میزان درجه توسعه یافتگی و سطح بندی خدمات رسانی در دهستان های شهرستان مریوان (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مریوان)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 1، دوره 8، شماره 23، شهریور 1392، صفحه 1-12   

نویسندگان

پرویز کردوانی¹؛ صلاح شریفی^{* 2}

¹استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه جغرافیا، تهران، ایران

²دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله درجه توسعه یافتگی دهستان­ های شهرستان مریوان براساس مدل­ های استاندارد شده و کارکردی نوع دوم بررسی و تعیین شده است. ابتدا به معرفی شهرستان مریوان وسپس به بررسی شاخص­ های انسانی دهستان­ های مریوان پرداخته شده است. براساس مدل­ های استاندارد شده، بخش مرکزی بعنوان مطالعه موردی در رتبه دوم و در کارکردی نوع دوم رتبه اول بخش­ های شهرستان مریوان، مشخص گردیده است. بنا بر شاخص جمعیتی در هر دو روش بخش مرکزی رتبه اول را داراست. برای دستیابی به نتایج مورد نظر 19 شاخص جمعیتی ، سواد، بیکاران و شاغلین، مسکونی، آموزشی- فرهنگی، مذهبی، سیاسی و اداری، خدمات زیر بنایی: مانندآب و برق و گاز، بهداشتی و درمانی، ارتباطات و بازرگانی  مورد بررسی قرار گرفته است. بدیهی است این شناخت تحلیلی- میدانی قطعاً به برنامه­ ریزان روستایی برای توسعه ناحیه مورد نظرکمک خواهد نمود.این مقاله برگرفته از رساله نگارنده تحت عنوان بررسی میزان توانمندی سه عامل اقتصادی؛ کشاورزی، صنعت و گردشگری در توسعه پایدار روستاهای منطقه مریوان و برنامه­ ریزی برای آن­ها، مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مریوان می ­باشد.

کلیدواژه‌ها

توسعه یافتگی؛ مدل استاندارد شده؛ مدل کارکردی؛ شهرستان مریوان؛ استان کردستان

مراجع

1.ازکیا، مصطفی، 1383، مقدمه­ای بر جامعه شناسی توسعه روستایی، انتشارات اطلاعات، تهران.

2. آسایش، حسین، 1374،  اصول و روش­های برنامه­ریزی ناحیه­ای، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.

3. آسایش، حسین، 1380، کارگاه برنامه­ریزی روستایی، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.

4. بخشعلی زاده، شهرناز و همکارانش، 1385، آمار و مدلسازی، انتشارات دفترتألیف کتب درسی آموزش و پرورش، تهران.

5. حسینی ابری، سیدحسن ،1383، مدخلی بر جغرافیای روستایی ایران، انتشارات دانشگاه اصفهان، اصفهان.

6. دیاس، هیران. دی. دبلیو. دی ای ویکرامانایاک، 1368، درسنامه برنامه­ریزی توسعه روستایی، سلسله انتشارات روستا و توسعه، وزارت جهاد سازندگی، تهران.

7. زمانی پور، اسد الله، 1365، عمران روستایی، انتشارات دانشگاه فردسی مشهد، مشهد.

 8. زنده دل، حسن، 1386، روستاهای گردشگری مریوان، نشر ایرانگردان، تهران.

9. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، 1385، فرهنگ آبادی­های استان کردستان؛ شهرستان­های سقز و مریوان، جلد سوم، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران.

10. سرور، رحیم، 1383، فرهنگ لغات و اصطلاحات جغرافیای انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری.

11. شریفی، صلاح، 1387، نقش بنیان­های جغرافیایی در برنامه­ریزی توسعه روستایی، مطالعه موردی: دهستان بیگم قلعه از توابع شهرستان نقده، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی روستایی استاد راهنمایی دکتر مسعود مهدوی.

12. محمدی، جمال و شفیعی، پروین، اردیبهشت ماه 1386، توسعه یافتگی دردهستان­های اردستان، ماهنامه علمی، کشاورزی و زیست محیطی دهاتی، تهران، سال چهارم، شماره 44.

13. مرکز آمار ایران، 1385، سالنامه آماری استان کردستان، تهران.

14. مرکز آمار ایران، 1385، نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن کل کشور، تهران.

15. مرکز امار ایران، 1385، نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان مریوان،تهران.

16. مطیعی لنگرودی، حسن، 1384، برنامه­ریزی روستایی با تأکید برایران، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد. 

17. معصومی اشکوری، سیدحسن، 1376، اصول ومبانی برنامه­ریزی منطقه­ای، سازمانه برنامه و بودجه استان گیلان، رشت.

18. www.amar.org.ir.

19. www.iranabadi.ir.

21. Waterson, A., 1979, Aviable  model  for  Rural  Development , written in : the  political  economy  of  Development  and  under  Development.  Second  Edition : Edited  by  charles  K.wilbe, Rundom  House, p.234.

22. Reinhold,TK, Diara A., 2000, the role of the tourism in development planning,      Department of Businiess Management,PP,96.

23. Axinn,  G.H  & Thorate, s.,1972, Modernizing  World  Agriculture A  comparative  study  of  Agricultural  Extension  Education  systemes  praeger  publishers, N.W. London,  p.195.

24. Spears, john.W., 2002, Design  of  a  Model  Sustainable  Village, Routledeg.London, p.64.