بررسی عوامل مؤثر بر رضایت کشاورزان در خصوص اشتغال در بخش کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان مشگین شهر)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 7، دوره 8، شماره 24، آذر 1392، صفحه 103-119   

نویسنده

وکیل حیدری ساربان^*

استادیار دانشگاه محقق اردبیلی، گروه جغرافیا، اردبیل، ایران

چکیده

هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر رضایت کشاورزان در خصوص اشتغال در بخش کشاورزی شهرستان مشگین شهر است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی می ­باشد که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. کشاورزان شهرستان مشگین شهر جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می ­دهند. که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه­ ای، تعداد 185 کشاورز به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شدند. روایی صوری پرسش­نامه با کسب نظرات صاحب نظران در دانشگاه و کارشناسان اجرایی مربوطه به دست آمد. آزمون مقدماتی نیز برای بدست آوردن پایایی ابزار پژوهش انجام گرفت و ضرایب آلفای کرونباخ (α) برای بخش­های مختلف پرسش­نامه بین 0/68الی 0/79 محاسبه شد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که به جز متغیرهای حمایت از خلاقیت کشاورزان، سخت و زیان آور بودن فعالیت کشاورزی، حمایت دولت در مواقع خشکسالی و بحران، تبلیغات مثبت علیه کشاورزان، توجه به بهداشت عمومی و آموزش، وجود تأمین ­های اجتماعی، تشویق معتمدان محلی و ساعات کل اشتغال بین تمامی متغیرهای تحقیق با رضایت کشاورزان پیرامون اشتغال در بخش کشاورزی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هم چنین، در آزمون رگرسیون چند گانه خطی متغیرهای مناسب بودن درآمد کشاورزان، سهولت دسترسی به نهاده­ها، میزان  علاقه به حرفه کشاورزی، میزان استفاده از منابع اطلاعاتی، سابقه فعالیت کشاورزی، دسترسی به خدمات و اقدمات ترویجی، شیوه­ های مدرن کاشت و میزان دانش و مهارت 0/96درصد از تغییرات رضایت کشاورزان در خصوص اشتغال در بخش کشاورزی را تبیین کردند و در نهایت با توجه به تحلیل نتایج، پیشنهادات کاردبردی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

اشتغال کشاورزی؛ توسعه کشاورزی؛ توسعه روستایی؛ شهرستان مشگین شهر

مراجع

1. آقاسی­زاده، فتح الله، 1375، نگرش جوانان روستایی نسبت به کشاورزی و سنجش گرایش­های شغلی آنان در منطقه بالاتجن قائم شهر و تبیین رسالت آموزشی ترویج، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.

2. الوانی، سید مهدی، 1367، مدیریت عمومی، چاپ اول، انتشارات نی، تهران.

3. الوانی، سید مهدی،1370، پژوهشی در زمینه برخی از مشکلات سازمانی و عدم ارضای نیاز کارکنان، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران.

4. پاسبان، فاطمه، 1385، عوامل اقتصادی، اجتماعی مؤثر بر اشتغال زنان روستایی ایران، فصل­نامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 14، شماره 53، ص154.

5. حسینی­زاده، عبدالرضا، 1379، بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارمندان دانشگاه تربیت مدرس، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی به راهنمایی علی اصغر فانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.

6. رضوی، سید محمد، 1383، چالش­های اساسی در توسعه پایدار کشاورزی و روستایی ایران، مجله جهاد، شماره دی- بهمن، ص51-46، تهران.

7. زارع، حسین، 1380، بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی مروجان و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان فارس، پایان نامه علوم ترویج و آموزش کشاورزی به راهنمایی غلامرضا پزشکی راد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.

8. سلامی، حبیب الله و انصاری، وحیده، 1388، نقش بخش کشاورزی در ایجاد اشتغال و توزیع درآمد: روش تحلیل مسیر ساختاری، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی، دوره2-40، شماره3، ص1.

9. شایان، حمید، تقی لو، علی اکبر و خسرو بیگی، رضا، 1389، ارزیابی میزان رضایت روستاییان از محیط سکونتگاهی؛ مطالعه موردی شهرستان کمیجان، فصل­نامه روستا و توسعه، سال 13، شماره1، صص 155-179.

10. شعبانعلی فمی، حسین، علی بیگی، امیر حسین، کرمی، رویا و رحیم­زاده، معصومه، 1383، عوامل مؤثر بر انگیزش دختران روستایی کرمانشاه برای مشارکت در فعالیت­های کشاورزی، فصل­نامه مطالعات زنان، سال دوم، شماره 4، ص 67.

11. موسایی، محسن و عمانی، احمدرضا، 1389، عوامل مؤثر بر نگرش جوانان روستایی استان کهگیلویه و بویر احمد نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی، مجله پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، سال3، شماره2، ص38.

12. نامدار، محبوبه، 1389، عوامل مؤثر بر اشتغال زنان همراه با ورود فن آوری­های نوین به عرصه اقتصاد روستایی؛ مطالعه موردی کمباین داران استان فارس، فصل­نامه روستا و توسعه، سال 13، شماره2، ص 104.

