بررسی اجزای عملکرد، عملکرد و میزان پروتئین دانه ژنوتیپ‌های نخود پاییزه (Cicer arietinum L.) در زابل

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 6، دوره 4، شماره 1 (پاییز 1388) 13، آذر 1388، صفحه 64-71   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سینا سیاهکوهیان¹؛ محمد گلوی^{* 2}؛ محمود رمرودی³؛ احمد نظامی⁴؛ مصطفی حیدری⁵

¹دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه زابل

²دانشیار دانشگاه زابل

³محمود رمرودی، استادیار دانشگاه زابل

⁴دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

⁵استادیار دانشگاه زابل

چکیده

      به منظور بررسی عملکرد، اجزای عملکرد و میزان پروتئین دانه ژنوتیپ­های نخود در کشت پاییزه، آزمایشی در سال زراعی 86–1385 در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل به صورت طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. نخودهای مورد بررسی شامل 9 ژنوتیپ و یک توده محلی بودند. نتایج نشان داد اکثر ویژگی­های مورد بررسی بین ژنوتیپ­ها تفاوت بسیار معنی­داری داشتند، به طوری که از نظر تعداد ساقه اصلی ژنوتیپ­های MCC436و  MCC386با 83/2 و 25/1 ساقه اصلی بیشترین و کمترین تعداد را تولید کردند. همچنین بیشترین و کمترین تعداد شاخه فرعی به ترتیب در ژنوتیپ­های MCC436  وMCC509 مشاهده شد. از نظر طول دوره رسیدگی توده محلی دیررس­ترین و ژنوتیپ MCC373   زودرس ترین ژنوتیپ ها بودند. ژنوتیپMCC436  دارای بیشترین تعداد نیام در بوته بود و حداکثر عملکرد دانه (1126 کیلوگرم در هکتار) را نیز تولید کرد. توده محلی بالاترین وزن صد دانه را به خود اختصاص داد و از نظر عملکرد در رتبه سوم قرار گرفت. درصد پروتئین نیز بین ژنوتیپ­ها متفاوت و از 3/16 تا 4/23 متغییر بود که به ترتیب متعلق به ژنوتیپ­هایMCC207 وMCC509 بود. نتایج نشان داد که در شرایط آزمایش ژنوتیپMCC436 در مقایسه با سایر ژنوتیپ­ها از سازگاری بالاتری برخوردار بود و عملکرد دانه و پروتئین بیشتری تولید کرد.

کلیدواژه‌ها

توده محلی؛ میزان پروتئین؛ زودرس؛ دوره رسیدگی

مراجع

 

1- باقری، ع.، نظامی، ا.، گنجعلی، ع. و پارسا، ف. م. 1367. زراعت و اصلاح نخود (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. ص 444.  

2- بنایی، ت. و سمیع زاده لاهیجی، ح. 1382. نشریه تحقیقاتی نتایج طرح­های تحقیقاتی نخود. انتشارات بخش تحقیقات حبوبات. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. صفحه: 65 -70.

3- حسن زاده مبینی، س. و باقری، ع. 1376. بررسی تنوع صفات مورفولوژیک  موثر بر عملکرد در تعدادی از ژنوتیپ های نخود. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.147 صفحه.

4-روز­رخ، م. 1377. تاثیر فرسودگی بذر بر سبز کردن ، عملکرد و اجزای عملکرد دو لاین نخود تحت شرایط آبیاری کامل و آبیاری تکمیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد. زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان. 133 صفحه.

5- نظامی، ا. و باقری، ع. ر. 1384. اثرپذیری خصوصیات ژنوتیپ های نخود متحمل به سرما از کشت های پاییزه و بهاره: 1- خصوصیات فنولوژیکی و مرفولوژیکی. مجله پژوهش های زراعی ایران. ج. 3، ش. 1: 152-143.

6- نظامی، ا. و  باقری، ع. ر. 1384. اثرپذیری خصوصیات ژنوتیپ های نخود متحمل به سرما از کشت های پاییزه و بهاره : 2- عملکرد و اجزای عملکرد. مجله پژوهش های زراعی ایران. ج. 3، ش 1: 170-156.

7- Davies, S. L., Turner, N. C., Siddpue, K. H. M., Plummer, J. A. and Lepotr, L. 1999. Seed growth of desi and kabuli chickpea (Cicer arietinum L.) in a short season Mediterranean-type environment. Aus. J. Exp. Agric. 39:181-188.

8- Hall, A. E. 2004. Breeding for adaptation to drought and heat in cowpea. Eur. J. Agron. 21:447–454.

9- ICARDA (International Center for Agricultural Research in the Dry Areas). 2002. Annual Report 2001. Aleppo, Syria. 164 pp.

10- ICARDA (International Center for Agricultural Research in the Dry Areas). 2003. Annual Report 2002. Aleppo, Syria. 264 pp.

11- ICARDA (International Center for Agricultural Research in the Dry Areas). 2004. Annual Report 2003. Aleppo, Syria. 664 pp.

12- ICRISAT (International Crops Research Institute for the Semi-Arid Tropics). 2004. Annual Report 2003. Patanturo, India. 522 pp.

13- Kumar, J. and Abbo, S. 2001. Genetics of flowering time in chickpea and its bearing on productivity in semiarid environments. Adv. Agron. 72:107–138.

14- Leport, L., Turner, N. C., Davies, S. L. and Siddique, K. H. M. 2006. Variation in pod production and abortion among chickpea cultivars under terminal drought. Eur. J. Agron. 24:236–246.

15- Wang, J., Gan, Y. T., Clarke, F. and McDonald, C. l. 2006. Response of chickpea yield to high temperature stress during reproductive development. Crop sci.46:2171-2178.