افلاطون و خاستگاههای فلسفه زبان

 پژوهشهای معرفت شناختی

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، شهریور 1391، صفحه 39-51   

نویسندگان

سیدحمید طالب زاده¹؛ مالک شجاعی جشوقانی²

¹دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران

²دانشجوی دکتری فلسفه معاصر دانشگاه تهران

چکیده

فلسفه معاصر(بویژه فلسفه تحلیلی) را در قیاس با فلسفه های «وجود» محور و«شناخت» محور، فلسفه ای« زبان» محور دانسته اند .با این وجود می توان خاستگاههای تاملات فلسفی در باب زبان را در تاریخ فلسفه دنبال کرد. نخستین تاملات فلسفی جدی در باب زبان در محاورات افلاطون وبیش ازهمه در محاوره کراتیلوس به چشم می خورد. وی در این محاوره ، به نقادی دودیدگاه عمده درباب رابطه زبان وحقیقت، یعنی دیدگاه طبیعت گرایی افراطی و قراردادگرایی افراطی با بهره گیری از اتیمولوژی وبویژه با اتکاء به نظریه صور(مثل) خویش می پردازد. افلاطون ، وصول به ماهیت اشیاء و ایده‌ها از طریق بررسی واژه‌ها(دیدگاه کراتیلوس)را نمی پذیرد و این راه وصول را نه راهی زبانی، که فراتر اززبان دانسته و تلقی او فرسنگ ها از این گزاره ویتگنشتاینی دور است که ، «مرزهای هستی ما همان مرزهای زبان ماست»

کلیدواژه‌ها

افلاطون؛ فلسفه زبان؛ طبیعت گرایی؛ قراردادگرایی؛ اتیمولوژی

مراجع

-1Dalimier, C.,  Platon, Cratyle. Paris: Flammarion. , 1998

-2Sedley, D., lato's Cratylus. Cambridge: Cambridge University Press. ,2003

-3Ross, W. D.,‘The date of Plato's Cratylus’, Revue Internationale de Philosophie, 32: 187-96. ,1955

-4Sedley, D.,‘The Etymologies in Plato's Cratylus’ ,The Journal of Hellenic Studies, Vol. 118, pp. 140-154 ,1998

6-پژوهنده ، لیلا، کلام نفسی (تکوینی) و کلام لفظی (قول، گفتار)،مجله مقالات و بررسیها ، شماره 75 (دفتر دوم)،صص90-91، بهار و تابستان 1383ش.

7- گاتری، دبلیو، کی سی ،تاریخ فلسفه یونان، افلاطون (زباشناسی محاورات انتقادی) ،ترجمه حسن فتحی ،انتشارات فکر روز ،1378ش.