بررسی همزیستی توام قارچ میکوریزای آرباسکولار و باکتری مزوریزوبیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 6، دوره 8، شماره 1 (پاییز 1392) 29، آبان 1392، صفحه 59-72

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

زهرا مرزبان^{* 1}؛ محمدرضا عامریان²؛ مجتبی ممرآبادی²

¹دانشگاه پیام نور واحد ازنا لرستان

²هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

به منظور بررسی اثر کاربرد باکتری های مزوریزوبیوم و قارچ میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت و لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی به صورت کشت خالص و کشت مخلوط بر اساس سری افزایشی شامل: ذرت (Z)، لوبیا (B)، کشت مخلوط (I)، ذرت+ قارچ میکوریزا (ZM)، لوبیا+ قارچ میکوریزا (BM)، لوبیا+ باکتری مزوریزوبیوم (BB)، لوبیا+ قارچ میکوریزا+ باکتری مزوریزوبیوم (BMB)، کشت مخلوط+ قارچ میکوریزا (IM)، کشت مخلوط+ باکتری مزوریزوبیوم (IB)، کشت مخلوط+ قارچ میکوریزا+ باکتری مزوریزوبیوم (IMB) بود. بر اساس نتایج به دست آمده صفت­های همچون عملکرد دانه لوبیا، عملکرد دانه ذرت، وزن هزار دانه لوبیا، وزن هزار دانه ذرت و تعداد دانه در بلال ذرت تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفته­اند. بیشترین عملکرد دانه لوبیا با میانگین 7/3053 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار لوبیا به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کمترین عملکرد آن با میانگین 5/1900 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار کشت خالص لوبیا بود. همچنین بیشترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 9/5751 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار کشت مخلوط به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کمترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 9/2695 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمار کشت خالص ذرت بود. ارزیابی بسبت برابری زمین(LER)  نشان داد بیشترین LER با میانگین 89/2 مربوط به کشت مخلوط و کمترین LER با میانگین 78/1 مربوط به تیمار کشت مخلوط به همراه باکتری بود.

کلیدواژه‌ها

باکتری مزوریزوبیوم؛ ذرت؛ کشت مخلوط؛ لوبیا؛ قارچ میکوریزا

مراجع

1-Ahmad, Z.,  Hassan, D.R., Mezori, A. M. 2008. duhoky effect of intercropping systems and nitrogen fertilIzer on yield, yield component  of corn (ZEA MAYS L.) and peanut (ARACHIS HYPOGAEA L.). Kurdistan 1st Conference on Biological Sciences J. Dohuk Univ., Vol. 11, No.1, 2008 University of Dohuk .

2-Alimadadi, A., Jahansouz, M.R., Besharaty, H., Tavakkol-Afshari R. 2011. Evaluating the effects of biofertilizers and seed priming on chickpea (Cicer arietinum L.) seed quality. Journal of Soil Research.24:156-167.

3-Alizadeh, O.,  Alizadeh,  A. 2011. Consideration Use of Mycorrhiza and Vermicompost to Optimizing of Chemical Fertilizer Application in Corn Cultivation.Advances in Environmental Biology. 5:1279-1284.

4-Bambara, S., Ndakidemi, P. A. 2010. Phaseolus vulgaris response to Rhizobium inoculation,lime and molybdenum in selected low pH soil in Western Cape. Agricultural Research. 5: 1804-1811.

5-Bhat, M. I.,  Rashid, A. Faisul-ur-Rasool, S. S.  Mahdi S. A. and Raies, A. 2010. Effect of Rhizobium and Vesicular arbuscular mycorrhizae Fungi on Green gram (Vigna radiata L. Wilczek) under Temperate Conditions.  Research Journal of Agricultural Sciences. 1: 113-118

6-Boby, V.U.,  Balakrishna  A.N.,  Bagyaraj, D.J. 2008. Interactionbetween Glomus mosseae and soil yeasts on growth and nutrition of cowpe. MicrobiologicalResearch., 163, pp 693.

7-Carrubba,  A.,  la Torre, R.  Saiano, F., Aiello,  P. 2008. Sustainable production of fennel and dill by intercropping. Agronomy Journal of Sustainable Development., 28: 247-257.

8-Chabot, R. 1996. Growth promotion of maize and lettuce by P solubilizing R. l. biovar. Phaseoli. Plant and Soil. 184: 311-321.

9-Dahmardeh, M., Ghanbari, A.Syahsar, B.A., Ramrodi, M. 2010.  The role of intercropping maize (Zea mays L.) and Cowpea (Vigna unguiculata L.) on yield and soil chemical properties.  Agricultural Research., 5: 631-646.

10-Eskandari,  H., GHanbari-borjar, A., Galavi, M.,  Salari, M. 2009.  Forage quality of cow pea (Vigna sinensis) intercropped with corn (Zea mays) as affected by nutrient uptake and light interception. Agrobot. Cluj 37 : 171-174

11-Etesami, H.,  Hossein,A., Alikhani, A.,  Akbari, A. 2009. Evaluation of Plant Growth Hormones Production (IAA) Ability by Iranian Soils Rhizobial Strains and Effects of Superior Strains Application on Wheat Growth Indexes.  World Applied Sciences Journal., 6: 1576-1584.

