بررسی روند و عوامل مؤثر بر صادرات گیاهان دارویی شیرین‏بیان و زیره در ایران

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 4، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 11، شهریور 1387، صفحه 31-42   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

احترام دیلمی^* ؛ حمید محمدی؛ امیر برجیان

عضوهیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی روند و عوامل مؤثر بر صادرات شیرین‌بیان و زیره طی دوره 1382-1360 انجام شد. نتایج نشان داد که روند صادرات زیره دارای رشد توأم با نوسانات بوده است. در مورد گیاه دارویی شیرین بیان شدت نوسانات بیشتر از زیره بوده و روند رشد صادرات آن کم اهمیت‌تر از زیره می‌باشد. در تحلیل اثر متغیرهای تأثیر‌گذار بر صادرات محصولات مذکور مشخص گردید که دو متغیر نرخ‌ارز و نسبت قیمت جهانی به قیمت داخلی اثر مثبت ومعنی‌داری بر روند صادرات زیره دارند، به طوری که به ازای یک درصد افزایش در متغیرهای نرخ‌ارز و نسبت قیمت جهانی به قیمت داخلی انتظار می‌رود مقدار صادرات زیره به ترتیب 8/1 و 1/1 درصد افزایش یابد. همچنین نتایج نشان داد که متغیر نسبت قیمت جهانی به قیمت داخلی، تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز بر صادرات شیرین‌بیان اثر مثبت و معنی‌دار دارد. بر اساس یافته‌ها انتظار می‌رود به دنبال یک درصد افزایش در متغیر نسبت قیمت جهانی به قیمت داخلی، تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز، حجم صادرات شیرین بیان به ترتیب 05/1، 2/3 و 84/0 درصد افزایش یابد.

کلیدواژه‌ها

گیاهان دارویی؛ شیرین بیان؛ زیره؛ صادرات

مراجع

1.  باقری، ا. و ا. چیذری. 1379. بررسی صادرات فرش دستبافت و عوامل مؤثر بر رکود آن در ایران. مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، جلد اول، 303-291.
2. بی­نام. 1376. توانمندی‏های باغبانی کشور. وزارت جهاد کشاورزی.
3. بی­نام. سال­های مختلف. سال‏نامه آمار بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران، گمرک ایران، تهران.
4. ترکمانی، ج. و م. طرازکار. 1384. بررسی اثر تغییرات نرخ ارز بر قیمت صادراتی پسته: کاربرد مدل خودتوزیع با وقفه‌های گسترده. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 87: 48-75.
5. جوان‌بخت، ع. و ح. سلامی. 1379. رابطه علیت بین صادرات و بهره‌وری در ایران: مطالعه موردی محصول پسته. مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، دانشکده کشاورزی دانشگاه مشهد، 2: 509-497.
6. خسروی، ا. و ج. ترکمانی. 1379. تخمین تابع عرضه صادرات پنبه و بررسی رابطه بین صادرات، بهره‌وری و تولید آن. مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی مشهد، 2: 509-497.

                                                                                                                    

1. خلیلیان، ص. و ع. فرهادی. 1381. بررسی عوامل مؤثر بر صادرات بخش کشاورزی ایران. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 39: 83-71.
2. دنیا دیده، ع. 1377. بررسی عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی: مطالعه موردی پسته، خرما و کشمش. پژوهش‏نامه بازرگانی، 6: 180-83.
3. عبدشاهی، ع. و ج. ترکمانی. 1379. بررسی اقتصادی صادرات مرکبات ایران. مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی مشهد، جلد دوم، 463-437.
4.  عسگرزاده، م. و ب. غلامی. 1379. اهمیت اقتصادی، صادراتی گیاهان دارویی و محصولات فرعی مراتع استان خراسان. مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی و توسعه، جلد دوم، 243.
5.  قطمیری، م. و ا. خاوری. 1379. انحراف واقعی ارز از مقدار تعادلی و صادرات بخش کشاورزی: مطالعه موردی ایران (1375-1350). مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی مشهد، جلد دوم، 642-614.
6.  کمیجانی، ا. 1380. مقررات دسترسی به بازار محصولات کشاورزی در موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت و اثرات آن بر اقتصاد کشاورزی ایران. انتشارات وزارت کشاورزی، مؤسسه پژوهش‏های برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی، 55 صفحه.
7.  نوفرستی، م. 1378. ریشه واحد و هم‏جمعی در اقتصاد سنجی. چاپ اول. انتشارات رسا. 45 صفحه.

 

 

14.Dass, S. R. 1991. Economic aspects of India’s international trade in Coffee, Indian Journal of Agricultural Economic 46(2):142-151.

15.Fountas, S. and D. Berdin. 1998. Exchange rate volatility and exports: The case of Ireland. Applied Economics Letters 5: 301-304.

16.Funke, R. and R. Ruhwedel. 2001. Export variety and export performance: empirical evidence from east Asia. Journal of Asian Economic 12:493-505.

17.Gupta, B. and A. Ray. 1998. Real exchange rates and manufactured exports: a study of India’s potential exports to the U. S. A. Journal of Asian Economics 9: 333-344.

18.Lyigun, G. 2004. The export skill content learnining by exporting and economic growth. Economic Letters 84:29-34.

19.Mattson, J. W., C. J. Wachenheim., W.W. Koo, and T. A. Petry. 2004. Canadian exports of livestock and meat to the United States. Center for Agricultural Policy and Trade Studies Department of Agribusiness and Applied Economics, North Dakota State University Fargo, North Dakota, 5105-5636.

20.Mookergee, R. 1997. Export volume, exchange rate and global economic growth: The Indian experience. Applied Economics Letters 4: 425-429.

21.Nehra, V. and D. Dharshwar. 1993. New estimates of total factor productivity growth for eighty three industrial and developing countries. International Economics Department, World Bank, New York.

22.Sarwar, G. and G. D. Anderson. 1990. Estimating U.S. soybean exports: A simultaneous supply-demand approach. Journal of Economic Studies 17: 41-56.

23.Sharma, K. 2003. Factor determining Indias export performance. Journal of Asian Economics 14: 435-446.

24.Tambi, N. E. 1991. Co-integration and error correction modeling of agricultural export supply in Cammeron. Journal of Agricultural Economic 20(1): 57-67.