تدوین الگوی بهینه برای شبکه انتقال میوه میان مراکز تولید، نگهداری (سردخانه‌ها) و مصرف در استان فارس

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 13، بهمن 1387، صفحه 45-60

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

رضا شاهدی^{* 1}؛ حمید محمدی¹؛ زکریا فرج زاده²؛ مجید رحیمی¹

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

²دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز

چکیده

کاهش هزینه­های انتقال از طریق تدوین الگوی حمل و نقل کم­هزینه می­تواند به کاهش قیمت تمام شده محصول در محل مصرف منجر شده و افزایش کارایی را در بر داشته باشد. این مطالعه با هدف ارایه یک الگوی بهینه جهت انتقال میوه در شبکه انتقال محصول شامل مراکز تولید تا سردخانه‌ها و سردخانه‌ها تا مراکز توزیع یا میادین میوه و تره­بار صورت گرفت. محصولات نیز عمدتاً شامل سیب، مرکبات و انجیر بود. سردخانه‌های میوه استان فارس در شهرستان‌های فیروزآباد، جهرم، سپیدان، استهبان، شیراز و کازرون واقع هستند. مراکز تولید نیز که سردخانه‌های فوق از آن‏ها تغذیه می‌شوند، شامل شهرستان­های جهرم، داراب، سپیدان، استهبان و سمیرم (استان اصفهان) می‌باشند. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش‏نامه در سال 1385 در مراکز واقع در شهرستان­های یاد شده به دست آمد. در این بررسی تابع هزینه دارای دو جز کلی شامل هزینه انتقال محصول در شبکه میان مراکز تولید و سردخانه‌ها و سردخانه‌ها تا مراکز توزیع بود. در الگوی فعلی، مجموع هزینه‌های انتقال محصول در هر دو شبکه برابر با  2105 میلیون ریال است در حالی که در الگوی بهینه این رقم به 2/1886 (معادل 4/10 درصد) میلیون ریال کاهش می‌یابد. در الگوی بهینه، مسیرهای انتقال جهرم به کازرون، جهرم به شیراز، داراب به کازرون، سپیدان به فیروزآباد، سپیدان به جهرم، سمیرم به شیراز، شیراز به تهران و شیراز به اصفهان حذف شدند. در 3 الگوی تقریباً بهینه از میان مسیرهای یاد شده به جز مسیرهای سمیرم به شیراز و سپیدان به جهرم، سایر مسیرهایی که در الگوی بهینه شبکه انتقال محصول دخالت نداشتند، حداقل در یکی از سه الگوی تقریباً بهینه وارد شدند.

کلیدواژه‌ها

میوه؛ سردخانه؛ حمل و نقل؛ الگوی بهینه؛ استان فارس

مراجع

1-  بی­نام. 1385. پایگاه اینترنتی وزارت جهاد کشاورزی www.agri-jahad.ir

2-             ترکمانی، ج و ع. ر. شیروانیان. 1377. تعیین مدل بهینه حمل و نقل گندم در استان فارس. مجموعه مقالات دومین گردهمایی اقتصاد کشاورزی ایران، 70-63.

3-             طراز کار، م. ح. و ج. ترکمانی. 1384. مکان‏یابی تأسیسات ذخیره‏سازی گندم در استان فارس. مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، زاهدان، 48-37.

4-             عبدالهی عزت‌آبادی، م. 1381. مطالعه نوسانات درآمدی پسته‌کاران ایران: به سوی سیستمی از بیمه محصول و ایجاد بازارهای آتی و اختیار معامله. پایان‌نامه دکتری دانشگاه شیراز، صفحه 25.

5-             عرب مازار، ع. ا. و ک. ا. امیری. 1375. مکان‏یابی تأسیسات ذخیره‏سازی گندم: بررسی موردی استان لرستان. مجله پژوهش‏ها و سیاست‏های اقتصادی، شماره 3، جلد 3، 53-45.

6-            کیانی، غ. ح. 1380. تعیین الگوی اقتصادی حمل و نقل گندم در ایران. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، بخش اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران، صفحه 78.

7-             محمودی، ع. 1376. نقش شاخص‌های تخصص منطقه‌ای در مکان‌یابی و کارکرد بازارچه‌های مرزی. فصل‏نامه پژ‌وهش‏نامه‌ بازرگانی، شماره 2، جلد 4، 114-95.

1. Apaiah, R. K. and E. M. T. Hendrix. 2005. Design of a supply chain network for pea-based novel protein foods. Journal of Food Engineering 70:383-391.
2. Chang, Y. C., S. W. polachek and J. Robst. 2004. Conflict and trade: the relationship between geographic distance and international interactions. Journal of Socio-Economics 33: 491-509.

10.Ioannou, G. 2005. Streamlining the supply chain of the Hellenic sugar industry. Journal of Food Engineering 70: 323-332.

11.Monterosso, C. D. B., L. W. Charls, M. C. Lacerda and N. Fugi. 1985. Grain storage in developing areas: Location size of facilities. American Journal of Agricultural Economics 59: 101-111.

12.Rabulland, G., A. kunth and R. Auy. 2005. Central Asian's transport cost burden and its impact on trade. Economic system 29: 6-31.

13.Tyrchniewicz, E. W. and R. J. Tosterud. 1963. A model rationalizing the Canadian grain transportation and handling system on regional basis. American Journal of Agricultural Economics 55: 806-813.

14.Wen, M. 2004. Relocation and agglomeration of Chinese industry. Journal of World Development 730: 324-347.

15.Willis, C. and M. S. Willis. 1993. Multiple criteria and nearly optimal solutions in greenhouse management. Agricultural System 41: 289-303.