اثر تکنیک های مختلف پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی و قدرت بذر آفتابگردان (Helianthus annuus)

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 1، دوره 8، شماره 1 (پاییز 1392) 29، آبان 1392، صفحه 5-16   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سحر باصرکوچه باغ¹؛ فرهاد فرح وش^{* 2}؛ بهرام میرشکاری²؛ فرخ رحیم زاده خویی²؛ حمداله کاظمی اربط²

¹دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده کشاورزی، واحد تبریز، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبریز، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده کشاورزی، واحد تبریز، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تبریز، ایران

چکیده

      به منظور مطالعه تأثیر تیمارهای مختلف بذر بر جوانه زنی آفتابگردان، آزمایشی در دو مرحلهآزمایشگاهی و گلخانه ای به صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه و با چهار تکرار در مرکز تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تابش امواج اولتراسونیک با حداکثر 3 وات بر سانتی­متر مربع و اشعه گاما و بتا با شدت ثابت2 میکروکوریل به مدت 10دقیقه، لیزر با طول موج 6328 آنگستروم و میدان مغناطیسی (با شدت 40 میلی تسلا) در سه تیمار زمان 5،10 و 15 دقیقه روی بذرهای خیس، هیدروپرایمینگ به مدت 24 ساعت و شاهد بودند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه زنی نهایی مربوط به تیمار بذر با اشعه لیزر 10 دقیقه (برابر 33/98 %) اختصاص داشت. وقتی بذور بعد از هیدروپرایمینگ کشت شدند، طول گیاهچه نسبت به شاهد آب مقطر حدود 99% افزایش نشان داد. بیشترین شاخص ویگور به تیمار میدان مغناطیسی 5 دقیقه اختصاص یافت. وقتی بذور آفتابگردان بعد از تیمار با میدان مغناطیسی 15 دقیقه کشت شدند، وزن خشک ساقه آن نسبت به تیمارشاهد با آب مقطر حدود 121% افزایش نشان داد. در حالی که کمترین آن مربوط به تیمار اشعه گاما (16/12گرم) محاسبه شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که افزایش محصول در تیمارهای تشعشات فیزیکی مشاهده شده است.

کلیدواژه‌ها

آفتابگردان؛ پرایمینگ بذر؛ درصد جوانه زنی؛ صفات فیزیولوژیک و صفات مورفولوژیک

مراجع

1-Abdul Baki, A.A, and Anderson, J.D. 1973. Vigor determination in soybean seed by multiple criteria. Crop Sci., vol.13,pp. 630–633.

2- Afzal, A, Aslam N, Mahmood F, Hameed A, Irfan S and Ahmad G. 2006. Enhancement of germination and emergence of canola seeds by different priming techniques. Garden depesquisa Bio. 16(1):19- 34.

3- Aladjadjiyan, A., and Ylieva, T. 2002. Influence of stationary magnetic field on the early stages of the development of tobacco seeds (Nicotiana tabacum L.). Journal central European Agriculture 4:131-135.

4-Anonymous. 2006. Oilseeds: world market and trades, Current World Production, Market and trade reports. http://www.fas.usda.gov.

5-Artola, A., Carrillo-Castaneda G and Santos G.D.L. 2003. Hydropriming: A Strategy to increase Lotus corniculatus L. Seed vigor. Seed Science and Technology.31:455-463

6- Atak, C., Emiroglu, O., Alikamanoglu, S., Rzakoulieva, A. 2003. Stimulation of regeneration by magnetic field in soybean (Glycine max L.Merrill) tissue cultures. Journal of cell and Molecular Biology 2:113-119.

7- Bailly, C., Benamar, A., Corbineau, F., Come, D .1998. Free radical scavenging as affected by accelerated aging and subsequent priming in sunflower seeds. Physiol. Plant., 104: 646 - 652.

8- Basra, S.M.A., Zia, N., Mahmood, T., Afzal, A., Khaliq, A .2003. Comparison of different in vigoration techniques in wheat (Triricum aestivum L.) seeds. Pak. J. Arid. Agric. 5:11-16.

9-Basra, S.M.A., Ashraf, M., Iqbal, N., Khaliq, A and Ahmad, R.  2004. Physiological and biochemical aspects of pre- sowing heat stress on cotton seed. Seed Sci. Technol. 32:765- 774.

10-Boqumila, B. and D. Bert. 2005. Effects of water supply methods & seed moisture content on germination of cohina aster & tomato. Seed research institute of phenology & floriculture. 18: 96-100.

11- Bradford, K. J. 1995. Water relations in seed germination. In: J. Kigel and G. Galili (eds.). Seed Development and Germination. Marcel Dekker Inc. New York. ,pp. 351- 396.

12- Chen, Y.P. Li, L. and Wang, F.M. Li. 2002. The effects of He- Ne laser and KT treatment on the seeds germination and growth of wheat, Acta Laser Biol. Sinica. 6: 412 416.

13-De Souza, A., Garcí D., Sueiro, L., Gilart, F., Porras, E., and Licea, L. 2006. Pre-sowing magnetic treatments of  tomato seeds increase the growth and yield of plants. Bioelectromagnetics 27: 247-257.

