بررسی هم‏خونی در کلنی‏های زنبور عسل شهرستان میانه

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 2، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 11، شهریور 1387، صفحه 11-15   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

ابوالفضل اسعدی دیزجی^{* 1}؛ کورش صیامی²؛ اورنگ کاوسی³

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

²کارشناس ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه

³عضو هیأت علمی دانشگاه زنجان

چکیده

با توجه به اهمیت و تأثیر پدیده هموزیگوتی آلل‏های جنسی یا هم‏خونی در خصوصیات مختلف کلنی‏های زنبور عسل از جمله در عملکرد و تولید محصول )عسل(، نسبت به ارزیابی این پدیده در زنبورستان‏های شهرستان میانه اقدام گردید. بدین منظور پنج درصد کندوهای مدرن در مناطق مهم زنبورداری این منطقه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. مطابق روش ارایه شده توسط روتنر، شابلونی به ابعاد 10 در 10 سلول به شکل لوزی تهیه گردید و در سه قسمت هر دو طرف شان‏ها در منطقه تخم‏ریزی ملکه قرار داده شد و سلول‏های خالی به‏عنوان شاخص هم‏خونی شمارش و ثبت شدند. از هر کندو سه شان انتخاب گردید. نمونه‏برداری‏ها در فصل تخم‏ریزی ملکه انجام شدند. به‏علاوه در فصل برداشت عسل، میزان تولید عسل زنبورستان‏های مورد نظر بر آورد شد. تجزیه تحلیل داده‏ها با استفاده از طرح کاملاً تصادفی با داده‏های چند مشاهده‏ای (طرح آشیانه‏ای) انجام گردید. هم‏چنین همبستگی بین میزان هم‏خونی و تولید عسل محاسبه گردید. اختلاف معنی‏داری از نظر هم‏خونی و تولید عسل بخش‏ها و روستاهای شهرستان مشاهده نشد ولی درصد هم‏خونی در بخش‏های مختلف عبارت بودند از 22/9 (کندوان)، 93/10 (ترکمنچای) و 48/23 (کاغذ کنان) و میانگین کل شهرستان 05/15 درصد بود. میانگین تولید عسل به‏ازای هر کندو نیز در کل شهرستان 19/11 کیلوگرم برآورد شد. هم‏چنین بین درصد هم‏خونی وتولید محصول عسل رابطه منفی معنی‏داری مشاهده شد(57/0- =r   و 039/0 =p ).

کلیدواژه‌ها

هم‏خونی؛ زنبور عسل؛ عملکرد؛ تولید عسل

مراجع

1- ادریس، م. ع. و م. مستاجران. 1379. ژنتیک و اصللاح نژاد زنبور. انتشارات ارکان اسلامی،185 صفحه.

2- صادقی، م. ت. 1377. مطالعه درصد خویشاوندی در زنبورهای عسل استان خوزستان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، 145 صفحه.

3- عراقی، م. 1376. زنبورداری عملی. انتشارات دنیا، 154 صفحه.

4- موسوی سیرجانی، ر. 1375. تعیین درصد هم‏خونی زنبور عسل در ارومیه. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه ارومیه، 135 صفحه.

5- میرزایی، ح. 1377. تعیین درصد هم‏خونی زنبور عسل در استان آذربایجان‏شرقی. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، 198 صفحه.

6. Asadi, A. 2007.The effect of different carbohydrates on laying queen and honey storage in honey bee colonies. Journal of Biological sciences 7(4): 706-708

7. Mayer, M. 1996. Testing for superhygienic bees. Bee Culture 124: 517-519.

8. Mishra, R. C. and Y. Kumar. 1992. Apis mellifera L. in India and possibility of inbreeding depression of the species in the colonies. Apiacta 29(3):97-105.

9. Moritz, R. F. A. 1986. The original of inbreeding depression in honey bees. Bee World 67: 157-163.

10. Oldroyd, B. P. and R. D. Goodman. 1988. Inbreeding and heterocyst in queen bees in relation to brood area and honey production.Australian Journal of Agricultural Research39(5) 959 – 964.

11. Ruttner, F. 1988. Breeding techniques and selection for breeding of the honey bee. British Isle Bee Breeders Assn.