اثر روش های پرایمینگ فیزیکی بر ویژگی های جوانه زنی بذر، رشد و عملکرد گندم

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 7، 3(27) پاییز، آذر 1392، صفحه 315-326   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

بهرام میرشکاری^{* 1}؛ فرهاد فرح وش²؛ سحر باصر کوچه باغ³

¹دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

²استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

³دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

چکیده

به ­منظور مطالعه تأثیر روش‏ های مختلف پرایمینگ فیزیکی بر ویژگی­ های جوانه­ زنی بذر، رشد و عملکرد گندم رقم فلات، آزمایشی اجرا شد. تیمارها شامل شش روش پرایمینگ (اولتراسونیک با حداکثر 3 وات بر سانتی­ متر مربع، لیزر با طول موج 6328 آنگستروم، میــدان مغناطیسی با شدت 0.6 تسلا، اشعه­ های گاما و بتا با شـدت 2 میکروکوریل) در مدت زمان­ های 5 و 10 دقیقه به همراه شاهد بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای اشعه لیزر و میدان مغناطیسی به مدت 5 دقیقه روی طول دوره جوانه­ زنی نهایی بذر گندم از سایر تیمارها موثرتر بودند. گیاهچه ­های حاصل از تیمار میدان مغناطیسی بذور به مدت 5 دقیقه نسبت به اشعه بتا و اولتراسونیک بنیه قوی­ تری داشتند. گیاه گندم در اثر اعمال تیمارهای میـدان مغناطیسی و اشعه گاما در مدت­ های 10- 5 دقیقه قادر به تولید دانه‏ های بزرگ­ تر با وزن هزار دانه برابر 55.6 گرم بود. عملکرد حاصل از بذور تیمار شده با میدان مغناطیسی 5 دقیقه­ ای نسبت به شاهد 21.5 درصد بیشتر برآورد شد. تیمار اشعه لیزر به مدت 5 دقیقه به همراه تیمارهای میدان مغناطیسی و اشعه گاما در مدت زمان­ های مختلف توانستند عملکردی معادل 588 گرم در هر متر مربع تولید کنند. عملکرد دانه‏ در تیمار شاهد 71 گرم کمتر از میانگین بهترین تیمارها بود.

کلیدواژه‌ها

پرایمینگ فیزیکی؛ گندم؛ عملکرد دانه