اثر کودهای آلی و شیمیایی بر ویژگی‌های کمی و کیفی ارزن مرواریدی (Panicum miliaceum L) و لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L) در کشت مخلوط

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 1، دوره 4، 3(15) پاییز، آذر 1389، صفحه 1-16   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

ابوالفضل توسلی^{* 1}؛ احمد قنبری²؛ داریوش رمضان³؛ سیدمحسن موسوی نیک⁴

¹دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

²دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

³عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

⁴استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

چکیده

این آزمایش به‌صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1386 در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام گرفت. تیمارهای اصلی طرح شامل: عدم کود دهی (شاهد) (F₁)، مصرف کامل کود شیمیایی توصیه شده (F₂)، مصرف کامل کود دامی توصیه شده (F₃)، مصرف نصف کود دامی توصیه شده + مصرف نصف کود شیمیایی توصیه شده (F₄) و تیمارهای کرت فرعی شامل نسبت­ های مختلف کاشت: کشت خالص ارزن (I₁)، 75 درصد ارزن + 25 درصد لوبیا (I₂)، 50 درصد ارزن + 50 درصد لوبیا (I₃)، 25 درصد ارزن + 75 درصد لوبیا (I₄) و کشت خالص لوبیا (I₅) بود. نتایج نشان داد که برای هر دو محصول بالاترین عملکرد علوفه ­ی خشک و دانه و همچنین شاخص برداشت از تیمار مصرف نصف کود دامی توصیه شده + مصرف نصف کود شیمیایی توصیه شده حاصل شده است. ولی تیمارهای کودی اثر معنی­ داری را بر وزن هزار دانه این دو گونه نداشتند. بیشترین میزان LER برای عملکرد علوفه­ ی خشک و دانه از تیمار مصرف نصف کود دامی توصیه شده + مصرف نصف کود شیمیایی توصیه شده به­ دست آمد. بالاترین درصد پروتئین خام و عناصر P و K نیز در بافت هر دو محصول از تیمار کود شیمیایی کامل حاصل شد. در بین تیمارهای مربوط به نسبت های مختلف کاشت، برای گیاه ارزن بالاترین عملکرد علوفه ­ی خشک، عملکرد دانه و بیشترین درصد عناصر P و K موجود در بافت گیاه از کشت خالص به­ دست آمد. ولی، بیشترین مقدار شاخص برداشت، وزن هزار دانه و درصد پروتئین خام موجود در بافت گیاه از تیمارهای کشت مخلوط حاصل گردید. برای گیاه لوبیا نیز تمامی این صفات از تیمار کشت خالص آن به‌دست آمد. علاوه بر آن، بیشترین مقدار LER علوفه ­ی خشک و دانه از تیمار 25 درصد ارزن + 75 درصد لوبیا حاصل شد. 

کلیدواژه‌ها

کشت مخلوط؛ ارزن مرواریدی؛ لوبیا قرمز؛ کودهای آلی؛ کودهای شیمیایی