ظرفیت های فقه امامیه در برابر سکولاریسم و نقش آن در اخلاق اسلامی

پژوهش های بازاریابی اسلامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 مرداد 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

افشین صفریانی گیلان¹؛ عبدالرضا جمال زاده^{* 2}

¹دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران.

²دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: سکولاریسم و دین دو پدیده مخالف هم که هر دو به بحث پیرامون نقش دین و مذهب در جامعه و حکومت بر آن می‌پردازند. سکولاریسم به معنای جدایی دین از سیاست و حکومت است و فقه به عنوان شاخه‌ایی از علوم دینی، به تفسیر و تطبیق احکام دینی با زمان، مکان و شرایط مختلف می‌پردازد تا از این طریق، در عین دینداری، دموکراسی را در جامعه پیاده سازد. در حقیقت اسلام دینی است که تأکید بر باور به پروردگار و پیروی از آموزه‌ها و دستورات او دارد و توحید، نبوت، کتاب، معاد و شریعت، پایه‌های این دین آسمانی هستند. فقه در اسلام، به درک و استنباط احکام شرعی کمک میکند و به بررسی قوانین و ضوابط دینی در زمینه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زندگی روزمره مسلمانان می‌پردازد. و در این راستا از چهار منبع اصلی یعنی کتاب (قرآن)، سنت، اجماع و عقل، کمک میگیرد. فقها از توانایی‌ها و قابلیت‌های این دانش جهت پاسخگویی به نیازها و مسائل شرعی جامعه میپردازند. روش: پژوهش پیش رو با استفاده از منابع و اسناد کتابخانه‌ایی و با روش توصیفی تحلیلی به بررسی ظرفیت‌های فقه در تقابل و رویارویی با سکولاریسم میپردازد. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان میدهد که علم فقه دارای توانایی تطبیق احکام شرعی با شرایط واقعی است و میتواند احکام مربوطه را از منابع اسلامی استخراج کرده و استدلال مناسبی را برای حل مسائل شرعی ارائه نماید و راه گشای خوبی برای مسائل اجتماعی باشد و مخالفتی با سکولاریسم و دموکراسی و پیشرفت ندارد.

کلیدواژه‌ها

سکولاریسم؛ فقه امامیه؛ اسلام؛ دین