اثر تلقیح ازتوباکتر، کابرد کود دامی و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ پاییزه

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 2، دوره 7، شماره 2 (زمستان 1391) 26، اسفند 1391، صفحه 113-125   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سعید رسولی^{* 1}؛ محمد میرزاخانی²؛ نورعلی ساجدی³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فراهان، گروه زراعت، فراهان، ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر تلقیح ازتوباکتر، کابرد کود دامی و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 1388 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل ازتوباکتر در دو سطح بدون تلقیح و با تلقیح و نیتروژن در سه سطح، 50% توصیه شده، 75% توصیه شده و 100% توصیه شده (شاهد)، و کود دامی در دوسطح 15 تن در هکتار و 30 تن در هکتار بر روی گلرنگ پاییزه خاردار رقم پدیده انجام شد. نتایج نشان داد اثر ازتوباکتر بر صفاتی مانند ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد غوزه، عملکرد دانه، وزن هزار دانه و عملکرد زیستی غوزه اصلی معنی دار بود. همچنین اثر سطوح مختلف نیتروژن بر ارتفاع گیاه، تعداد ساقه فرعی- فرعی، تعداد دانه در غوزه و عملکرد دانه، معنی دار بود. همچنین اثر سطح مختلف کود دامی بر عملکرد زیستی غوزه اصلی معنی دار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 2045 و 1789 کیلوگرم در هکتار به ترتیب به تیمارهای تیمارهای تلقیح با ازتوباکتر 50 % نیتروژن و 30 تن کود دامی در هکتار و عدم تلقیح ازتوباکتر 100% نیتروژن و 30 تن کود دامی در هکتار اختصاص داشت. همچنین تلقیح با ازتوباکتر نسبت به عدم تلقیح آن توانست 13/4% عملکرد دانه بیشتری تولید نماید.

کلیدواژه‌ها

ازتوباکتر؛ کود دامی؛ گلرنگ پاییزه؛ نیتروژن

مراجع

- اوجاقلو، ف.، فرح وش، ف.، حسن زاده، ع. و پوریوسف، م. 1386. تأثیر تلقیح با کودهای زیستی ازتوباکتر و فسفاته ی بارور بر عملکرد گلرنگ. مجله علوم کشاورزی دانشگاه ازاد تبریز. سال اول، شماره3.

2- چاکرالحسینی، م. ر. 1385. اثرات نیتروژن و فسفر بر عملکرد کمی و کیفی گلرنگ در شرایط دیم نیمه گرمسیری. مجله علوم خاک و اب. جلد 20، شماره1، صفحات 17 الی 25.

3- حیدری، س. و آساد، م. ت. 1377. تأثیر رژیم های آبیاری، میزان کود نیتروژنه و تراکم بوته بر عملکرد گلرنگ رقم زرقان 279 در منطقه ارسنجان. پنجمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، انتشارات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، ص 485.

4- خسروی، م. 1376. بررسی فراوانی و اتشار ازتوباکتر کروکوکوم در خاکهای زراعی استان تهران و مطالعه برخی از خصوصیات فیزیولوژیک آن. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.

5- خواجه پور، م.  ر. 1385. گیاهان صنعتی. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، 564 صفحه.

6- سلیمانی،  ر. 1387. اثر مقدار و زمان مصرف نیتروژن بر عملکرد و اجزای آن در گلرنگ. مجله علوم زراعی ایران. جلد دهم، شماره1، صفحات 47 الی 59.

7- طهماسب پور، ب. 1385، پاسخ ژنوتیپ های گلرنگ بهاره به تنش آبی. پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه تبریز.

8- فروزان، ک. 1378. گلرنگ. انتشارات شرکت توسعه ی کشت دانه های روغن.

9- Bhattarai, T. and Hess, D.1993. Yield responses of nepales spring wheat cultivars to inoculation with azospirillum. Plant and Soil. 151: 67-70.

10- Bohra, J. S. 1995. Effect of nitrogen, pianting pattern and population on productivity of safflower tindian rape intercropping. Agronomy, C51:371-373.

11-  Burgman, H., Pesaro, M., Widmer, F. and Zeyer, J. 2003. Strategy for optimizing quality and quantity of DNA extracted from soil. Bacteriology Reviews, Vol: 3No:(2)pp: 295-341.

12-  Burger, M. and Jackson, L. E. 2004. Plant and microbial nitrogen use and turnover rapid conversion of nitrate to ammonium in soil with roots. Plant and Soil 266, pp:289-301.

13- Chalk, P. M. 1991. The contribution of associative and symbiotic nitrogen fixation to  the nitrogen nutrition of non- Legumes. Plant and soil;. 132: 29-39.

