نقش واسطه‎ای مشکلات بین شخصی در رابطه بین آسیب‏‌های دلبستگی و نشانه‏‌های اضطراب

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 1، دوره 10، شماره 39، فروردین 1393، صفحه 225-236   

نویسندگان

محمدعلی بشارت¹؛ مریم هدایتی²؛ عزت‌اله کردمیرزانیکوزاده³

¹استاد دانشگاه تهران

²کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

³استادیار دانشگاه پیام نور

چکیده

شناخت متغیرهای تأثیرگذار بر پدیدایی نشانه‏های اضطرابی از نظر بالینی اهمیت ویژه دارد. آگاهی از نحوه عملکرد این متغیرها درحوزه پیشگیری و درمان اختلال‎های روان‏شناختی، بسیار مهم و مؤثر است. این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه‏ای مشکلات بین شخصی در رابطه بین آسیب‏های دلبستگی و نشانه‏های اضطرابی انجام شد. از 379 شرکت‎کننده در پژوهش (181 دختر، 198 پسر) خواسته شد که سیاهه دلبستگی بزرگسال (AAI؛ بشارت، 1392، 2011)، سیاهه مشکلات بین شخصی (IIP؛ هرویتز، روزنبرگ، بایر، اورنو و ویلاسنور، 1988) و مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی (DASS؛ لاویباند و لاویباند، 1995) را تکمیل کنند. نتایج نشان دادند مدل فرضی پژوهش با داده‏های مشاهده‎شده، برازش مطلوب دارد. همبستگی‏ بین آسیب‏های دلبستگی، مشکلات بین شخصی و نشانه‏های اضطرابی مثبت و معنادار بود و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان‎دهنده تأثیرگذاری آسیب‏های دلبستگی بر پدیدایی نشانه‏های اضطراب از طریق مشکلات بین شخصی بود. براساس یافته‏های پژوهش حاضر می‌توان نتیجه گرفت رابطه بین سبک‏های دلبستگی ناایمن و نشانه‏های اضطرابی یک رابطه خطی ساده نیست. سبک‌های دلبستگی ناایمن تا حدودی از طریق مشکلات بین شخصی نشانه‏های اضطرابی را تحت تأثیر قرار می‏دهند. توجه به این مشکلات به منظور پیشگیری از اختلال‏های اضطرابی و ارتقای سطح سلامت روانی جامعه اهمیت دارد.

کلیدواژه‌ها

رابطه بین شخصی؛ دلبستگی؛ اضطراب