بررسی تطبیقی اثر گسترش بازارهای مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با روش داده های تلفیقی 2008 – 1975

اقتصاد مالی

مقاله 3، دوره 5، شماره 15، شهریور 1390، صفحه 45-72

نویسندگان

قدرت اله امام وردی¹؛ مهدی فراهانی²؛ فاطمه شقاقی³

¹استادیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز و مدرس دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی کرج

³کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در این مطالعه به بررسی تاثیر گسترش بازارهای مالی بر رشد اقتصادی در دو گروه از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه خواهیم پرداخت و بررسی خواهد شد که آیا شاخص های توسعه مالی اثر مثبتی بر رشد اقتصادی دارند و آیا این اثر در دو گروه کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه متفاوت است یا نه؟ مطالعات آماری در خصوص 120کشور در سه گروه انجام شده است. ابتدامحاسبات برای کل120 کشورانجام شده و سپس کشورها به دو دسته تقسیم شده است. 53 کشور با درآمد بالا (از جمله آمریکا، آلمان فرانسه و...) و متوسط به بالا و 67 کشور با درآمد پایین و متوسط به پایین (از جمله پاکستان، هند، ایران و...) برای سالهای 2008-1975 صورت گرفته است. همچنین از شاخصهای توسعه بازارهای سهام نیز به عنوان شاخصهای توسعه مالی سود خواهیم جست. دادها به صورت Panel (تلفیقی ) و از تکنیک GMM استفاده شده است. نتایج مدل حاکی از آن است که رابطه مثبتی بین توسعه بخش مالی و رشد اقتصادی در دو گروه از کشورهای با درآمد بالا و متوسط به بالا و درآمد پایین و متوسط به پایین وجود دارد و این اثر در مورد کشورهای با درآمد بالا و متوسط به بالا قوی تر است.

کلیدواژه‌ها

بازار مالی؛ توسعه مالی؛ رشد اقتصادی؛ کشورهای درحال توسعه؛ روش تعمیم یافته گشتاورها

مراجع

 

