تحلیل کیفیت زندگی در دو بافت قدیم و جدید شهر مراغه با بهره گیری از مدل های آنتروپی و الکتره

آمایش محیط

مقاله 1، دوره 7، شماره 26، آذر 1393، صفحه 1-18   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

عیسی ابراهیم زاده¹؛ حسن آهار^{* 2}؛ فرخ طهماسبی³؛ ایوب منوچهری میاندوآب⁴؛ علی اکبر شهناز⁵

¹دانشیار دانشگاه سیستان وبلوچستان

²کارشناس ارشد شهرسازی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات قزوین

³(کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی

⁴(دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران)

⁵(کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان)

چکیده

مفهوم کیفیت زندگی شهری، از مهم ترین جریان های فکری اخیر است که برنامه ریزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. از دهه­ی 1970، مطالعه­ی شاخص­های اجتماعی به عنوان حوزه­ای از علوم اجتماعی دانشگاهی مقبولیت به دست آورد و موجب تلاش­هایی برای           گزارش­های اجتماعی منظم و تولید داده­های ویژه، برای پایش اجتماعی شد. هدف این مقاله تبیین سطوح کیفیت زندگی در دو  بافت قدیم و جدید شهر مراغه بر مبنای  عوامل اقتصادی، اجتماعی، مسکونی، بهداشت محیطی، دسترسی به خدمات و تسهیلات شهری و کیفیت حمل نقل عمومی  می­باشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی می­باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه­ای و بازدید مقدماتی صورت گرفته و سپس مطالعه میدانی با استفاده از روش پرسشنامه­ای انجام شده است. در نهایت برای تحلیل و رتبه­بندی محلات، روش آنتروپی و ELECTRE  به کار گرفته شده است. بر مبنای بررسی­های صورت گرفته، ­با استفاده از آنتروپی شاخص دسترسی به فضای سبز با امتیاز بالا و اختلاف چشمگیری به ویژه در بافت قدیم نسبت به بقیه­ی شاخص ها در رتبه­ی اول قرار دارد. شاخص های کیفیت حمل و نقل عمومی، کیفیت دسترسی سواره به واحد مسکونی،  کیفیت خیابان ها و معابر در بافت قدیم حائز اهمیت بودند، شاخص های دسترسی به تسهیلات و خدمات عمومی، متوسط قیمت زمین در سطح محلات بیش ترین اهمیت را داشتند. براساس نتایج به دست آمده از تکنیک ELECTRE محلات 3-6، 2-6 و 1-6 از نظر شاخص­های مورد مطالعه در بهترین شرایط و محلات 2-2، 1-3و 4-4 در بدترین شرایط و پایین­ترین رتبه قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

کیفیت زندگی؛ شهر مراغه؛ بافت قدیم؛ بافت جدید؛ مدل های آنتروپی و الکتره