بررسی تجمع فلزات سنگین در دو گونه از نرمتنان سواحل شمالی خلیج فارس

فصلنامه علمی-پژوهشی آبزیان و شیلات

مقاله 2، دوره 4، شماره 13، فروردین 1392، صفحه 13-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهرا خوشنود^{* 1}؛ رضا خوشنود²؛ آیدا خزاعلی³؛ مجید افخمی³

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، بندرعباس

چکیده

مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین در اویسترهای ( cucullataSaccostreaوPinctada radiata) از سواحل شمالی خلیج فارس صورت گرفته است. نمونه ها به صورت فصلی در طول سال 1389 از بخش های مختلف سواحل شمالی خلیج فارس(بندرعباس، بندرلنگه، قشم) جهت اندازه گیری غلظت فلزات سنگین جمع آوری شدند. غلظت جیوه بوسیله  دستگاه Mercury Analyzer اندازه گیری گردید، و سایر فلزات (کادمیوم، سرب، کروم، مس، روی، نیکل و وانادیوم) توسط اسپکترومتری جذب اتمی Varian Model- Liberty series II)) مورد اندازه گیری قرار گرفتند. میانگین غلظت کادمیوم ppm 2/7، سرب ppm 6/9، جیوه ppm 6/0، مس ppm 8/26، کروم ppm  8/8، روی ppm 29/2، وانادیوم ppm 8/20 و نیکل ppm  8/32 در بافت نرم اویستر Saccostrea  cucullata اندازه گیری شد و دربافت نرم اویستر Pinctada  radiata، بطور میانگین غلظت فلزات سنگین کادمیوم ppm 2/2، سرب ppm1/4، جیوه ppm3/0، مس ppm1/11، کروم ppm6/9، روی ppm1/103، وانادیوم ppm 8/18 و نیکل ppm4/22بدست آمد. بیشترین میزان آلودگی فلزات سنگین بطور میانگین در بافت اویستر از نمونه های ایستگاه بندرعباس اندازه گیری گردید. رابطه  بین غلظت فلزات و فصل نیز برای گونه ها روند مشابهی داشت و بیشترین میزان تجمع فلزات سنگین در فصول بهار-تابستان مشاهده شد. آنالیزهای آماری نشان می دهد که گونه های مختلف تجمع زیستی مختلفی از فلزات را نشان می دهند که این اختلاف علاوه بر گونه، به منطقه  نمونه برداری و به فصل نیز بستگی دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها

فلزات سنگین؛ cucullata Saccostrea؛ radiata Pinctada؛ خلیج فارس؛ ایران