (01/0p<) اثر مستقیم معناداری وجود دارد. همچنین سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی از طریق مسئولیت پذیری اثر غیر مستقیم معناداری دارد (001/0p<). مدل نهایی نیز از برازش خوبی برخوردار بود. نتایج مطالعه حاکی از معنی دار بودن نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری در رابطه بین سواد برنامه درسی و عملکرد شغلی معلمان زن مقطع متوسطه اول بود.

کلیدواژه‌ها

سواد برنامه درسی؛ عملکرد شغلی؛ مسئولیت پذیری؛ معلم

مراجع

احمدی، عبادالله(1399). نقش واسطه­ای حمایت سازمانی در رابطه با مسئولیت­پذیری و عملکرد شغلی در کارکنان آموزش پرورش ناحیه یک شیراز. دوماهنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 11(46)، 296-267.

بارخدا، سیدجمال؛ احمدحیدری، پرستو؛  شیربگی، ناصر(1401). مسئولیت­پذیری اجتماعی در تلقی معلمان و مدیران. فصلنامه علمی جامعه شناسی فرهنگ و هنر، 14(2)، 223-200.

تقی پورظهیر، علی(1397). برنامه­ریزی آموزشی و درسی. تهران: انتشارات آگاه.

تقی­پور، سحر؛ صالحی عمران، ابراهیم؛ عابدینی­بلترک، میمنت(1401). نقش سواد برنامه­ریزی درسی در عملکرد شغلی معلمان با میانجیگری جهت­گیری تدریس. فصلنامه تدریس­پژوهی، 10(2)، 60-39.

حیدری، مریم؛ محمدی، اکبر؛ حقیقت، سارا(1399). تاثیر کمال­گرایی بر مسئولیت­پذیری با میانجی گری اضطراب امتحان در دانشجویان. فصلنامه تعالی مشاوره و روان­درمانی، 9(1)، 23-14.

حیدریان چرمهینی، زهرا(1400). بررسی تاثیر سواد برنامه درسی بر عملکرد و رضایت شغلی معلمان دوره ابتدایی شهرستان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور استان اصفهان.

زارع، رحمان؛ محمدزاده، کمال(1398). نقش واسطه­ای مسئولیت­پذیری در رابطه با عملکرد خانواده و خودکارآمدی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت. فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، 10(3)، 144-127.

سینگله، علی(1399). بررسی تاثیر سواد برنامه ریزی درسی معلمان بر عملکرد شغلی آنان با نقش واسطه ای سبک رهبری مدیران در معلمان متوسطه شهرستان کنارک. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر جاسک.

شفیع­آبادی، عبدالله؛ ناصری، غلامرضا(1396). نظریه­های مشاوره و روان­درمانی. مرکز نشر دانشگاهی.

شکرکن، حسین؛ نیسی، عبدالکاظم؛ نعامی، عبدالزهرا؛ مهرابی­زاده هنرمند، مهناز(1380). بررسی رابطه خشنودی شغلی با رفتار مدنی سازمانی و عملکرد شغلی در کارکنان برخی از کارخانه­های اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 4(8)، 1-22.

شیبانی، زهره؛ بهشتی­فر، ملیکه؛ ایران­نژاد پاریزی، سیدجواد(1395). بررسی رابطه بین مسولیت پذیری و عملکرد شغلی با توجه به نقش تعدیل گر مهارت های ارتباطی در کارکنان مجتمع مس سرچشمه. کنفرانس جهانی مدیریت، اقتصاد حسابداری و علوم انسانی در آغاز هزاره سوم.

طالب زاده، مریم(1391). بررسی میزان سواد برنامه­ریزی درسی دبیران زن دبیرستان­های دولتی دخترانه شهر تهران براساس الگوی اکر. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی.

عباباف، زهره؛ فتحی واجاره گاه، کوروش؛ فراستخواه، مریم؛ مهر علیزاده، یدالله(1392). سواد برنامه درسی در آموزش گری مضمونی برای توانمند سازی هیات علمی. آموزش و توسعه منابع انسانی 1(3)، 49-23.

فتحی واجارگاه، کوروش(1392). برنامه درسی به سوی هویت­های جدید. انتشارات آییژ: تهران.

فتحی واجارگاه، کوروش(1394). اصول و مفاهیم اساسی برنامه­ریزی درسی. انتشارات علم استادان: تهران.

قزنچایی، حسن؛ تقی­زاده، محمد. احسان؛ رحمانیان، مهدیه(1398). اثربخشی آموزش مسئولیت پذیری به شیوه گروهی بر اساس نظریه انتخاب بر تعهد سازمانی و عملکرد شغلی. مجله مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی، 6(2)، 158-139.

قنبرپورنصرتی، امیر؛ آصفی، احمدعلی(1401). اعتبار یابی پرسشنامه مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی در بین دانشجویان دختر ورزشکار. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، 35(4)، 137-121.

مترصد، لیلا؛ اسمعیل­خانی، فرشته(1399). رابطه استرس شغلی، ترس از ارزیابی منفی و مسئولیت‌پذیری با عملکرد شغلی پرستاران بیمارستان‌های شهرستان بهبهان. مجله پرستاری و مامایی، 18(2)، 106-95.

مصدق، هادی؛ خوش­قامت، اکرم(1398). بررسی رابطه معنویت در کار و مسئولیت پذیری با"عملکرد آموزشی معلمان دوره ابتدایی شهر قم. مجله راهبردهای نوین تربیت معلمان. 8(11)، 126-11.

نعامی، عبدالرضا(1384). بررسی سبک­های رهبری و خشنودی شغلی و عملکرد شغلی در کارکنان شرکت فولاد خوزستان. پایان نامه جهت اخذ مدرک دکتری تخصصی روانشناسی صنعتی و سازمانی. دانشگاه شهید چمران اهواز.

هاشم­نیا، شراره؛ شیرزادکبریا، بهارک؛  هاشم­نیا،  شهرام(1392). بررسی تاثیر سواد برنامه­ریزی درسی معلمان بر عملکرد شغلی آنان در مدارس راهنمایی شهرستان کرج. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 7(3)، 148-129.

یارمحمدیان، محمدحسین(1395). مبانی و اصول برنامه­ریزی درسی. انتشارات یادواره کتاب: تهران.

 

Abenawe, C. (2022). Social Economic Status in Selected Secondary Schools in Ibanda District Uganda. IAA Journal of Education, 8(1), 73-89.

Ali, S. K., & Baig, L. A. (2012). Problems and issues in implementing innovative curriculum in the developing countries: the Pakistani experience. BMC medical education, 12(1), 1-8.

 

Allegretto, S., & Mishel, L. (2019). The teacher weekly wage penalty hit 21.4 percent in 2018, a record high: Trends in the teacher wage and compensation penalties through 2018.

 

Balouch, S. (2021). Investigating the effect of teachers' curriculum literacy on their job performance with the mediating role of principals' leadership style among high school teachers in Chabahar city. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(13), 4444-4458.

 

Bentley-Davies, C. (2014). Literacy Across the Curriculum Pocketbook. Management Pocketbooks.

Bigenwald, A., & Chambon, V. (2019). Criminal responsibility and neuroscience: no revolution yet. Frontiers in psychology, 10, 1406.‏

Bolat, Y. (2017). Concept of curriculum literacy and curriculum literacy scale. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(18), 121-138.

Carpini, J. A., Parker, S. K., & Griffin, M. A. (2017). A look back and a leap forward: A review and synthesis of the individual work performance literature. Academy of Management Annals, 11(2), 825-885.

Carrera, L. I., Tellez, T. E., & D'Ottavio, A. E. (2003). Implementing a problem-based learning curriculum in an Argentinean medical school: implications for developing countries. Academic medicine, 78(8), 798-801.

