دغدغه‏های حقوق بشری در آراء مرزی زمینی دیوان بین‌المللی دادگستری

فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

دوره 5، شماره 3(پیاپی 19)، تیر 1404، صفحه 105-127   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمد صابر راد^*

استادیار حقوق بین الملل، گروه حقوق، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. نویسندۀ مسئول): [e-mail]

چکیده

در دهه‏های اخیر، توجّه به حقوق بشر در تفسیر و اجرای قواعد حقوق بین الملل، رویکرد نوینی است که در حوزه‏های مختلف، منجمله تعیین حدود مرزهای زمینی نمایان است. این رویکرد، اگرچه بطور کلّی از سوی کشورها بهنگام تعیین حدود مرزهای زمینی خود مورد توجّه است؛ لیکن در رویه قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری نیز بهنگام تفسیر قضایی از معاهده مرزی، اصل تصرف حقوقی و سلطه مؤثر و.... متبلور است. دیوان، با آنکه دغدغه حقوق بشری را عامل تعیین حدود مرزها نمی‏داند؛ اما با توصیه‌ به طرف‏های اختلاف به لزوم رعایت حقوق و علائق مرزنشین‏ها، آنها را در توجّه به این مهم، ترغیب می‌کند. عمل کشورها به این توصیه‌ها نیز مبیّن اعتقاد حقوقی آنهاست؛ کما اینکه آنهایی که عمل نمی‏کنند هم در پی توجیه اقدام خود هستند که متضمّن باور حقوقی به موضوع است.

کلیدواژه‌ها

مرزهای؛ زمینی؛ تحدید؛ حدود؛ علامت‌گذاری

مراجع