اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از افکار خودآیند منفی در بیماران افسرده

فصلنامه علمی پژوهش های یاددهی و یادگیری دانشگاه آزاد واحد بجنورد

مقاله 6، دوره 8، شماره 35، تیر 1392، صفحه 1-15   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مهدی قاسمی مطلق¹؛ غلامرضا منشئی²؛ کریم عسکری³؛ هوشنگ طالبی⁴

¹دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نایین

³استادیار دانشگاه اصفهان

⁴دانشیار دانشگاه اصفهان

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده افکار خودآیند منفی در بیماران افسرده انجام شد. بدین منظور تعداد 24 زن مبتلا به اختلال افسردگی اساسی از بین بیماران زن افسرده مراجعه کننده به مراکز روان شناختی و روانپزشکی شهر مشهد انتخاب و یه صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه به روش گروهی، با روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی آموزش دیدند. آزمودنی­های هر دو گروه پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه افکار خود آیند منفی هولون و کندال را قبل از شروع جلسات آموزش، پس از اتمام جلسات و سه ماه پس از اتمام جلسات تکمیل کردند. آزمودنی­های گروه گواه بدون دریافت هیچ گونه آموزش تنها پرسشنامه­ها را تکمیل کردند.
نتایج حاصل از اجرای تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر حاکی از اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از مکانیسم­های دفاعی بود. به نحوی که اجرای روش درمانی باعث کاهش میانگین نمرات افکار خودآیند منفی در گروه آزمایش شد و بین میانگین نمرات افکار خودآیند منفی دو گروه در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنادار مشاهده شد. بنابراین به نظر می­رسد با اجرای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بدون آن­که مستقیما روی افکار خودآیند منفی کار کنیم، این افکار کاهش می­یابند.

کلیدواژه‌ها

افسردگی – افکار خودآیند منفی- شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی