مکان یابی بنادر حاشیه سکونتگاه های شهری با نگرشی بر اصول پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: بندر امیرآباد بهشهر)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 7، دوره 10، شماره 30، خرداد 1394، صفحه 69-84   

نویسندگان

علی سعیدی^{* 1}؛ حسن حسینی امینی²

¹استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه امام حسین، تهران، ایران

²پژوهشگر دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

بنادر کشور چرخاننده و تسریع کننده بخشی زیادی از اقتصاد کشور می ­باشند. بسیاری از تجهیزات، امکانات و محصولات غذایی از بنادر صادر و وارد می­ شود و نفت اصلی­ترین منبع درآمد کشور از این بنادر (بنادر جنوبی بخاطر صادرات نفتی و متصل بودن به دریاهای آزاد از اهمیت و الویت بیشتری برخوردارند) صادر می­ گردد همچنین  با توجه به قرار گیری بنادر در خط ساحلی، بنادر خط مقدم مواجهه با تهدیدات و سلاح­ های دشمن بخصوص تهدیدات دریایی می­باشند لذا لزوم اقدامات پدافند غیرعامل در مکان­یابی و طراحی بنادر امری بدیهی به نظر می­رسد تا کمترین تهدید و آسیب متوجه آنان گردد ودر صورت تهدید چرخه اقتصادی کشور تداوم داشته باشد. با توجه به تکنولوژی رو به جلوی دشمنان و دقت انواع سلاح­ های موجود، برای کاهش آسیب­های محتمل بایستی از اقدامات مناسب، متناسب با نوع تهدید استفاده نمود. به طور با تقویت سیستم ­های حمل­ و نقل می­توان بسیاری از فعالیت­های جانبی بنادر را که شامل انبارداری و ترخیص کالا و غیره را که امروزه در نزدیکی بنادر صورت می­گیرد به نقاط امن و با فاصله بیشتری، دور از برد سلاح­های دشمن قرار داد. و همچنین با سایر روش­ های پیشنهاد شده در مکان­یابی بنادر میزان آسیب پذیری را تقلیل داد. تهدیدات مورد مطالعه این تحقیق بر اساس توان هوایی و موشکی دشمن و تاکتیک­ های آنان در انهدام و تخریب تأسیسات حیاتی و حساس کشور در زمان جنگ می­باشد و راهکارهای موجود برای اجرای پدافند غیرعامل تاسیسات بندری جهت کاهش خسارات، صدمات، تلفات انسانی، افزایش توان دفاعی و ادامه فعالیت در زمان تهدید دشمن صورت گرفته است. بندر امیرآباد بهشهر یکی از بنادر مهم و درحال توسعه در شمال کشور می ­باشد که ما با بررسی الزامات پدافند غیر عامل در بنادر می­خواهیم میزان این اقدامات را در این بندر مورد بررسی قرار دهیم. 

کلیدواژه‌ها

مکان یابی؛ پدافند غیرعامل؛ بنادر؛ اصول

مراجع

1. اسکندری، حمید، 1389، دانستنی­های پدافند غیرعامل، بوستان حمید، تهران.

2. آیین­نامه طراحی بنادر و سازه­های دریایی ایران، 1385، اصول و مبانی مطالعات و طراحی بنادر 4-300، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.

3. آیین­نامه طراحی بنادر و سازه­های دریایی ایران، 1385، تسهیلات و تجهیزات بهره برداری و پشتیبانی بنادر 8-300 ، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.

4. آیین­نامه طراحی بنادر و سازه­های دریایی ایران، 1385، ملاحظات زیست­محیطی بنادر ایران 10–100، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.

5. آیین­نامه طراحی بنادر و سازه­های دریایی ایران، 1385، ملاحظات محیطی و بارگذاری1- 300 ، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.

6. جلالی، غلامرضا و هاشمی فشارکی، سیدجواد، 1389، پدافندغیرعامل در آئینه قوانین و مقررات، سازمان پدافند غیر عامل.

7. خواجه امیری،هیلدا، 1388، کلیات پدافند غیر عامل، دانشکده علوم و فنون فارابی، تهران.

8. سندگل نظامی، مهدی و سهامی، حبیب، 1389، بررسی بنادر بعنوان رکن اصلی توسعه­پایدار و تبیین شاخص­های مکان­یابی بنادر، مجموعه مقالات پدافند غیرعامل،16 بهمن، چالوس.

9. سهامی، حبیب­الله، 1386،  آمایش و مکان­یابی پژوهشکده پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر.

10. کامران، حسن و موسوی، زهرا و حسینی امینی، حسن،1391، جایگاه سرمایه اجتماعی در پدافند غیر عامل (نمونه موردی: استان سیستان و بلوچستان)، مجله چشم­انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، سال هفتم، شماره 21، صص 36-26.

11.کمیته پدافند غیرعامل وزارت آموزش و پرورش، 1388، مبانی، اصول و شیوه­های پدافند غیرعامل، انتشارات مدرسه، تهران.

12. متقی، افشین، محسن زادگان، امیر و حسینی امین، حسن، 1392، فضای سایبر، ژئوپلیتیک و قدرت هوشمند از منظر پدافند غیرعامل، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران.

13. محمودزاده، امیر و پیراسته، سعید، 1387، آشنایی با پدافند غیر عامل، انتشارات علم آفرین، اصفهان.

14. مرادیان، محسن، 1389، مبانی نظری امنیت، دانشکده علوم و فنون فارابی، تهران.

15. موحدی نیا، جعفر، 1386، اصول و مبانی پدافند غیرعامل، انتشارات صنعتی مالک اشتر.

16. مهندسین مشاور طرح نواندیشان،1384، طرح جامع بنادر بازرگانی ایران.

17. نباتی، عزت ا... ،1388، مبانی پدافند غیرعامل، دانشکده علوم و فنون فارابی، تهران.