تأثیر آموزش مهارت های فراشناختی بر انگیزه پیشرفت و درک مطلب دانش-آموزان دختر دبیرستانی

فصلنامه علمی پژوهش های یاددهی و یادگیری دانشگاه آزاد واحد بجنورد

مقاله 6، دوره 7، شماره 32، مهر 1391، صفحه 1-16   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فاطمه بیدی¹؛ دکتر جواد صالحی فدردی²؛ مهدی نامداری پژمان³

¹کارشناسی ارشد روان شناسی،مشاور آموزش و پرورش، بجنورد، ایران

²دکترای روان شناسی بالینی و سلامت، دانشیار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.

³دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی،دانشگاه تهران،تهران، ایران

چکیده

مقدمه: یکی از سازه های جدید در روانشناسی تربیتی، فراشناخت است که توجه بسیاری از پژوهشگران تربیتی را به خود معطوف کرده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش مهارت های فراشناختی بر انگیزه‌ی پیشرفت و درک مطلب دانش آموزان بود.
روش: روش تحقیق، نیمه آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. دو کلاس از بین دانش‌آموزان دختر سال دوم رشته‌ی علوم انسانی از دبیرستان‌های شهرستان اسفراین به شیوه‌ی تصادفی انتخاب شدند که یک کلاس به عنوان گروه آزمایش (32 نفر؛ میانگین سن= 4/16؛ انحراف استاندارد= 2/1) و کلاس دیگر به عنوان گواه (30 نفر؛ میانگین سن 6/16؛ انحراف استاندارد= 1/1) در نظر گرفته شدند. برای گردآوری داده­ها از دو پرسشنامه­ی انگیزه پیشرفت ادواردز (EPPS) و آزمون محقق ساخته درک مطلب استفاده شد. آموزش مهارت­های فراشناختی در 15 جلسه اجرا شد. در تحلیل داده­ها، از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد.
یافته­ها: نتایج نشان داد آموزش مهارت­های فراشناختی بر انگیزه­ی پیشرفت دانش­آموزان تأثیر مثبت و معناداری داشته است. هم چنین تأثیر آموزش مهارت­های فراشناختی بر افزایش درک مطلب دانش­آموزان گروه آزمایش معنادار بوده است.
 نتیجه­گیری: پژوهش حاضر تأثیر آموزش راهبردها و مهارت­های فراشناختی را بر پیشرفت تحصیلی به ویژه درک مطلب و انگیزه­ی پیشرفت تأیید کرد. پیشنهاد می­شود به منظور بهبود انگیزه پیشرفت و درک مطلب دانش­آموزان، آموزش این راهبردها در دستور کار معلمان قرار گیرد. 

کلیدواژه‌ها

فراشناخت؛ انگیزه پیشرفت؛ درک مطلب؛ یادگیری