واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان به شرایط کم آبی

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 3، دوره 4، 2(14) تابستان، شهریور 1389، صفحه 27-40   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

ندا ظفر نادری¹؛ سعید اهری‌زاد^{* 2}؛ مهرداد یارنیا³؛ سیدابوالقاسم محمدی⁴

¹فرهیخته ی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و عضو باشگاه پژوهشگران جوان واحد تبریز

²دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

³دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

⁴استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

به‌منظور ارزیابی واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط کم آبی، آزمایشی با هشت لاین اینبرد نوترکیب به‌همراه دو والد (روشن و سوپرهد) به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با سه سطح آبیاری (80، 120 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس، بیانگر تفاوت معنی‌دار بین لاین‌های مورد مطالعه از نظر کلیه ­ی صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1% بود. بین سطوح مختلف آبیاری تفاوت معنی‌دار برای عملکرد دانه و وزن هزار دانه مشاهده شد. اثر متقابل تنش × لاین از نظر شاخص برداشت و تعداد پنجه­ ی بارور و نابارور در سطح احتمال 5% معنی ­دار بود. بیشترین عملکرد دانه به رقم روشن تعلّق داشت. در تجزیه به عامل‌ها، سه عامل اول 86.95 درصد تغییرات کل را تبیین کردند و فاکتور‌های اول و دوم تحت عنوان فاکتور‌های رشد و عملکرد دانه نام‌گذاری شدند. تجزیه­ ی خوشه‌ای بر اساس کلیه­ ی صفات به روش WARD، لاین‌ها را به دو گروه منتسب کرد و این گروه‌بندی توسط تجزیه تابع تشخیص تأیید گردید.

کلیدواژه‌ها

تنش کم آبی؛ گندم نان؛ لاین‌های اینبرد نوترکیب