12-Ghanbari Bonjar, A. 2000 . Intercropped wheat (Triticum aestivum) and bean (Vica faba) as a low – in put forage.Ph. D. tesi,WyeCollege, University of London.

13-Ghanbari, A., Dahmardeh, M., Siahsar, B. A,.  Ramroud M. 2010. Effect of maize (Zea mays L.) - cowpea (Vigna unguiculata L.) intercropping on light distribution, soil temperature and soil moisture in arid environment.Food,Agriculture & Environment .8: 1 0 2 - 1 0 8 .

14-Giller, K. E. 2001. Nitrogen fixation in tropical cropping systems. 2nd edn. CABI publishing.

15-Giri, B.,  Mukerji, K.G. 2004.  Mycorrhizal inoculant alleviates salt stress in Sesbania aegyptiaca and Sesbania grandiflora under field conditions: evidence for reduced sodium and improved magnesium uptake. Mycorrhiza., 14: 307-324

16-Hagguaard-Nielsrn, H.,  Ambus, P., Jensen, E.S. 2001. Temporal and spatial distribution of roots and competition for nitrogen in pea-barley intercrops-A field study employing p-32 technique. Plant Soil., 236: 63- 80.

17-Jahansooz, M.R., Yunusa, I.A., Coventry, D.R., Palmer, A.R., Eamus, D. 2007. Radiation- and water- use associated with growth and yields of wheat and chickpea in sole and mixed crops. European. Agron. 26: 275-282.

18-Jose´-Miguel, B., Marı´a, J. P., Rosario, A., Concepcio´n Azco´n. 2005. Microbial co-operation in the rhizosphere. Experimental Botany., 417: 1761-1772.

19-Koocheki , A., Sarmadnia,G. 1999. Physiology ofcrop plants. Jihad daneshgahi press. Mashhad. 468 pp.

20-Koocheki, A., Nassiri Mahallati, M., Khorramdel, S., Anvarkhah, S., Sabet Teimouri, M., and Sanjani, S. 2010. Evaluation of growth indices of hemp (Cannabis sativa L.) and sesame (Sesamum indicum L.) in intercropping with replacement and additive series. Agroecology. 2:30-40.  

21-Kruger, M., Vail, N., Risman, S., Akerson, Z. 2008. A Comparative Study of Intercrop and Monocrop Systems, L AI, LER, Weed Biomass, Crop Biomass, and Marketability as Measures of Productivity. homepage. mac.com/maktress/Documents farmproductivity. Htm

22-Maurice, G., Albert, N., Isidore, T., 2010.Altering time of intercropping cow pea  (Vigna unguinculata L) relativ to maize (Zea Mays L. ): A food Production stragy to increase crop yield attributes in adamawa – Cameroon. Agricultural Sciencess. 6: 437-458.

23-Mazaheri, D., Pasari, B., Peighambari, E. 2002. Study of growth analysis in monoculture and mixed cropping of soybean cultivars. Pajouhesh and Sazandegi 54: 37-54.

24-Mishra, R.H. 2010. Soil Microbiology. Cbs Publishers & Distributors. 187pp.

25-Parsa M. and Bagheri A. 2008. Pulses. FerdowsiUniversity of Mashhad Press. 522 pp.

26-Rezvan-Bidokhti, S. 2004. Comparison to compounds of intercropping in corn and bean intercropping. Ph.D Thesis. Dissertation Ferdowsi Univ. Faculty of Agriculture. 187pp.

27-Robert, A. Laird, J. and Addicott, F. 2008.  Neutral indirect effects of mycorrhizal fungi on a specialist insect herbivore.Environ. Entomol. 37: 1017-1024.

28-Saharan, B.S.,  Nehra, V. 2011. Plant growth Promoting rhizobacteria: A Critical Review .Life Sciences and Medicine Research, Volume 2011: LSMR-21

29-Samarbakhsh, S., Rejali, F., Ardakani, M. R., Pak Nejad, M. and Miransari, M. 2009. The combined effects of fungicides and Arbuscular Mycorrhiza on corn (Zea mays L.)growth and yield under field conditions. Biological Sciences.,9:372-376.

30-Sayed, A. k. 2010. Phd thesise. Effect of endo mycorrhizal fungi and compost on the yield and quality of maize and sunflower plant in poor nutrients soil, agre depart. Kassel university.

31-Sharma, A. K. 2002. A Handbook of Organic Farming. Agrobios, India. 627 p.

32-Tong-jian, X.,  Qing-song, Y.,  Wei, R., Guo-hua, X.U., Qi-rong, S.H. 2010. Effect of Inoculation with Arbuscular Mycorrhizal Fungus on Nitrogen and Phosphorus Utilization in Upland Rice-Mungbean Intercropping System. Published by Elsevier Ltd., 9( 4) : 528-539

33-Tsubo, M., Walker, S., Mukhala, E. 2001. Comparisons of radiation use efficiency of mono / intercropping system with different row orientation . Field Crop . Res . 71 :17-29.