• آقا بابایی،رضا (1384) «تحلیل خصوصی سازی بانکها در ایران از منظر نهادگرایی» ، موسسه تحقیقات تدبیر اقتصاد، گروه اقتصاد ایران .
• ابریشمی، حمید و رحیم زاده نامور، محسن (1385) «عوامل تعیین کننده پس انداز خصوصی با تاکید بر عملکرد بازارهای مالی در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی ، شماره 73 .
• احسانی، محمد علی (1383) واسطه های مالی و رشد اقتصادیدر ایران ، تهران .پژوهشکده پولی وبانکی ، بانک مرکزی ج . ا. ا
• ارشدی ، علی (1385) آزادسازی حساب سرمایه و اثرآن بر سرمایه گذاری و رشد اقتصادی، تهران،پژوهشکده پولی وبانکی ، بانک مرکزی ج . ا. ابازمحمدی ، حسین (1382) اصلاح ساختار نظام بانکی در راستای ساماندهی بازارهای مالی رسمی کشور .تهرانپژوهشکده پولی وبانکی ، بانک مرکزی ج . ا. ا
• برنسون ،ویلیام.شاکری ، عباس(1373)اقتصاد کلان . تهران ، نشر نی.
• پی جونز، چارلز. تهرانی ،رضا .نوربخش ، عسگر(1382) مدیریت سرمایه گذاری ، نشرنگاه دانش.
• ختایی ، محمود (1385) اثر تغییر نرخ سود رسمی پیش بینی شده بر سطح سرمایه گذاری در اقتصاد ایران.تهران.پژوهشکده پولی وبانکی ، بانک مرکزی ج . ا. ا
• ختایی، محمود(1378) گسترش بازارهای مالی و رشد اقتصادی ،تهران .موسسه تحقیقات پولی وبانکی ، بانک مرکزی ج . ا. ا
• راستاد ، مهدی (1381) توسعه مالی و رشد اقتصادی : مقایسه کشورهای صادرکننده نفت و آسیای شرقی . پایان نامه کارشناسی ارشد . موسسه عالی پژوهش در برنامه ریزی و توسعه.
• سلطان احمدی، شهناز(1381)ارتباط بازارهای مالی با بخش واقعی در اقتصاد ایران . پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشکده علوم سیاسی و اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی .
• سیفی پور ، رویا(1378)اثر تامین مالی بلندمدت بر رشد اقتصادی در ایران . پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی.
• شاد کام ،حامد (1385) پی ریزی یک بازار مالی کارآمد :چالش های پیش روی بازارهای مالی در حال توسعه ،مجموعه مقالات هفدهمین همایش بانکداری اسلامی ،موسسه عالی بانکداری ایران، بانک مرکزی ج.ا.ا
• شبانی،محمد(1386) بازارهای پولی و مالی بین المللی.تهران . سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
• شهابی،علی(1384)بررسی رابطه علی بین تورم،گسترش سیستم مالی و رشد اقتصادی.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشکده اقتصادعلامه طباطبایی.
• شیوا ، رضا(1380)اثر تامین مالی در دراز مدت بر رشد و توسعه اقتصاد در ایران ، اقتصاد کشاورزی و توسعه ، سال نهم ، شماره 34 ، تابستان.
• صمدی ، سعید و همکاران(1386)بررسی رابطه بین توسعه بازارهای مالی و رشد اقتصادی، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ، سال ششم ، شماره سوم ، پاییز1386.
• فقهی کاشانی ، محمد (1386) تکمیل نهادهای مالی در کشور تهران .پژوهشکده پولی وبانکی، بانک مرکزی ج . ا. ا
• نادری،مرتضی(1382) توسعه مالی، بحران مالی و رشد اقتصادی، فصلنامه پژوهش های اقتصاد ایران؛ شماره 15، تابستان.
• نظیفی، فاطمه (1383)توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران، پژوهشکده امور اقتصادی.سال چهارم. شماره سوم. پاییز.
• نقش نهادهای مالی در توسعه اقتصادی ، مجموعه مقالات سیزدهمین کنفرانس سالانه سیاست های پولی و ارزی ، تهران ،پژوهشکده پولی وبانکی ، بانک مرکزی ج . ا.ا (چاپ اول  1382)
• هزلگ ، جوزف اچ . تقوی ،مهدی(1386) سرکوب مالی ، عمق مالی و رشد اقتصادی،دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات.
• Allen, F and D. Gale (1997) Financial Markets, Intermediaries, and Intertemporal Smoothing, Journal of Political Economy, 105 .
• Baltagi ,badi H 2002 , Econometrics analysis of data ,second Edition , Johnwileys sons ,LTD.
• Beck, T, A . Demirgüç-Kunt and R. Levine (2001) The Financial Structure Database, In: Financial Structure and Economic Growth.
• Beck, T, A. Demirgüç-Kunt and R. Levine (2000), A New Database on Financial Development and Structure”, World Bank Economic Review, 14.
• Beck, T , R. Levine and N. Loayza (2000), Finance and the Sources of Growth, Journal of Financial Economics, 58.
• Demirgüç-Kunt, A. and V. Maksimovic (1998), Law, Finance, and Firm Growth, Journal of Finance, 53.
• Goldsmith, R. W. (1969), Financial Structure and Development, New Haven, CT: Yale University Press.
• Greene,William, Econometrics Analysis, Fifth Edition , New York University,2003.
• Haber, S. H. (1991), Industrial Concentration and the Capital Markets: A Comparative Study of Brazil, Mexico, and the United States, 1830-1930, Journal of Economic History, 51.
• Hayek, Friedrich. The Constitution of Liberty. Chicago, IL: The University of Chicago Press,1960.
• James Tobin , Money and Economics Growth , Econometrica , Oct. 1965,33(4) .
• Johnson, S, J. McMillan, and C. Woodruff (2002),Property Rights and Finance , American Economic Review, 92.
• Joseph Schumpeter , The Theory of Economic Development , Cambridge , Mass:Harvard Universiy Press , 1934
• La Porta, R., F. Lopez-de-Silanes, A. Shleifer and R. W. Vishny (1997), Legal Determinants of External Finance, Journal of Finance, 52..
• Levine, R. and S. Zervos (1998a), Stock Markets, Banks, and Economic Growth, American Economic Review, 88.
• Levine, R. (1998), The Legal Environment, Banks, and Long-Run Economic Growth, Journal of Money, Credit, and Banking, 30.
• Levine, R(2003) Finance and Growth : Theory ,Evidence and Mechanisms , March 2003.
• Levine, R., N. Loayza and T. Beck (2000), Financial Intermediation and Growth: Causality and Causes, Journal of Monetary Economics, 46.
• Love, I. (2003), Financial Development and Financing Constraint: International Evidence the Structural Investment Model, Review of Financial Studies, 16.
• Rajan, R, Zingales, L 1998. Financial dependence and growth. American Economic Review ..
• Raymond W.Goldsmith , Financial Structure and Development .New Haven, GT :Yale University Press ,1969.
• Robert Solow , "A Contribution to the Theory of Economic Growth". Quarterly Journal of Economics , 1956, 70(1) .
• Ronald I.McKinnon , Money and Capital in Economic Development , Washington , DC: Brookings Institution,1973.
• Rousseau, P, Wachtel, P, 1998. Financial intermediation and economic performance: historical evidence "ve industrial countries. Journal of Money, Credit, and Banking 30.
• Schumpeter, J.The Theory of Economic Development ,Cambridge , Mass.:Harvard University Press, 1934.
• Sirri, E. R. and P. Tufano (1995),The Economics of Pooling, In: The Global Financial System: A Functional Approach, Eds: D. B. Crane, et al., Boston, MA: Harvard Business School Press.
• Stephan Haggard , Chung H. Lee (1995) Financial Systems and Economic Policy in Developing Countries . 
• Stiglitz, J and A. Weiss (1983), Incentive Effects of Terminations: Applications to Credit and Labor Markets , American Economic Review, 73(5).
• Tobin, James, Money and Economic Growth , Econometrica ,oct. 1965,33(4).
• Wurgler, J. (2000), Financial Markets and the Allocation of Capital, Journal of Financial Economics, 58.
• World Bank (1989), World Development Report1989, Financial Systems and Development ,(New York Oxford University Press).