تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران وپاکستان وتاثیر آن بر امنیت نواحی مرز شرقی

فصلنامه جغـرافیا

مقاله 3، دوره 4، شماره 15، دی 1389، صفحه 47-63   

نویسندگان

فرهاد حمزه¹؛ علی رنجبر کلور²

¹دکتری در جغرافیای سیاسی،مدرس مدعوگروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²کارشناس ارشد رشته جغرافیای سیاسی

چکیده

امنیت وآرامش مرز های سیاسی از جمله عواملی است که باعث توسعه هر کشور نقش مهمی ایفا می کند.در سالهای اخیر برخی اقدامات در مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران توسط کشورهای همسایه ویا کشورهای فرا منطقه ای ، زمینه های ناامنی را فرا هم آ ورده است. لذا با درک این مفهوم ،شناخت ویژگیهای مرز های شرقی وروابط ایران وکشور پاکستان با نگاهی دقیق تر به مشکلات مناطق مرزی مشترک دو کشور داشته ایم. مرز شرقی ایران به خاطر دور بودن از مرکزیت سیاسی ، عدم برقراری روابط مطلوب بین دو کشور ایران و پاکستان همواره ما با نا امنی هایی نظیر قاچاق مواد مخدر ، کالا ، تردد غیرمجاز اتباع خارجی ، شرارت ، حمل سلاح و اعمال تروریستی مواجه بوده است . این تحقیق در پی پاسخ گفتن به به این سئوالات است. که آیا امنیت در محور شرق متاثر از روابط سیاسی ایران و پاکستان است ؟ همچنین آیا پیوند های ژئو پلیتیکی دو کشورایران وپاکستان در شکل گیری امنیت مرزهای شرقی موثر است ؟ جهت پاسخ گویی به سوالات تحقیق از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی به تبیین و تشریح عوامل موثر در همگرایی و واگرایی روابط دو کشور پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که ، امنیت در محور شرق متاثر از روابط سیاسی دو کشور می باشد و همگرایی این روابط در برقراری امنیت در نواحی مرزی تاثیر گذار است . در نهایت در جهت تحکیم ، بسط و گسترش روابط بین دو کشورهمسایه اسلامی با توجه به پیوندهای ژئوپلیتیکی پیشنهاداتی برای تامین امنیت در نواحی مرز شرقی ارائه گردیده است .

کلیدواژه‌ها

امنیت؛ ژئوپلیتیک؛ روابط ژئوپلیتیکی؛ ایران؛ پاکستان؛ دکترین تعامل سازنده؛ همگرایی وواگرایی