بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن و آبیاری بر خصوصیات مرفولوژیکی گیاه بابونه آلمانی (L. Matricaria chamomilla)

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 8، دوره 4، شماره 1 (پاییز 1388) 13، آذر 1388، صفحه 82-91   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

لیلا فروتن^{* 1}؛ شهلا نجفی²؛ محمدعلی وکیلی شهربابکی³؛ میترا جباری⁴

¹دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

²استادیار دانشکده علوم پایه دانشگاه زابل

³استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

⁴کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشگاه زابل

چکیده

       در این تحقیق به منظور دستیابی به بهترین دور آبیاری و میزان کود نیتروژن بر خصوصیات مرفولوژیک بابونه آلمانی آزمایشی فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه و به صورت گلدانی در سال 1388 در شهر زاهدان اجرا شد.  تیمارها شامل سه سطح آبیاری ( هر هفته 2 میلی متر، هر دو هفته 2 میلی متر و هر دو هفته 4 میلی متر) و سه سطح کود نیتروژن (20، 40 و 60 کیلو گرم در هکتار ) بودند. در مرحله گلدهی کامل شاخصهای رشد و نمو اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که افزایش سطوح کودی از 20 به 60 کیلوگرم در هکتار منجر به افزایش ارتفاع، قطر نهنج، طول نهنج و تسریع در گلدهی می گردد. در مورد میانگین وزن ترگل بیشترین مقدار در بالاترین سطح کودی (37/7 گرم در گلدان) و کمترین وزن تر گل در سطح کودی 40 کیلوگرم در هکتار (04/6 گرم در گلدان) به دست آمد. اثر سطوح مختلف آبیاری با برتری تیمار هر هفته 2 میلی متر در صفات عملکرد گل خشک، قطر نهنج و زمان گلدهی و برتری تیمار هر دو هفته 4 میلی متر در صفات وزن تر و ارتفاع بوته معنی دار شد. در واکنش متقابل آبیاری و کود، بهترین نتایج در صفات عملکرد گل تر (78/8 گرم در گلدان)، ارتفاع بوته (89/31 سانتی متر) و زود گلدهی (41 روز) در تیمار 60 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و هر دو هفته چهار میلی متر آبیاری مشاهده شد.  نتایج نشان می دهد کاربرد تیمار 60 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و هر دو هفته چهار میلی متر آبیاری بهترین تیمار در تولید گل بابونه آلمانی باشد.

کلیدواژه‌ها

بابونه آلمانی؛ خصوصیات مرفولوژیک؛ کود نیتروژن؛ آبیاری

مراجع

 

1- امید بیگی، ر. 1385. تولید و فراوری گیاهان دارویی. انتشارات آستان قدس رضوی، جلد اول و سوم، ویرایش چهارم.

2- عزیزی، م. و امیدبیگی، ر. 1380. بررسی اثرات مختلف نیتروژن و فسفر بر رشد و نمو، عملکرد و میزان ماده مؤثره هیپریسین در گل راعی  (Hypericum perforatum L.)

3- گزارش دفتر کل گل و گیاهان زینتی، دارویی و قارچ های خوراکی. 1381. ماهنامه زیتون، شماره 152: صفحه 44.

4- لباسچی، م. و شریفی عاشور آبادی، ا. 1383. شاخص های رشد برخی گونه های گیاهان داروئی در شرایط مختلف تنش خشکی. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 20، شماره 3.

5- مهدی خانی، ه. 1384. بررسی تنوع ژنتیکی توده های بابونه آلمانی Matricaria chamomilla L.)) بر اساس صفات مرفولوژیکی. پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل.

6- نجفی، ش. 1388. بررسی عوامل محیطی مؤثر بر کمیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی. اولین همایش ملی اصلاح الگوی مصرف با محوریت منابع طبیعی، کشاورزی و دامپزشکی، دانشگاه زابل.

7- نیاکان، م.، خاوری نژاد، ر. و رضایی، م. ب. 1383. اثر نسبت های مختلف سه کود N,P,k  بر وزن تر، وزن خشک، سطح برگ و میزان اسانس گیاه نعناع فلفلی ( Mentha piperita L.)

8- Franz, Ch. and Kirsch, C. 1974. Growth and flower formation of Matricaria chamomilla L. is dependence on varied nitrogen and potassium nutrition ( in German ). Hort. Sci. 21:11-

9- Holz, J. and Demuth, G. 1979. Infeluence of ecological factors on the composition of the essential oil and flavonoid in Matricaria chamomilla of different origin (in German). Planta Medica. 27: 37-45.

10- Hornok, L. 1992. Cultivation and processing of medicinal plants. Academic Pub. Hungary: 246-254

11- Johri, A. K., Srivastava,  L. J., Singh,  J. M. and Rana, R. C. 1992. Effect of time planting on German chamomile  (Matricaria recutita L.). Indian J. Agron. 32: 302-304.

12- Kazaie, H. R., Nadjafi, F. and Bannayan, M. 2008. Effect of irrigation frequency and planting density on herbage biomass and oil production of thyme (Tymus vulgaris) and hyssop (Hyssopus officinalis).

13- Letchamo, W. 1993. Nitrogen application affects on yield and content of active substances in chamomile genotypes. Pp. 636-639. In Janick, J. E. Simon (Eds.). New Crops. Willey. New York

14- Meawad, A. A., Awad,  A. and Afify, A. 1984. The combined effect of N- fertilization and some growth regulators on chamomile plants. Acta Hort. 144: 123-133.

15- Pourohit, S. S. and Vyas, S. P. 2004.  Medicinal plants cultivation. Agrobios, India.