زمینه‌های پیدایش مکتب هنری هرات در عصر تیموری و چگونگی انتقال مواریث آن به عصر صفوی

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 7، دوره 5، شماره 18، تیر 1389، صفحه 1-16   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

احمد اشرفی¹؛ حسین میرجعفری²

¹دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی نجف‌آباد عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

²استاد گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

چکیده

پیدایش هنرهای تزئینی و معماری عصر تیموری، معلول عواملی چند می­باشد که از مهمترین آنها می­توان به این موارد اشاره کرد. تأثیرپذیری تیموریان از فرهنگ ایرانی، انتقال هنرمندان و فرهیختگان ایرانی و سایر بلاد توسط تیمور به سمرقند و نقش_­آفرینی آنها، مرکزیت­یافتن هرات در عصر جانشینان تیمور و حمایت­های بی­شائبه آنها از ارباب فضیلت، ارتباط مکتب هنری هرات با سایر مکاتب هنری این دوره و تأثیرپذیری آن از ویژگی­های هنر چینی در زمینه­های گوناگون. این عوامل موجب چنان تحولی در هنر و معماری این دوره گردید که از آن به عنوان یک نوع رنسانس یاد شده و محصول مشترک تمام کسانی است که در قلمرو تیموریان می­زیسته­اند. میراث فرهنگی و هنری تیموریان افق­های جدیدی را فراروی دولت­های گوناگون از جمله دولت گورکانی هند، شیبانیان ماوراءالنهر، ترکان عثمانی و مخصوصاً صفویه گشود که آن را تداوم بخشیدند و به شهرتی جهانی رساندند.
نوشتار حاضر، بر آن است تا با اتکاء بر منابع و مآخذ موجود، زمینه­های پیدایش مکتب یادشده و نحوه انتقال آن به عصر صفوی و میزان تعاملات فرهنگی و هنری دو عصر تیموری و صفوی را بررسی نماید.

کلیدواژه‌ها

مکتب؛ هنر؛ هرات؛ تیموری؛ صفوی