Chantal, M., Manyange, M., & Asuman, B. (2022b). The Relationship between Employee Recognition Programs and Employee Performance of Shyogwe Diocese. INOSR Arts and Management, 8(1), 35-48.

Cipriano, C., Rappolt-Schlichtmann, G., & Brackett, M. A. (2020). Supporting school community wellness with social and emotional learning (SEL) during and after a pandemic. Edna Bennet Pierce Prevention Research Center, Pennsylvania State University.

Diamond, J. B., Randolph, A., & Spillane, J. P. (2004). Teachers' expectations and sense of responsibility for student learning: The importance of race, class, and organizational habitus. Anthropology & education quarterly, 35(1), 75-98.

 Elisado, M. (2022). Management styles used in the selected secondary schools in Uganda. IAA Journal of Education, 8(1), 90-96.

 Eze, C. E., Eze, V. H., & Jovita, U. N. (2023). Educational Administrative Strategies and Its Effect on Employers Job Performance: A Review. INOSR Journal of Experimental Sciences, 11(1), 67-76.

 

Fino, L. B., Alsayed, A. R., Basheti, I. A., Saini, B., Moles, R., & Chaar, B. B. (2022). Implementing and evaluating a course in professional ethics for an undergraduate pharmacy curriculum: A feasibility study. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 14(1), 88-105.

 Frynas, J. G. (2009). Beyond corporate social responsibility: Oil multinationals and social challenges. Cambridge University Press.

Gani, S. A., & Mahjaty, R. (2017). English teachers’ knowledge for implementing the 2013 curriculum. English Education Journal, 8(2), 199-212.

Golombek, P. R., & Johnson, K. E. (2021). Recurrent restorying through language teacher narrative inquiry. System, 102, 102601.

Gough, H. G., McClosky, H., & Meehl, P. E. (1952). A personality scale for social responsibility. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 47(1), 73.

Heminway, J. M. (2017). Professional Responsibility in an Age of Alternative Entities, Alternative Finance, and Alternative Facts. Transactions: Tenn. J. Bus. L., 19, 227.

Hersey, P., & Goldsmith, M. (1980). A situational approach to performance planning. Training and Development Journal, 34(11), 38.

Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (5th ed., pp. 3-427). New York:The Guilford Press.

Lai, F. Y., Tang, H. C., Lu, S. C., Lee, Y. C., & Lin, C. C. (2020). Transformational leadership and job performance: The mediating role of work engagement. Sage Open, 10(1), 2158244019899085.

Lauermann, F. V. (2013). Teacher Responsibility: Its Meaning, Measure, and Educational Implications (Doctoral dissertation).

Liu, P., Yuan, Y., Yang, L., Liu, B., & Xu, S. (2023). Innovation comes with responsibility: a dual moderation model of taking charge and innovative job performance. European Journal of Innovation Management.

López-Cabarcos, M. Á., Vázquez-Rodríguez, P., & QuinoA-Pineiro, L. M. (2022). An approach to employees’ job performance through work environmental variables and leadership behaviours. Journal of Business Research, 140, 361-369.

Manafa, I. F., & Univeersity, C. O. O. (2018). Communication skills needed by principals for effective management of secondary schools in Anambra State. Online Journal of Arts, Management and Social Sciences, 3(2), 17-25.

Mandukwini, N. (2016). Challenges towards curriculum implementation in high schools in Mount Fletcher district, Eastern Cape (Doctoral dissertation).

Manzano-Sánchez, D., Gómez-Marmol, A., Jiménez-Parra, J. F., Gil Bohórquez, I., & Valero-Valenzuela, A. (2021). Motivational profiles and their relationship with responsibility, school social climate and resilience in high school students. Plos one, 16(8), e0256293.

Mendoza, N. B., Cheng, E. C., & Yan, Z. (2022). Assessing teachers’ collaborative lesson planning practices: Instrument development and validation using the SECI knowledge-creation model. Studies in Educational Evaluation, 73, 101139.

