کارکرد مقطعى نقاب مسیح(ع) در شعر آدونیس

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 5، دوره 5، شماره 15، خرداد 1393، صفحه 115-144   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

کامران قدوسى^*

استادیار گروه الهیات، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامى، شهرکرد، ایران

چکیده

جستار حاضر به بررسى شیوه به‏کارگیرى "نقاب" به عنوان یک شگرد ادبى در برخى از اشعار آدونیس مى‏پردازد. نقاب که در حقیقت، گونه‏اى نوساخت از رمزگویى به حساب مى‏آید و مى‏تواند شاعر را در ارائه غیرمستقیم پیام خویش یارى کند، در متون ادبى کارکردهاى متنوعى یافته است که توجه به آن، براى درک پیام اصلى متن، مفید مى‏نماید. از سوى دیگر، نام مسیح(ع) به دلیل برخوردارى از مفاهیم رمزگونه فراوان، در بسیارى از آثار شعرى امروز مورد استفاده قرار گرفته و هر شاعر به فراخور اهداف خویش، معانى مختلفى را بر این نماد حمل کرده است. این نوشتار نیز با در نظر گرفتن روحیه رمزپردازى در شعر آدونیس، به بررسى نقاب نمادین مسیح(ع) در شعر او مى‏پردازد و انواع کارکردى نقاب مزبور را از نگاه وى مورد توجه قرار مى‏دهد. در این راستا، پس از معرفى نقاب و گونه‏هاى مختلف آن، به تحلیل و بررسى دو شعر از آدونیس که دربردارنده نقاب مسیح(ع) هستند پرداخته و سپس نقاب‏هاى مذکور را مورد واکاوى و رمزگشایى قرار مى‏دهیم؛ تا سرانجام با عینیت بخشیدن به مفاهیم ذهنى آدونیس، شیوه کارکرد این نوع نقاب را به عنوان ابزارى کارآمد براى ابلاغ پیام اصلى شاعر دریافت نماییم.

کلیدواژه‌ها

آدونیس؛ رمز؛ مسیح؛ نقاب؛ نماد