میزان انتشار کنیدی های قارچ Beauveria bassiana در توده خرما توسط لارو و حشره‌کامل سوسک شپشه دندانه‌دار Oryzaephilus surinamensis

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 1، شماره 4، دی 1388، صفحه 417-403   

نویسندگان

مسعود لطیفیان^* ؛ ابراهیم سلیمان نژادیان؛ مهران غزوی

چکیده

یکی از عوامل بیمارگر سوسک شپشه دندانه دار Oryzaephilus surinamensis (L.) در شرایط انبارداری خرما قارچBeauveria bassiana (Bals.)Vuill. می‌باشد. در این تحقیق توانایی مراحل متحرک شپشه دندانه دار در انتشار ماده تلقیح اولیه قارچ مزبور در سه رقم خرمای سایر، زاهدی و دیری مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی قدرت انتشار کنیدی های هوایی در توده ارقام مختلف خرما توسط مراحل لارو و حشره‌کامل از تابع پراکنش فردی و برای مطالعه سرعت انتشار کنیدی ها از نرخ انتشار تقاطعی ماده تلقیح اولیه قارچ  استفاده شد. نتایج بیانگر وجود اختلاف معنی‌دار در قدرت انتشار کنیدی ها توسط لارو و حشره‌کامل و در سه رقم خرمای مورد بررسی بود. شیب توابع پراکنش فردی برای مراحل مختلف رشدی و در سه رقم منفی بود که نشان دهنده روند کاهش شدت پراکنش ماده تلقیح اولیه عامل بیمارگر در بعد مکان می‌باشد. با افزایش زمان نیز سرعت انتشار ماده تلقیح اولیه کاهش یافت. به عبارت دیگر بیشترین مقدار انتشار در همان روزهای اول آلودگی صورت گرفت. بیشترین انتشار کنیدی های هوایی در رقم دیری بوده و مقدار آن در دو رقم زاهدی و سایر مشابه بود. در انتشار ماده تلقیح اولیه در توده خرما حشرات کامل مؤثرتر از لاروها بودند. الگوی پراکنش کنیدی در توده خرما به صورت غیرکپه‌ای بود. سرعت پراکنش ماده تلقیح در توده خرما با ناقل حشره‌کامل بیشتر از سرعت پراکنش با ناقل لارو بوده است. 

کلیدواژه‌ها

Beauveria bassiana؛ Oryzaephilus surinamensis؛ انتشار؛ خرما

مراجع

Alexander, V. I., Shternshis. M.V., & Kuzminov. S.V., 2004. Exploration into a mechanism of transgenerational transmission of nucleopolyhedrovirus in Lymanteria dispar in western Siberia. Biocontrol, 4(4):441-454.

Boucias, D.G., Pendland J.C., & Latge. J.P., 1998. Nonspecific factors involved in attachment of entomopathogenic Deuteromycetes to host insect cuticle. Applied  & Envitonmental Microbiology, 54(7): 1795-1805.

Butt, T., Jackson M.C., & Magan N. 2001. Fungi as Biocontrol Agents: Progress, Problems and Potential. CABI Publisher.

Dowd, P.F., & Vega, F.E., 2003. Autodissemination of Beauveria bassiana by Sap beetles (Coleoptera: Nitidulidae) to overwintering sites. Biocontrol Science and Technology, 13(1): 65-75.

Dromph, K.M. 2001. Dispesal of entomopathogenic fungi by collembolans. Soil Biology and Biochemistry, 33(15): 2047-2051.

Duke, L.D., Steinkraus., C., English., J.E., & Smith., K.G. 2002. Infectivity of resting spores of Massospora cicadina (Entomophthorales: Entomophthoraceae), an entomopathogenic fungus of Periodical cicada (Magcicada spp) (Homoptera: Cicadidae). Journal of Invertebrate Pathology, 80(1):1-6.

Entwistle, P.E., Adams., P.H.W., Evans., H.F. & Rivers, C.F.  1983. Epizootiology of a nuclear polyhydrosis virus (Baculoviridae) in European spruce Sawfly (Gilpinia hercyniae) spread of disease from small Epicenters in comparison with spread of Baculovirus diseases in other host. Journal of Applied Ecology, 20: 473-487.

Hawkins, B.A., Cornel., H.V.  & Hochberg, M.E. 1997. Predators, parasitoids and pathogens in phytophagous insect populations. Ecology, 78(7):2145-2152.

Holder, D.J. & Keyhani, N.O. 2005. Adhesion of entomophathogenic Beauveria bassiana to substrata. Applied and Environmental Microbiology, 71(9): 5260-5266.

Klein, E., Clavige, K., Renard., C.H.M. & Gouyon, P.H.  2006. Pollen dispersal of oilseed rape: estimation of the dispersal function and effects of field dimension. Journal of Applied Ecology, 43:141-151.

Lamp, W.O. & Smith, L.M. 1989. Sampling objectives and problems. Miscellaneous publications of Entomological Society of America, 72:3-9.

McGaughey, W.H., Kinsinger, R.A. & Dicke, E.B. 1975. Dispersal of Bacillus thuringiensis spors by nonsusceptible species of stored grain beetles. Environmental Entomology, 4(6):1007-1010.

Meyling, N.V.J., Pell., K. & Eilenberg, J. 2006. Dispersal of Beauveria bassiana by the activity of nettle insects. Journal of Invertebrate Pathology, 93(2): 121-126.

Nielsen, C. & Steenberg, T. 2004. Entomophthoralean fungi infecting the bird cherry Oat aphis Rhopalosiphom oadi, feeding on its winter host bird cherry Prunus padus. Journal of Invertebrate Pathology, 87(1):70-73.

Tang. L.C., Chang., D.J. & Houf., N. 1999. Virulence of entomopathogenic fungus, Nomuraea rileyi, to various larval stages of the corn earworm, Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae). Applied Entomology & Zoology, 34(3):339-403.

Watanabe, H. & Tanada, Y. 1972. Infection of Nuclear polyhydrosis virus in army worm Pseudaletia unipunctata (Lep: Noctuidae) reared at high temperature. Applied Entomology & Zoology, 7: 43-51.

Zelazny, B. & Alfiler, A.R. 2008. Ecology of Baculovirus infected and healthy adult of Oryctes rhinoceros (Coleoptera: Scarabaeidae) on Cocconut palm in the Philippines. Ecological Entomology, 16(2):253-259.