فنولوژی تاج خروس (Amaranthus retroflexus L.) در تداخل با سه رقم آفتابگردان

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 12، آبان 1387، صفحه 77-92   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

بهرام میرشکاری^*

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

چکیده

    به‏منظور کمی کردن واکنش تاج­خروس از نظر مراحل فنولوژیک در رقابت با سه رقم آفتابگردان دو آزمایش در طی سال­های 85-1384 به­صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار و با سه عامل رقم­آفتابگردان شامل آذرگل، هایسان و آلستار، تراکم ­تاج­خروس شامل 5، 15 و 25 بوته در هر متر از ردیف کاشت و زمان نسبی سبز شدن­ تاج­خروس شامل هم‏زمان، 15 و 30 روز بعد از سبزشدن ­آفتابگردان اجرا شد. تجزیه واریانس مرکب داده‏ها نشان داد که اثر سال غیرمعنی‏دار است. تعداد برگ در هر بوته تاج خروس با افزایش تراکم و تأخیر در زمان ­سبزشدن آن کاهش یافت و سه رقم مورد ­مطالعه واکنش متفاوتی از خود نشان دادند. سبز شدن هم‏زمان تاج­خروس با آفتابگردان نسبت به سبز شدن در 15 روز پس از آفتابگردان، شروع شاخه‏دهی را در تاج خروس در سطوح تراکم 5، 15 و 25 بوته در هر متر از ردیف، به­ترتیب 67/0، 33/0 و 2 روز در رقم آذرگل و 67/1، 33/1 و 33/4 روز در رقم هایسان به تأخیر انداخت و تأخیر در رقم آلستار نزدیک به صفر بود. با افزایش تراکم و دیرتر سبز شدن تاج خروس، شروع گل‏دهی آن در رقابت با هر سه رقم به تعویق افتاد و تأثیر زمان سبز شدن مهم‏تر از تراکم تاج خروس بود. سبز شدن زودتر تاج خروس تأثیر بیشتری را بر روی تأخیر گل‏دهی آن در رقم آلستار نسبت به دو رقم دیگر داشت. در هر سه رقم، زمان لازم از گل‏دهی تا رسیدگی و طول دوره رشد در تاج خروس­های برخوردار از شاخه‏های جانبی زیاد کاهش یافت.

کلیدواژه‌ها

آفتابگردان؛ تاج خروس؛ تداخل؛ زمان نسبی سبز شدن؛ فنولوژی

مراجع

1- راشد محصل، م. ح.، ح. رحیمیان و م. بنایان. 1371. علف­های­هرز و کنترل آن­ها (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 576 ص.

2. Bhowmick, P. C. 1997. Weed biology: Importance to weed management. Weed Science 45: 349- 356.

3. Brusko, I., E. C. Smith and S. D. Murphy. 1985. Interference of soybean cultivars with Alopecurus muosuroides. Weed Science 49: 85-92. 

4. Carranza, P., M. Saaverda and L. Garci-Torres. 1995. Competition between Radolfia segetum and sunflower. Weed Research 35: 375-396.

5. Dew, D. A. 1972. Index of competition for estimating crop losses due to weeds. Canadian Journal of Plant Science 52: 921- 927.

6. Elbers, D. B. and H. N. Dekruyf. 1979. Competition between Hordeum vulgare L. and Chenopodium album L. with different density of Chenopodium album L. Journal of Agricultural Science 27: 13-26. 

7. Gupta, O. P. 2000. Modern weed management. Agrobios Publisher, India, 339pp.

8. Hager, A. G., L. M. Wax, F. W. Simmons and E.W. Stoller. 1997. Waterhemp management in agronomic crops. University of Illinois Bulletin, P: 12.

9. Harker, K. N., G. W. Clayton and A. M. Johnston. 1999. Time of weed removal for canola. Proceeding of the 10^th International Rapeseed Conference, Canberra, Australia, p. 33.

10. Hugger, H. 1989. Sonnenblumen: Zuechtung, anbau, verarbeitung. Stuttgart, Ulmer, Verlag, 230p.

 

92

 

11. Irena Rajcan, I. 2002. Vegetative and reproductive development of Amaranthus retroflexus at different density. Weed Science 38: 8-15. 

12. Knezevic, S. Z. and M. J. Horak. 1998. Estimates physiological determinates for Amaranthus retroflexus. Weed Science 47: 291-296.

13. Mc Lachlan, S. M., M. Tollenaar, C. J. Swanton and S. F. Weise. 1993. Effect of corn-induced shading on dry matter accumulation, distribution and architecture of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Science 41: 568-573.

14. Murphy, S. D., Y. Yakubu, S. F. Weise and C. J. Swanton. 1996. Effect of planting patterns and inter-row cultivation on competition between corn (Zea mays) and late emerging weeds. Weed Science 44: 856-870.

15. Nilson, G. F., A. R. Mauro, A. Dirceu and A. B. J. Alvadi. 2004. Interference of hair beggarticks and arrowleaf sida with soybeans: Effects of plant density and relative emergence time. Ciencia Rural, Santa Maria 34(1): 31-40.

16. O^,Sullivan, P. A., G. M. Weiss and V. C. Kossatz. 1985. Indics of competition for estimating rapeseed yield loss due to Canada thistle. Canadian Journal of Plant Science 65: 145-149.

17. Peters, N. C. B. and B. J. Wilson. 1983. Some studies on the competition between Avena fatua L. and spring barley. II: Variation of A. fatua emergence and development and its influence on crop yield. Weed Research 23: 305-311.

18. Rohris, M. and H. Stunzel. 2001. Canopy development of Chenopodium album in pure and mixed stands. Weed Research 41: 111-128.

19. Ronald, A. E. 2000. Amaranthus retroflexus / pigweed. U.S. Department of Agriculture, 55 pp. 

20. Ronald, A. E. and E. C. Smith. 2000. The flora of the Nova Scotia. Halif Nova Scotia Museum, 746 pp.

21. Santos, B. M., J. A. Dusky, W. M. Stall, D. J. Shilling and T. A. Bewick. 1997. Influence of smooth pigweed and common purslane on lettuce as affected by  phosphorus fertility. Proceeding of Florida State Horticulture Society 110: 315-317.

22. Traore, R., A. R. Mauro, A. Dirceu and A. B. J. Alvadi. 2003. Interference of sorghum cultivars with weeds. Proceeding of Florida State Horticulture Society 110: 117-120.