بررسی رشد و ‌عملکرد خیار (Cucumis sativus L.) و بامیه (Abelmoschus esculentus L.) در روش کشت مخلوط

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 10، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 19، شهریور 1389، صفحه 89-100   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

روح‎اله نادری¹؛ عبدالکریم کاشی²؛ مرتضی سام دلیری³

¹عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

²عضو هیأت علمی دانشگاه تهران.

³عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس.

چکیده

    به منظور بررسی اثر متقابل کشت مخلوط خیار و بامیه، آزمایشی به مدت یکسال زراعی(1387) در شهرستان نوشهر، به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‎های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای الگوی کشت در چهار سطح: کشت خالص خیار یا بامیه، کشت بامیه داخل ردیف خیار، کشت بامیه بین ردیف‎های خیار و  الگوی کشت بامیه بین و داخل ردیف‎های خیار و تیمارهای تراکم در سه سطح (فاصله کشت بین بوته 20‌، 30 و 40 سانتی‎متر) بودند.صفات رویشی و عملکرد، غلظت عناصر پتاسیم، فسفر، کلسیم و نیتروژن در تیمارهای آزمایشی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که  در بوته‎های خیار،کشت مخلوط باعث افزایش غلظت عناصر کلسیم (19%)، پتاسیم (12%)،  عملکرد (12%) و  کاهش غلظت نیتروژن (12%)،  تعداد شاخه فرعی (23%) و سطح برگ (15%) شد. برای بامیه، کشت مخلوط باعث افزایش غلظت عناصر فسفر (3%)، نیتروژن (16%)، سطح برگ بوته (41%)، وزن‎تر بوته (26%) و کاهش غلظت کلسیم (8%)  نسبت به کشت خالص شد.اثر متقابل الگوی کشت و تراکم بر روی عملکرد و اجزای عملکرد خیار معنی‌دار بود،  ولی تنها بر روی اجزای عملکرد بامیه اثر معنی‌داری داشت. نسبت برابری زمین در همه تیمار‌های کشت مخلوط، بزرگ‎تر از یک بوده و بالاترین نسبت برابری  زمین (15/2) در تیمار کشت مخلوط بامیه بین بوته و ردیف‎های خیار، با تراکم متوسط به‎دست آمد. نتایج این تحقیق نشان ‎داد که  بین دو گیاه خیار و بامیه نوعی سازگاری و هماهنگی وجود دارد که  می‎تواند حاصل ویژگی‎های فیزیولوژیکی وگیاه‎شناسی و عوامل مساعد اکولوژیکی باشد که باعث افزایش عملکرد در دو گیاه شده است.

کلیدواژه‌ها

بامیه؛ خیار؛ کشت مخلوط؛ غلظت عناصر؛ نسبت برابری زمین

مراجع

Abdelhakim EA (1995) Response of cucumber to plant density. Journal of King Saud University. Agricultural Science 7(2): 199-208.

Darabi A (1996) Tthe study of intercropping cucumber and tomato. M.Sc. Thesis, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. [In Persian with English Abstract].

Ghanbari A, Taheri M (2003) Effects of planting arrangement and weed control on yied and yield components of red bean (Phaseolus vulgaris L.) cv. Akhtar. Seed and Plant Journal 19:1. [In Persian with English Abstract].

Ghazanshahi J (1997) Soil and plant analysis. Motarjem Publications.

Inal A, Gunes A, Zhang F, Cakmak I (2007) Peanut/maize intercropping induced changes in rhizosphere and nutrient concentrations in shoots. Journal of Plant Physiology and Biology 45: 350-356.

Inal A, Gunes A (2008) Interspecific root interaction and rhizosphere effects on salt ions and nutrient uptake between mixed grown peanut/maize and peanut/barley in original salin-sodic–boron toxic soil. Journal of Plant Physiology 165: 490-503

John SA, Mini C (2005) Biological efficiency of intercropping in okra (Ablemoschus esculentus (L.) Monech). Journal of Tropical Agriculture 43: 33-36.

Kashi A (1991) The study of intercropping cucumber, tomat and pepper. Iranian Journal of Agricultural Science 23: 23-34. [In Persian with English Abstract].

Khajehpour M (1997) Principles and fundamentals of crop production. Isfahan University Publications.
[In Persian with English Abstract].

Mazaheri D (1994) Intercropping. Tehran University Publication. [In Persian with English Abstract].

Miri Kh (2006) Effects of sowing date and density on yield and components of okra, Abelmoschus esculentus. Moench in Iranshar. Seed and Plant Journal 22 (3): 36-45.

Muoneke CO, Mbah EU (2007) Productivity of cassava with okra intercropping systems as influenced by okra planting density. African Journal of Agricultural Research 2(5): 223-231.

Muoneke CO, Asiegbu JE (1997) Effect of okra planting density and arrangement in intercrop with maize on the growth and  yield of the component species. Journal of Agronomy and Crop Science 179: 201-207.

Muoneke CO, Ndukwe O (2008) Effects of plant population and spatial arrangement on the productivity of okra/Amaranthus intercropping system. Agronomy Science 7 (1): 54-66.

Odeleye FO, Odeleye OMO, Dada OA, Olaleye AO (2005) The response of okra to varying levels of poultry manure and plant population density under sole cropping. Journal of Food, Agriculture and Environment
3(3&4): 68-74.

Ofosu-Anim J, Limbani NV (2007) Effect of intercropping on the growth and yield of cucumber
(Cucumis sativus L.) and Okra (Abelmoschus esculentus L.). International  Journal of Agriculture and Biology 8: 594-597.

Olasantan FO (2001) Optimum plant population for okra in a mixture with cassava and its relevance to rainy season–based cropping system in southwestern Nigeria. Journal of Agricultureal Science 136: 207-214.

Olasantan FO, Bello NJ (2004) Optimum sowing dates for okra in monoculture and mixture with cassava during the rainy season in the southwest of Nigeria . The Journal of Agricultural Science 142: 42-58.

Yazdi-Samadi B, postini K (1993) Principles of arable crop production. Tehran University Publications.
[In Persian with English Abstract].