بررسی دمای سطح زمین در رابطه با کاربری و پوشش اراضی با استفاده از داده های سنجش از دور

سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

مقاله 5، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 18، خرداد 1394، صفحه 61-77   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بهروز احمدی¹؛ اردوان قربانی^{* 2}؛ طاهر صفرراد³؛ بهروز سبحانی²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه محقق اردبیلی

²دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی

³دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی دمای سطح زمین در رابطه با پوشش گیاهی و کاربری اراضی شهری با استفاده از داده­های سنجش از دور در محدوده شهر اردبیل و اراضی حاشیه آن تا  شعاع 15 کیلومتری با استفاده از تصویر لندست TM (2010)، پس از عملیات پیش­ پردازش نظیر آماده­سازی تصویر، اصلاح رادیومتریکی و هندسی که با استفاده از نرم­افزار ENVI^®4.7 انجام شد. سپس برای اندازه­گیری دمای سطحی از باند حرارتی تصویر و اعمال معادلات مربوطه جهت تبدیل اعداد رقومی به رادیانس و رادیانس به دمای درخشندگی استفاده شد. در مرحله بعد برای محاسبه گسیلمندی از شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) استفاده شد و نقشه کاربری اراضی به صورت نظارت شده در شش کلاس از سطح تصویر استخراج شد. برای استخراج کسر پوشش گیاهی از مدل پیکسل Dimidiate استفاده شد. برای ارزیابی صحت داده­های دمای سطحی استخراج شده از تصویر، از     داده­های چهار ایستگاه هواشناسی به صورت ساعتی استفاده شد و برای تطبیق این داده­ها با هم، از یک رابطة رگرسیونی ساده استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی دمای سطحی زمین (استخراج شده از تصویر) با دمای هوای ایستگاه­های هواشناسی 79/0 و همبستگی دمای هوای ایستگاه­ها با دمای هوای استخراج شده از تصویر 99/0 می­باشد.

کلیدواژه‌ها

دمای سطحی؛ مدل پیکسل Dimidiate؛ کاربری اراضی؛ شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی؛ کسر پوشش گیاهی؛ اردبیل