Pouls, C., Jeandarme, I., Al-Taiar, H., Bradford, J., Canton, W., Kristiansson, M., ... & Konrad, N. (2022). Criminal responsibility evaluations: Benchmarking in different countries. International journal of law and psychiatry, 81, 101775.‏

Ramos-Villagrasa, P. J., Barrada, J. R., Fernández-del-Río, E., & Koopmans, L. (2019). Assessing job performance using brief self-report scales: The case of the individual work performance questionnaire. Revista de Psicología del Trabajo y de las Organizaciones, 35(3), 195-205.

Remillard, J. T. (2005). Examining key concepts in research on teachers’ use of mathematics curricula. Review of educational research, 75(2), 211-246.

Robinson, L. E., Valido, A., Drescher, A., Woolweaver, A. B., Espelage, D. L., LoMurray, S., ... & Dailey, M. M. (2023). Teachers, stress, and the COVID-19 pandemic: A qualitative analysis. School mental health, 15(1), 78-89.

Santamaría, M. D., Mondragon, N. I., Santxo, N. B., & Ozamiz-Etxebarria, N. (2021). Teacher stress, anxiety and depression at the beginning of the academic year during the COVID-19 pandemic. Global Mental Health, 8, e14.

Selvanathan, M., Ali, A. J., Balasubramaniam, S., & Thanaraju, P. (2012). Kesan Sikap Pekerja Ke Arah Kualiti Kerja Cemerlang. Jurnal Kemanusiaan, 20.

Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational researcher, 15(2), 4-14.

Simorangkir, S. T., Karnati, N., & Abdullah, T. (2019). The effect of supportive leadership, learning culture, and responsibility on job performance of teacher in junior high schools of South Tangerang. International Journal for Educational and Vocational Studies, 1(2), 120-129.

Stauffer, S. D., & Mason, E. C. (2013). Addressing elementary school teachers’ professional stressors: Practical suggestions for schools and administrators. Educational Administration Quarterly, 49(5), 809-837.

Steiner, D., Magee, J., Jensen, B., & Button, J. (2018). Curriculum literacy in schools of education? The hole at the center of American teacher preparation.

 Su, S. W. (2012). The various concepts of curriculum and the factors involved in curricula-making. Journal of language teaching and research, 3(1), 153-158.

Süğümlü, Ü. (2022). Investigation of the Relationship between Curriculum Literacy and Teacher Performance. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(4), 1342-1355.

 

Sulak, S. E., & Süğümlü, Ü. (2020). Türkçe öğretiminde strateji, yöntem ve teknikler. Türkçe öğretimi (2. b.) içinde, 333-366.

Sural, S., & Dedebali, N. C. (2018). A study of curriculum literacy and information literacy levels of teacher candidates in department of social sciences education. European Journal of Educational Research, 7(2), 303-317.

 Ugwu, J. N. (2023). Influence of New Media on the Academic Performance of Students. IAA Journal Arts and Humanities, 10(1), 1-19.

Vincent, C. G., Walker, H., Espelage, D. L., Murray, C., Svanks, R., Pennefather, J., ... & Marquez, B. (2022). Initial field test of the SOARS (Student Ownership, Accountability, and Responsibility for School Safety) framework for high schools. NASSP bulletin, 106(2), 154-176.

Yamtim, V., & Wongwanich, S. (2014). A study of classroom assessment literacy of primary school teachers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 2998-3004.

Yasin, B., Kasim, U., Mustafa, F., Marhaban, S., & Komariah, E. (2022). Self-Efficacy of English Language Teachers With Low and High Curriculum Literacy in Indonesian Schools. Profile Issues in TeachersProfessional Development, 24(2), 81-97.

 Yoon, K. S., Duncan, T., Lee, S. W. Y., Scarloss, B., & Shapley, K. L. (2007). Reviewing the evidence on how teacher professional development affects student achievement. issues & answers. rel 2007-no. 033. Regional Educational Laboratory Southwest (NJ1).