تحلیل فضایی عملکردهای زیباشناسانه در ایجاد آرامش روانی شهروندان ( نمونه موردی:منطقه 6 شهرداری تهران)

آمایش محیط

مقاله 6، دوره 7، شماره 27، اسفند 1393، صفحه 103-120   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

بتول مجیدی خامنه^{* 1}؛ حسن جنگی²

¹(عضو هیأت علمی گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی تهران)

²(کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی تهران)

چکیده

بحث زیبایی یکی از مقوله­های مهم در راستای تحقق آرامش روحی و روانی شهروندان به حساب می­آید. بسیاری از عملکردهای زیباشناسانه که در برگیرنده راحتی محیط، دسترسی یا نفوذپذیری، تنوع و گوناگونی، خوانایی، نظم فضایی، توالی منظر، ادراک فضایی و نمابانی می­باشد باید در طرحی منظر شهری مورد توجه قرار گیرد. بدون توجه به عناصر زیباساز در طراحی محیطی شهرها نمی­توان به طراوت و شادابی کالبدی که زمینه را برای آرامش روحی و روانی شهروندان مهیا می­سازد دست یافت. بدین منظور هدف اصلی این پژوهش تعیین استراتژی بهینه برای بهبود سازمان فضایی و عملکردهای زیباشناسانه در منطقه 6 تهران می­باشد. بدون شناخت نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید نمی­توان کاستی­های موجود در منطقه را تشخیص داد. برای تحقق این منظور از دو مدل مکمل SWOT و ANP برای تعیین بهترین استراتژی استفاده گردیده است. مدل ANP یکی از موثرترین مدل­های کمی برای تشخیص راهبرد بهینه­ در مطالعات چند شاخصه به حساب می­آید. نتایج نهایی مطالعان نشان داد که استراتژی WO موثرترین راهبرد برای وضعیت فعلی منطقه می­باشد. استراتژی WO یا محافظه­کارانه و تنوع بخشی بر ضعف داخلی منطقه و فرصت­های موجود برای بهبود شرایط آتی تاکید دارد. بدین ترتیب در کنار تقویت عوامل قوت و کاهش اثرات تهدید باید به ضعف داخلی و فرصت بیرونی بیش از همه توجه ویژه نشان داد. تأکید بر تندیس­های شهری، پارک­های منطقه­ای، تامین روشنایی، مبلمان شهری، تغییر کاربری اماکن متروک و نظافت محلی مهم ترین راهکارهای پیش رو برای بهبود وضعیت فعلی منطقه در حوزه زیباسازی می­باشد.

کلیدواژه‌ها

زیباسازی؛ منظر شهری؛ آرامش روانی؛ منطقه6 تهران