تعیین رویشگاه بالقوه گون سفید (Astragalus gossypinus Fischer) در منطقة غرب اصفهان با تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک

سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

مقاله 1، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 15، شهریور 1393، صفحه 1-13   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حامد سنگونی¹؛ حمیدرضا کریم زاده¹؛ محمدرضا وهابی^{* 2}؛ مصطفی ترکش اصفهانی²

¹دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

²استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

گونه گیاهی گون سفید یکی از مهم­ترین گیاهان مرتعی منطقه غرب اصفهان به شمار می­رود که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و حیات اقتصادی مردم منطقه دارد. با این وجود بهره­برداری بیش از حد و فشار چرایی دام باعث تخریب رویشگاه­های آن شده است. این پژوهش به منظور تعیین رویشگاه بالقوه این گونه در دو شهرستان لنجان و فلاورجان استان اصفهان جهت انجام عملیات بازکاشت و احیاء این گونه صورت پذیرفت. برای این منظور از داده­های مکانی حضور این گونه به عنوان مکان­های مناسب بالفعل برای رویش آن و بررسی شرایط محیطی (اقلیم، خاک و فیزیوگرافی) این مناطق جهت شناسایی نیازهای رویشگاهی آن استفاده شد. داده­های خاک با استفاده از بررسی مطالعات پیشین و میانیابی نقاط مربوط به پروفیل­های حفر شده تبدیل به نقشه­های خاک شدند. اطلاعات اقلیمی و فیزیوگرافی هم با روش مشابهی تهیه و برای ورود به مدل نهایی آماده­سازی شدند. با وارد کردن لایه­های اطلاعاتی در مدل ENFA و با اعمال آنالیزهای آماری نرمال سازی و همبستگی در نرم­افزار بیومپر، نقشه      رویشگاه­های بالقوه این گونه با استفاده از روش میانگین همساز ایجاد شد. نتایج حاصل از بررسی­ها نشان می­دهد که متغیرهای درصد سنگریزه، مقدار پتاسیم، رطوبت اشباع، هدایت الکتریکی و بارندگی سالانه مهم­ترین عوامل در انتخاب زیستگاه گون سفید در منطقه مورد مطالعه می‌باشند. 25300 هکتار معادل با 16% از کل منطقه رویشگاه بالقوه گون سفید به شمار می­رود. برای بررسی صحت این مدل از نمایه Boyce استفاده شد و میزان صحت مدل در این آزمون برابر با 2/85 درصد تعیین گردید.

کلیدواژه‌ها

گون سفید؛ تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک؛ بیومپر؛ غرب اصفهان