ارزیابی وضعیت کشورهای عضو سازمان منطقه ای گوآم در عصر جهانی شدن

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 4، دوره 7، شماره 18، خرداد 1391، صفحه 61-77   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهرا پیشگاهی فرد^{* 1}؛ محمدرضا رضایی²؛ حجت مهکویی³

¹دانشیار دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا، تهران، ایران

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، گروه جغرافیا، مرودشت، ایران

³دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

بازی بزرگ قرن نوزدهم رقابتی کاملاً استعماری در عرصه­ی ژئوپلیتیک آسیای مرکزی بود که با وقوع انقلاب کبیر روسیه در سال 1917 میلادی پایان یافت. تا این که در اوایل دهه­ی 1990 میلادی با فروپاشی شوروی، منطقه آسیای مرکزی این بار در کنار مناطق جنوبی قفقاز که در مجموع، ارواسیای مرکزی خوانده می­شوند بار دیگر عرصه­ی رقابت و بازی میان قدرت­هایی شد که از آن با عنوان بازی بزرگ جدید یاد می­شود. با وجود همه این تحولات به وقوع پیوسته در مناطق ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک جهان، چشم­اندازها و خیزش­هایی به سمت منطقه­گرایی و اتحاد و ائتلاف به چشم می­خورد تا همواره از نفوذ و قدرت بازیگران اصلی بازی در نظام جهانی کاسته شود. یکی از این مناطق ژئوپلیتیکی منطقه قفقاز می­باشد که همواره مورد توجّه بوده و در سال­های اخیر درگیر چالش­ها و جنگ­های داخلی و خارجی بوده است. این مقاله در پی آن است تا نقش و عملکرد کشورهای منطقه قفقاز جنوبی را در قالب سازمان منطقه­ای گوآم در عصر جهانی شدن ارزیابی نماید. سازمان منطقه­ایی که در واقع به منظور حل یا جلوگیری از مشکلات منطقه­ای باعث شد گرجستان، اوکراین، آذربایجان و مولداوی، سازمان منطقه­ای گوآم را در سال 1997 میلادی تأسیس کنند. 

کلیدواژه‌ها

ارواسیای مرکزی؛ قفقاز؛ گوآم؛ منطقه گرایی؛ جهانی شدن