اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی تربچه (Raphanus sativus) در شرایط تنش شوری

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 24، مهر 1390، صفحه 45-50   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مژگان قنبری^{* 1}؛ علیرضا قنبریان جهرمی²؛ شورانگیز جوانمردی³؛ محسن فرزانه¹

¹دانشجوی کارشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، گروه علوم باغبانی، باشگاه پژوهشگران جوان، شیراز، ایران.

²استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، گروه علوم باغبانی، شیراز، ایران.

³محقق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، گروه علوم باغبانی، شیراز، ایران

چکیده

عدم جوانه­زنی و استقرار مطلوب گیاه یکی از مشکلات کشاورزان در مناطق شور می­باشد. پیش تیمار بذر به عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر القای مقاومت به تنش شوری در تربچه، آزمایشی طراحی و انجام شد. بذرهای تربچه، پس از خیساندن در محلول­های 0، 1، 2 و 3 میلی مولار سالیسیلیک اسید به مدت 24 ساعت، جهت جوانه­زنی در شرایط تنش شوری، به ظروف پتری حاوی 10 میلی لیتر محلول کلرید سدیم با غلظت­های 0، 4، 8 و 12 دسی­ زیمنس بر متر منتقل شدند. پس از جوانه­زنی درصد و سرعت جوانه­زنی، شاخص بنیه بذر، نسبت طول و وزن ریشه­چه به ساقه­چه و محتوای پرولین در ریشه­چه و ساقه­چه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد غلظت 12 دسی ­زمینس بر متر نمک، سبب کاهش درصد جوانه­زنی بذرهای تربچه نسبت به شاهد شد. همچنین سالیسیلیک اسید هم در شاهد و هم در تیمارهای تحت تنش شوری تأثیر مثبتی بر جوانه­زنی داشته و سبب افزایش جوانه­زنی گردید. استفاده از سالیسیلیک اسید موجب افزایش نسبت طول و وزن ریشه­چه به ساقه­چه شد. کاربرد سالیسیلیک اسید 1 میلی مولار بیشترین تأثیر را بر درصد و سرعت جوانه­زنی داشت. به علاوه، غلظت پرولین در شرایط تنش شوری افزایش یافت.

کلیدواژه‌ها

پرولین؛ تربچه؛ تنش شوری؛ جوانه‌زنی؛ سالیسیلیک اسید

مراجع

Abdul-Baki AA, Anderon  JD (1973) Vigor determination in soybean by multiple criteria. Crop Science, 13: 630-633.

Afzal I, Aslam N, Mahmood F, Hameed A , Irfan S, and Ahmad G (2004) Enhancement of germination and emergence of canola seeds by different priming techniques. Caderno de Pesquisa Sér. Biological, Santa Cruz do Sul, v. 16 (1): 19-34.

Bates IS, Waldern RP, Teare I D (1973) Rapid determination of free proline for water stress studies. Plant and Soil, 39: 205-207.

Basra SMA, Afzal I, Rashid  RA, Hameed  A,( 2005) Inducing salt tolerance in soybean by seed vigor enhancement techniques.  Journal Biotechnology & Biochemical, 1: 173-179.

Fariduddin Q, Hayat S, Ahmad A (2003) Salicylic acid influences net photosynthetic rate, carboxylation efficiency, nitrate reductase activity and seed yield in Brassica juncea. Photosyntsis, 41 (2): 281-284.

Khosh-Khui M (2005) Plant propagation: Principle and practices. Shiraz University Press, 378pp. (In Persian)

Lee SS, Kim JH (2000) Morphological change, sugar content and α-amylase activity of rice seeds under various priming conditions. Korean Journal Crop Science. 4: 1-5.

Popova L, Pancheva T, Uzunova A (1997) Salicylic acid: Properties, Biosynthesis and Physiological role. Plant Physioloy, 23: 85- 93.

Pill W G, Necker AD ( 2001) The effect of seed treatment on germination and establishment of Kentucky blue grass (Poa pretenses L.). Seed Science and Technology, 29:65-72.

 

Ruan H, Shen W, Xu L ( 2004) Nitric oxide involved in the abscisic acid induced proline accumulation in wheat seedling leaves under salt stress. Acta Science, 46: 1307- 1315.

Shakirova FM, Sahabutdinova DR ( 2003) Changes in the hormonal status of wheat seedlings induced by salicylic aicd and salinity. Plant Science, 164: 317-322.

Valdiani AR, Hassanzadeh A, Tajbakhsh M (2006) Study on the effects of salt stress in germination and embryo growth stages of the four prolific and new cultivars of winter rapeseed (Brassica napus L.). Pajohesh & Sazandegi. 66: 23-32. (In Persian with English abstract).

Wang L, Chen S, Kong W, Li S, Archbold DD (2006) Salicylic acid pretreatment alleviates chilling injury and affects the antioxidant system and heat shock proteins of peaches during cold storage. Postharvest Biology and Technology, 41: 244-251.

Zhao F, Liu Y (2000) The biosynthesis of polyamines is more sensitive than that of proline to salt stress in barley seedlings. Acta Scientia, 26: 343-349.