اثر منابع مختلف فسفر و باکتری های حل کننده آن بر آنالیز رشد ذرت هیبرید (704ksc)

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 5، دوره 5، 3(19) پاییز، دی 1390، صفحه 53-64   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سلیمان محمدی¹؛ لیمو هوشمند²؛ حمدالله کاظمی اربط³؛ ورهرام رشیدی⁴؛ سونیا عارفی^{* 2}

¹استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

²کارشناس ارشد زراعت

³استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

⁴استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

چکیده

به منظور بررسی تأثیر منابع مختلف فسفر و باکتری­ های حل­ کننده آن بر آنالیز رشد ذرت هیبرید سینگل کراس 704KSC، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش شامل، باکتری­ های حل کننده فسفات در چهار سطح شامل: شاهد، باکتری تیوباسیلوس، حل­ کننده فسفات و باکتری تیوباسیلوس+ حل کننده فسفات، فسفر مصرفی در سه سطح شامل: شاهد (عدم مصرف)، مصرف فسفر بر مبنای آزمون خاک از منبع خاک فسفات و مصرف فسفر بر مبنای آزمون خاک از منبع سوپر فسفات تریپل بود. در این مطالعه، هر 15 روز یک ­بار نیم متر مربع از هر کرت برداشت و ماده خشک بوته، شاخص­ های سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد کاربرد باکتری تیوباسیلوس + حل­کننده فسفات + سوپرفسفات تریپل موجب افزایش تولید ماده خشک در واحد سطح و سرعت رشد محصول گردید، ولی باعث کاهش سرعت رشد نسبی، به دلیل کاهش ساخت مواد فتوسنتزی شد. همچنین، شاخص سطح برگ در مراحل اولیه رشد به کندی، ولی با شروع مرحله رشد سریع گیاه، به سرعت افزایش یافت. بالاترین مقدار شاخص سطح برگ (4.3)، ماده خشک (3451 گرم در مترمربع) و سرعت رشد محصول (5.14 گرم بر مترمربع) از کاربرد تیمار باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + سوپرفسفات تریپل به دست آمد. از طرف دیگر مصرف باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + خاک فسفات، نتایج مشابه و نزدیک به مصرف سوپر فسفات تریپل همراه با حل کننده­ ها را نشان داده است. می ­توان نتیجه گرفت مصرف حل کننده ­ها و باکتری تیوباسیلوس برای فراهمی فسفر قابل دسترس گیاه در هر دو منبع فسفر مفید است. همچنین، وجود منبع فسفر از خاک فسفات به دلیل ارزان بودن و کاهش هزینه، قابل دسترس بودن و کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از آلودگی کودهای شیمیایی می ­تواند جایگزین مناسبی برای کودهای فسفاته رایج نظیر سوپر فسفات تریپل باشد. 

کلیدواژه‌ها

آنالیز رشد؛ باکتری‌های حل کننده فسفات؛ ذرت؛ منابع فسفر