بررسی نظام آوایی گویش نیشابوری

فصلنامۀ ادبیات و زبان های محلی ایران زمین

مقاله 7، دوره 2، شماره 1، خرداد 1391، صفحه 125-170   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

ایران کلباسی^{* 1}؛ مهشید سلیمانی²

¹استاد زبان شناسی دانشگاه آزاد سالامی واحد تهران مرکزی

²دانشجوی کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

این پژوهش به توصیف نظام آواهای گویش نیشابوری می پردازد. در این پژوهش، محقق به ضبط گفتار گویشوران پرداخته است، و هر کجا که لازم بوده از مصاحبه نیز بهره برده است. از آنجا که پیرامون زبان مذکور مطالعه ی جامع خاصی انجام نگرفته، این تحقیق بیشتر به صورت میدانی انجام گرفته است.   برای انتخاب نمونه ها، عامل سن، سواد، جنس و مهاجرت در نظر گرفته شده است. در این پژوهش، ابتدا گویش نیشابوری و محدوده ی جغرافیایی آن مورد بحث قرار می گیرد. سپس، به معرفی و توصیف همخوانها و واکه ها و همچنین  فرایند های واجی گویش نیشابوری پرداخته می شود.

کلیدواژه‌ها

آوا؛ گویش نیشابوری؛ قواعد واجی؛ واج؛ واکه؛ همخوان

مراجع

1. اچسون، جین (1370). زبان‌شناسی همگانی، ترجمـۀ دکتر حسین وثوقی، چ3، تهران: علوی.
2. الاچه کردی، علی­رضا (1378). ساختمان گروه فعلی در گویش نیشابوری، به راهنمائی دکتر محمد دبیر مقدم،کارشناسی ارشد، زبان شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس.

3. باطنی، محمدرضا (۱۳۶۴). توصیف ساختمان دستور زبان فارسی بر بنیاد یک نظریه عمومی زبان، چ13، تهران: امیرکبیر.

4. باطنی، محمدرضا (۱۳۷۱). نگاهی تازه به دستور زبان، چ5، تهران: آگاه.

5. باقری، مهری (1375). مقدمات زبان‌شناسی، تهران: قطره.

6. باقری، مهری (۱۳۸۰). واج‌شناسی تاریخی زبان فارسی، تهران: قطره.

7.حشمتی، عباس علی (1386). دیل و دیلبر، مجموعه دو بیتی های محلی نیشابور، انتشارات شهر فیروزه و نوای غزل.

8. حق‌شناس، علی‌محمد (۱۳۷۸). آواشناسی (فونتیک)،تهران:آگاه.

9. دوشه، ژان لویی (۱۳79). واج‌شناسی، ترجمه گیتی دیهیم،ناشر : صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش).

10.ذاکر الحسینی، محسن (1380). گویش نیشابوری، نخستین هم اندیشی گویش شناسی ایران: 24-20

11. ضیاء حسینی، قادر بخش، جمشید زهی (۱۳۶۸). واج‌شناسی،ناشر: نویسندگان.

12.صادقی محمد (1384). نیوشه، فرهنگواره ضرب المثل های نیشابوری، انتشارات شهر فیروزه و نوای غزل.

13. مشکوةالدینی، مهدی (۱۳۶۴). ساخت آوایی زبان، بحثی دربارۀ صداهای زبان و نظام آن، مشهد: دانشگاه فردوسی.

14. هایمن، لاری، (۱۳۶۸). نظام آوایی زبان، نظریه و تحلیل، ترجمـۀ یدالله ثمره، تهران: فرهنگ معاصر.

15.نظریان, حسن (1372). گویش های محلی خراسان(گویش نیشابوری)، بینالود سال اول شماره اول:31-28 .

16.نعیم آبادی، مریم (1382). گویش نیشابوری، به راهنمائی دکتر ایران کلباسی، کارشناسی ارشد، زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

17.یارمحمدی، لطف‌الله (۱۳۶۴). درآمدی به آواشناسی، تهران:مرکز نشر دانشگاهی.

Beeman, William, O. (1986) Language, Status, and Power in Iran. IndianaUniversity Press.

Carr, Philip. (1993) Phonology, Macmillan Press LTD

Calvert, D.R (1986). Descriptive Phonetics. George Thieme Verlag.

Ferguson, C.A. (1957) Word Stress in Persian Language.

Ladefoged, Peter (1975). A Course in Phonetics. New York:HBJ Publisher.

Schane, S.A (1973). Generative Phonology. Prentice- Hall, Inc, 1973.