اثر سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی تیوبرهای تولیدی 5 رقم سیب زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه ای

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 3، دوره 7، 1(25) بهار، خرداد 1392، صفحه 31-46   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مهدی سلیمانی اقدم¹؛ مصطفی ولی زاده²؛ علی اکبر ایمانی³؛ داود حسن پناه^{* 4}؛ شهرام عزیزی⁵

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات از دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

²استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

³استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

⁴استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

⁵دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تبریز، ایران

چکیده

به منظور بررسی سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی­ تیوبرهای تولیدی ارقام مختلف سیب ­زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه­ ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه شرکت ویلکیج اردبیل در سال 1389 انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح از ماده دامینوزاید، به­ عنوان تنظیم کننده رشد گیاهی، در چهار سطح (0، 40، 80 و 120 میلی­گرم در لیتر) و فاکتور دوم شامل پنج رقم سیب­زمینی عاری از ویروس (ساتینا، ساوالان، مارفونا، آگریا و کایزر) بودند. در این پژوهش گیاهچه ­های عاری از ویروس تولید شده به گلخانه ایزوله انتقال داده شدند و در گلدان ­های پلاستیکی به ابعاد20×20×15 سانتی­ متر با بستری از مخلوط 1:1 حجمی پیت ماس بیولان و پرلیت کشت گردیدند. در طی دوره رشد صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ و ساقه در بوته، تعداد و وزن مینی­ تیوبر در بوته و در متر­مربع و متوسط اندازه مینی­ تیوبر یادداشت­ برداری گردیدند. تجزیه واریانس داده­ ها نشان داد که بین سطوح مختلف دامینوزاید از نظر تعداد برگ در بوته، تعداد و وزن مینی­ تیوبر در متر­مربع و متوسط اندازه غده و بین ارقام از نظر کلیه صفات اختلاف معنی­ دار وجود دارد. اثرمتقابل دامینوزاید × ارقام از نظر صفات تعداد برگ در بوته، تعداد و وزن مینی ­تیوبر در متر­مربع و متوسط اندازه غده اختلاف معنی ­داری مشاهده شد. ارقام کایزر و مارفونا از نظر صفات تعداد و وزن مینی­ تیوبر در متر­مربع در سطح مصرف 40 میلی­ گرم در لیتر دامینوزاید دارای بیشترین مقدار بودند. همبستگی بین تعـداد مینی­ تیوبر در متر­مربع با وزن مینی­ تیوبر در متر مربع و طول ریشه؛ بین وزن مینی ­تیوبر در متر­مربع با ارتفاع بوته و متوسط اندازه مینی­ تیوبر مثبت و معنی­ دار شدند. نتایج تجزیه رگرسیون چندگانه نشان داد که صفات وزن مینی ­تیوبر در متر­مربع، متوسط اندازه غده، ارتفاع بوته و طول ریشه در تغییرات تعداد مینی ­تیوبر موثر هستند. بالاترین اثر مستقیم مثبت بر تعداد مینی­ تیوبر بر مترمربع از طریق ارتفاع بوته و کمترین اثر مستقیم منفی بر روی آن از طریق وزن مینی­ تیـوبر در متر­مربع برآورد شدند.

کلیدواژه‌ها

دامینوزاید؛ سیب زمینی؛ کشت بافت؛ مینی تیوبر