اثر کود زیستی ازتوباکتر و سطوح مختلف کود نیتروژنه بر عملکرد و اجزای عملکرد در سه رقم گندم نان

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 10، دوره 4، 4(16) زمستان، بهمن 1389، صفحه 121-132   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

عباس ملکی^{* 1}؛ عبدالرضا بازدار²؛ یزدان لطفی³؛ احمد طهماسبی⁴

¹استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

²دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

³عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

⁴دانشجوی سابق کارشناسی ارشد اصلاح نبات دانشگاه شیراز

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی اثر کود زیستی ازتوباکتر و سطوح مختلف کود نیتروژنه بر صفات کمّی و کیفی سه رقم گندم در پاییز سال 1386 در ایلام اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. ارقام چمران، پیشتاز و بهار در کرت­ های اصلی و مصرف کودهای زیستی و شیمیایی در کرت­ های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه‌ واریانس صفات مورد بررسی، نشان داد که وزن هزار دانه و درصد پروتئین تحت تاثیر رقم قرار نمی­ گیرد، ولی سایر صفات مورد اندازه­ گیری تحت تاثیر رقم و سطوح مختلف کودهای زیستی و نیتروژنه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی همراه با ازتوباکتر عملکرد بیشتری را نسبت به تیمار نیترات مصرفی و یا ازتوباکتر به تنهایی دارد. علاوه بر آن، مصرف کود زیستی ازتوباکتر می­ تواند مقدار نیتروژن مصرفی را کاهش دهد، ولی زمانی گندم می ­تواند عملکرد مناسبی را تولید کند که یک منبع نیتروژنه به همراه آن استفاده شود. همبستگی صفات مورد بررسی با عملکرد نشان داد که در شرایط این آزمایش وزن هزار دانه و تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله همبستگی بسیار معنی­ داری را با عملکرد دانه دارد. نتایج کلی آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد مربوط به تیمار 25 درصد کود نیتروژنه همراه با کود زیستی و کمترین آن به کود زیستی به تنهایی مربوط است. 

کلیدواژه‌ها

اجزای عملکرد؛ ازتوباکتر؛ گندم؛ کود زیستی