معرفی کتاب ایران شناسی: هویت، فرهنگ و خلقیات ایرانی

گویش‌شناسی و فرهنگ عامّه

دوره 1، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 165-176   

نوع مقاله: معرفی کتاب

نویسنده

صبا پژمان فر^*

مدرس دانشگاه پیام نور

چکیده

این جستار کتاب ایران‌شناسی: هویت، فرهنگ و خلقیات ایرانی نوشتۀ زاگرس زند را معرفی می‌کند. مطالب کتاب در شانزده گفتارِ مفصل طرح شده است و نویسنده در پایان هر گفتار از آنچه سخن رانده، خلاصه‌ای و نتیجه‌ای هرچند کوتاه، تحت عنوان حاصلِ گفتار آورده است. زند به کتاب خود ماهیت علمی و آکادمیک بخشیده و این مهم را با پرداختن به چارچوب نظری و پیشبرد مطالب با درنظر گرفتن چنین چارچوبی و توضیح نظریه در گفتار یکم کتاب پی گرفته است. نویسنده در این کتاب مبحث هویّت ملی را با دو نگاه از درون و بیرون، از دوران باستان و با جمع‌ آوری داده از متون اوستایی، سنگ‌نوشته‌های هخامنشی، سکه‌ها و معماری و ادبیات پارتی دورۀ اشکانیان و ادبیات کتیبه‌ای و سنگ‌نوشته‌های ساسانیان آغاز کرده است و این مبحث را در دورۀ ایران پس از اسلام با تکیه بر دوران آل‌بویه که ایران‌گرایی را با تشیع و تصوف همراه با تساهل دینی پیوند ‌زده‌اند طرح کرده و سپس در دوران صفویه و بعد قاجار با تکیه بر سفرنامه‌هایی که از نگاه دیگری نوشته شده است توضیح داده و همچنین با توضیح نگاه از درون دو نویسندۀ مهم در این دوران ‌ـ جمالزاده و بازرگان ـ پیش گرفته است. در گفتار پایانی با نقد نگاه ایران‌شناسان به شرح ارکان هویت ملی و سهم هر یک پرداخته است.

واژه‌های کلیدی: هویت، فرهنگ، خلقیات ملی، سفرنامه، ایران‌شناسی، خودی، دیگری

کلیدواژه‌ها

هویت؛ فرهنگ؛ خلقیات ملی؛ سفرنامه؛ ایران‌شناسی

مراجع