13. Annonymous., 2001, understanding to work, Available: Http://member.nitfy. Ne/ip/ GCHE/chapter 2.htm.

14. Aspen Institute., 2001, Measuring Community Capacity Building: A Workbook in Progress for Rural Communities,Washington D.C.: The Aspen Institute,3(12)pp: 23-25.

15. Barrows, D. &Wesson, T., 2008, A comparative analysis of job satisfaction among public and private sector professionals, The Public Sector Innovation Journal. ISSN 1715-3816. 10(15), pp32-35.

16. Barry, D. A., 2002, Job satisfaction and leadership style: A study of Michiganhighschool principals, Unpublished doctoral dissertation, The Western Michigan University, 5(9)pp:10-15.

17. Berry, L.M., 1998, Psychology at work: an introduction to industrial and organizational psychology, San Francisco State University .Madison, Wis: MC Graw-Hill, 2(5) pp: 657-660.

18. Black A, Duff J, Saggers S and Baines P., 2008, Rural Communities and Rural Social Issues: Priorities for Research, Canberra: Rural Industries Research and Development Corporation, Vol.3, pp: 32-38.

19. Chaney M., 2004, Towards a Blueprint for Revitalising Rural and Regional         Australia,Keynote Presentation at Regional Australia Summit, Canberra, October 1999, 2(1) pp: 65-68.

20. Cocklin. C. & Dibden, J. (Eds.), 2005, Sustainability and Change in Rural India, Sydney: University of New South Wales Press, 5(8),p80.

21. DeStefano, T.J., Clark, H., Gavin, M. & Potter, T., 2010, The relationship between work environment factors and job satisfaction among rural behavioral health professionals, Rural Mental Health, Vol.30.pp18-24

22 .Esters, L, Bowen, E., 2005, Factors Influencing Choices of Urban Agricultural      Education Students, Journal of Agricultural Education, Vol.45.No.2.pp:98-100.

23. European commission., 2001, Agricultural contribution to rural development,      International Conference on Non-trade Concerns in Agriculture, 5(6) pp: 65-68.

24. Feldman, C.P. & Arnold H. L., 1985, Magazin individual &group behavior in organization, 2^nd printing, Singapor, Mcgrow Hill inx, Vol.5pp:658-660.

25. Goblar, P.A., Warnich, S., Carrel, M.R., Elbert, N.F. & Hatfield, R.D., 2009, Human Resources Management in South Africa, Second Edition. London: Thomson             Learning,8(1)pp:345-355.

26. Hugo G., 2000, What Is Happening in Rural and Regional Populations?’ First National Conference on the Future of Australia’s Country Towns Conference, Bendigo. Vol.6p.87.

27. Joyce C, Veitch C, Crossland L., 2003, Professional and social support networks of rural general practitioners, 6(1): pp324-340.

28. Kelly G., 2003, RuralCommunity Adapting to Change: Case Studies From South Western Australia, PhD Thesis, School of Psychology, Curtin University, Western        Australia, pp:23-50.

29. Likert, R., 1967, The human organization, New York: McGraw Hill Book Company.Green, J. (2000). Job satisfaction of community college chairpersons.  Unpublished Doctoral Dissertation. Blacksburg: Virginia state university. 78 p. [on-line], 218 Available on the http:// scholar.lib.vt.edu /theses/available/etd-12072000.

30. Martineau, T., Lehman, U., Matwa, P., Kathyola, J. & Storey, K., 2009, Factors affecting retention of different groups of rural health workers in Malawi and Eastern Cape Province, South Africa. http://www. who. int/ hrh/migration/ background_paper.pdf.

31. Reid S., 2004, Monitoring the effect of the new rural allowance for health professionals, Durban: Health Systems Trust, 2(5)pp:11-15.

32. Robbins, S., 2003, Organizational behavior, Tenth Edition. New York: Prentice-Hall, 2(5),pp65-70.

33. Rocchi, B., Romano, D. & Stefani, G., 2003, Agriculture and income distribution: Insights from a SAM of the Italian economy, Proceedings of 8th joint conference on food, agriculture and the environment. Red Cedar Lake, Wisconsin.p65.

34. Santos, S., 2004, Income distribution in Portagal from 1995 to 2000: A SAM        approach, Retrived from ,www.iseg.utl.pt/~depteco/iseg^_ecosemin0304 sdabs.pdf.

Stayner, R., 2005, The changing economics of rural communities, In C. Cocklin. & J. Dibden, (Eds.),Australian Journal of Rural Health, 11:7–14.

35. Thorbecke, D., 2005, Sectoral growth and rural poverty alleviation: A multiplier decomposition techniqueapplied to North Africa, World Development, 27, 521-530.

36. Tonts, M., 2005, Government policy and rural sustainability, In C. Cocklin. & J. Dibden, (Eds.)

37. Verhofstadt, E. and Omey, E., 2003, The impact of education on job satisfaction inthe first job, Ghent University Working paper number 03/169,pp:658-680.

38. Wood, G., Yaacob, A., & Morris, D., 2004, Attitude towards pay & promotion in the Malaysian higher education sector. Employee Relations, Vol.26, No. 2: 137-150.

39. Zaymbel,G., 2005, Cooperatives and Local Development, New York, Macmillan, 3(4),pp:25-30.