14-  Diaz,  F.  A.,    Garza,  l. and Ortegon, A.  S.  2006.  Biofertilization  of safflower (Carthamus tintorius L.) under limited humidity conditions. Rev. Fitotec. Mex. Vol,29 (2) pp: 175-180.

15-  Daju, L. and mundel, H. H. 1996. Safflower (Carthamus tinctorius L) promoting the conservation and use of undertilized and neglected crops.

Institue of plant Genetics and crop plant research, Gatersleben/ International plant genetic resource instiue, rom, Italy. 83p.

16- F. A. O. 2006. FAOSTAT statistics database. Available online at:

17- Gilbert, N. W. and Tucker, T. C.  1987. Growth, yield and yield components of safflower as affected by sources, rate, and time of application of nitrogen. Agron. J. 59: 54- 56.

18- http://www.asiabiotechnology.org/Fa/p8.html

19- http://bio.itan.ir/?ID=172

20- http://www.isaaa.org/pograms

21- Kamal, K. F. 1973. The effect of different levels of N.P.K fertilizers on the soil and biochemical properties of safflower oil. Egypt. J. Botany, 6 (1.3) 43-48.

22- Koutroubas, D., Papakosta, D. K. and Doitsinis, A. 2008. Nitrogen utilization efficiency of safflower hybrids and open-pollinated varieties under Mediterranean conditions. Field Crps Research. Vol, 107 (1), pp: 56-61.

23- Mundel, H. H., Biackshoaw, R. E., Byers, R., Huang, H. C., Johnson, D. L., Keon, R., Kubik, J., Mckenzie, R., Otto, B., Roth, B. and Stanford, K. 2004. Safflower Production on the Canadian Prairies: revisited in 2004.

24- Mirzakhani, M., Ardakani, M. R., Aeene band, A., Shirani rad, A. H. and Rejali, F. 2009a. Dual inoculation of Azotobacter and Mycorrhiza with nitrogen and phosphorus fertilizer rates on grain yield and some of characteristics of spring safflower. Proceeding of internation conference on energy and environment. March 19-21, 2009. pp: 729-733.

25- Mirzakhani, M., Ardakani, M. R., Aeene band, A., Shirani rad, A. H. and Rejali, F. 2009b. Response o Spring Safflower to Co-Inoculation with Azotobacter chroococum and Glomus intraradice Under Different Levels of Nitrogen and Phosphorus. American Journal of Agricultural am Biological Sciences 4 (3): pp: 255-261.

26- Nasr, H. G., Katkhuda, N. and Tannir, L. 1978. Effect of nitrogen fertilizerand row spacing on safflower yield and other characteristics. Agron J. 70:683-685.

27- Nur, I. M. 1976. Effect of nitrogen fertilizer on the performance of safflower at G. R. S., J. Ass. Adv. Agric sci. Africa 3(1), 52-53.

28- Nabipour ,M., Meskarbashee, M. and Yousefpour, H. 2007. The effect Of water deficit yield components of safflower (Carthamus tinctorius) pakistan Journal of Biological Sciences .10 (3), pp:421-426.

29- Patel, P.T., Patel, K. J. and Jakasaniya, M. S. 2003. Efficacy of cyclic mode of pont and saline water irrigations on saffiiowre yield. Sesame and safflower Newsletter No, 18(2003). published by Instiute of Sustainable Agriculture. Cordoba, Spain.

30 - Rajput, R. L. and Gautam, D. S. 1992. Relative performance of safflower (carthamus tinctorious L.) Varieties with different levels of nitrogen under rainfed condition. Ind J. Agron. 37: 290-292.

31-  Sidiqui, M. H. and Oad, F. C. 2006. Nitrogen requirement ofsafflower (Carthamus tinctorius L) for growth and yield traits. Asian Journal of Plant Science. 5(3), pn563-565

32- Strasil,  Z.  and  Vorlicek, Z. 2002. The effect of nitrogen fertilization, sowing rate and site on yield and yield components of selected varieties of safflower (Carthamus tinctorius L.). Rostlinna Vyroba. 48, (7) pp: 307-311.

33- Subba Rao, N. S. 1988. Biofertilizer in Agriculture, New Delhi.

34- Sharma, V. D. and Verma, B. S. 1982. Effect of nitrogen, phosphorus and row spacing on yield, yield attributes and oil content of safflower under rainfed condition. Ind. Journal. Agron. 27: 28-33.

35- Steer, B. T. and Harrigan, E. K. S. 1986. Rates of nitrogen supply juring different developmental stages effect yield components of safflower (Carthamus tinctorious L.). Field crops. 14: 221- 231.