اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر گسلش شناختی، خودکنترلی و انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه اول شهرستان روانسر

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اسفند 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2023.1965133.3551

نویسنده

علیرضا مراتی^*

استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه پیام نور

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر گسلش شناختی، خودکنترلی و انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه اول انجام شد. پژوهش نیمه‏ آزمایشی با طرح پیش‏ آزمون و پس‏ آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش‌آموزان پسر مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه اول شهرستان روانسر در سال 401-1400 تشکیل داد، با روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 30 دانش‌آموز پسر انتخاب و در دو گروه مساوی 15 نفری گمارش شدند. برای افراد گروه آزمایش 8 جلسه هفتگی برنامه آموزش تاب‌آوری (به صورت جلسات هفتگی 1 ساعته) اجرا شد اما افراد گروه کنترل این برنامه را دریافت نکرد. گردآوری داده‌ها با پرسشنامه گسلش شناختی، پرسشنامه خودکنترلی و پرسشنامه انگیزه پیشرفت انجام شد. تحلیل داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی، آزمون پیش فرض‌های آماری و تحلیل کوواریانس (چندمتغیره و تک متغیره) با نرم افزار آماری SPSS نسخه 26 انجام شد. نتایج نشان داد که در مرحله پس آزمون بین میانگین نمره گسلش شناختی و خودکنترلی آزمودنی‌های دو گروه آزمایش و کنترل از نظر آماری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج نشان داد که در مرحله پس آزمون در افراد گروه آزمایش نمره انگیزه پیشرفت بهبود یافته است اما در نمره انگیزه پیشرفت افراد گروه کنترل از مرحله پیش آزمون به پس آزمون تغییر محسوسی مشاهده نشد. پیشنهاد می‌شود روان‌شناسان تربیتی و نیز مدیران مدارس به منظور ارتقای عملکرد برنامه آموزش تاب‌آوری بیشتر استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

تاب‌آوری؛ انگیزه پیشرفت؛ خودکنترلی؛ گسلش شناختی؛ دانش‌آموز

مراجع