14-Farahvash F., Porfeaizi H., Madadi saray M.A., and Azarfam P., 2007. Effect of gamma irradiation on wheat physiological traits, Journal of Agricultural Sciences Islamic Azad University of Tabriz Branch, year 1, number 3.

15-Farooq, M., Basra, S.M.A., Warraich, E.A., and Khaliq, A., 2006. Optimization of hydropriming techniques for rice seed invigoration. Seed Sci. Technol. 34:529- 534.

16-Florez, M., Carbonell, M.V., Martinez, E. 2007. Exposure of maize seed to stationary magnetic fields: Effects on germination and early growth. Environmental and Experimental Botany 29,68-75.

17-Fomicheva, V.M., Gavoroon, R.D., Danilov, V.I. 1992. Proliferative activity and cell reproduction in meristems of seedling roots of pea, flax and lentil under conditions of screening of geomagnetic field.Biofizika 37, 745-749.

18- Harris, D. 2005. Priming seed. DFID plant sciences research programme, centre for Arid Studies, University of Bangor. 18:22-25.

19-Iqbal, M.,  Haq, Z.U., Jamil, Y. and Ahmad, M.R. 2012. Effect of presowing magnetic treatment on properties of pea. Int. Agrophys. 26: 25-31.

20- Kordas, L. 2002. The effect of magnetic field on growth, development and the yield of spring wheat. Polish Journal of Environmental Studies 11:527- 530. Development -CICD, Ljubljana, Yugoslavia.

21-Martinez, E., Carbonell, M.V., Amaya, J.M. 2000. A static magnetic field of 125 mT stimulates the initial growth stages of barley (Hordeum vulgare L.). Electro-Magnetobiol,19(3), 271-277.

22-Mc Donald, M.B. 2000. Seed priming. (eds. M. Black and J. D. Bewley). Sheffield Academic press.PP: 287-325.

23-Minorsky, P.V. 2007. Do geomagnetic variations affect plant function?, Journal of Atmospheric and Solar- Terrestrial Physics, 69(14),1770-1774.

24-Mohammadi, S.K. Shekari, F. Fotovat, R. and Darudi, A. 2012. Effect of laser priming on canola yield and its components under salt stress. Int. Agrophys. 26, 45-51.

25-Moon, J-D, Chung, H-S. 2000.  Acceleration of germination of tomato seed by applying AC electric and magnetic fields. Journal of Electrostatics 48, 108-114.

26-Moon, J.D.C., and Sook, H. 2000. Acceleration of germination of tomato seed by applying AC electric and magnetic fields. Journal Electrostatics 48: 103-114.

27-Palov, I., Stenfano, S., Sirakov, K. 1994. Possibilities for pre-sowing electromagnetic treatment of cotton seeds. Agric. Eng., 3-6.

28-Pietruszweski, S. 1999. Effects of magnetic seed treatments on yields of wheat seed. Sci. Technol, 621-626.

29-Racuciu, M., Creanga, D., and Horga, I. 2008. Plant growth under static magnetic field influence. Romania Journal Physics 53: 353–359.

30- Sanchez, J.A., Munoz, B.C and Fresneda, J. 2001. Combine effects of hrdening hydration- dehydration and heat shock treatments on the germination of tomato, pepper and cucumber. Seed Science and Technology. 29: 691-697.

31-Schmitz, N., Xia, J.H., Kermode, A.R. 2001. Dormancy of yellow cedar seeds is terminated by gibberellic acid in combination with fluridone or with osmotic priming and moist chilling. Seed Sci. Technol. 29:331-346.

32-Shabrangi, A. 2005. Effect of magnetic field on germination, structure and develop ment on lentil plant. M.S.C. Thesis, branch science plant. Islamic Azad University Science and Research branch.      

33-Sobhani, A., A. H. Shirani, and B. Nakhoda. 1998. Guide book for determining crops Leaf

Area Index. Extension booklet. SPII. Bio-technology Research department.P.13.                                                                

34-Vashisth, A., and Nagarajan, S. 2010. Effect on germination and early growth characteristics in sunflower (Helianthus annuus) seeds exposed to static magnetic field. Journal Plant Physiology 167: 149-156.

35-Vasilevski, G. 1987. Results of the laser application in the primary production and food industry. XIII Yugoslavian Symposium of agricultural technique.

36-Vasilevski,G. 2003. Perspectives of the applicatoion of biophysical methods in sustainable Agriculture. Bulg.J. Plant physiol., Special ISSUE, 179-186.

37-Vasilevski, and G. Boshev D. 2002. The effect of gold cutting of magnetic fields on germination of wheat.

38-Vasilevski, G., and Gajdadziev, N. 1988. Laser application in agriculture and food technologies. Conference Developing Counties Export of Agricultural Products Ohrid, Organized by Center for International Cooperation and Development -CICD, Ljubljana, Yugoslavia.

39-Yaldagard, M., S.A. Mortazavi. 2008. Application of ultrasonic waves as a priming technique for the germination of  barley seed. J. Inst. Brew. 114 (1): 14-21.