ارزیابی پایداری کاربری زمین شهری با تأکید بر حفاظت از آثار تاریخی (نمونه موردی شهر شوش)

آمایش محیط

مقاله 2، دوره 7، شماره 27، اسفند 1393، صفحه 21-36   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سمیه خادمی^{* 1}؛ محمود قلعه نویی²؛ محمد مسعود²

¹(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه خوارزمی تهران)

²(استادیار دانشگاه هنر اصفهان)

چکیده

برنامه­ریزی کاربری زمین همواره به دلیل تعیین نحوه­ی استفاده از زمین و ساختار فضایی شهرها از یک طرف و تعیین ارزش اقتصادی هر قطعه از طرف دیگر، بخش اصلی برنامه­ریزی شهری به شمار می آید. به همین دلیل دیدگاه­های متفاوتی در مورد نحوه­ی استفاده از این منبع مهم ارائه شده است که عمده­ی آن ها بدون توجه به مسائل کیفی زندگی انسانی به موارد کمی، سرانه­ها و دسترسی­ها توجه داشته­اند؛ در این راستا، رویکرد توسعه­ی پایدار با تأکید بر استفاده بهینه از زمین، نگرشی نوین در برنامه­ریزی شهری و به تبع آن در مهم ترین رکن آن یعنی برنامه­ریزی کاربری اراضی ارائه کرده است. در این مقاله سعی شده است که مهم ترین شاخص­هایی که بر کاربری زمین شهری مؤثر هستند و با شاخص­های توسعه­ی پایدار نیز تطابق دارند، جهت ارزیابی کاربری زمین شهری انتخاب گردند. از آنجا که حفاظت از آثار تاریخی و حرایم آن­ها یکی از مهم ترین ارکان رسیدن به پایداری محسوب می­شود؛ دراین پژوهش شاخص­های پایداری با تأکید بر حفاظت آثار تاریخی و رعایت حرایم تاریخی انتخاب شده اند. همچنین تلاش شده است این معیارها با سایر شاخص­های پایداری کاربری اراضی تلفیق شوند. به این منظور در جهت ارائه نقشه­هایی که تراکم فضایی را نشان می­دهند از برآورد تراکم کرنل (KDE) و برای ترکیب لایه­ها و ارائه نقشه­های نهایی از مدل AHP استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که محلات واقع در نیمه شرقی یعنی محلات جدید شهر شوش از پایداری بالاتری نسبت به نیمه غربی آن برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

کاربری زمین شهری؛ پایداری کاربری زمین؛ توسعه پایدار؛ حفاظت از میراث تاریخی؛ شهر شوش