تحلیلی بر جایگاه آفت‌کش‌های ثبت‌شده در ایران به لحاظ مخاطرات سرطان‌زایی

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 6، شماره 1، خرداد 1393، صفحه 16-1   

نویسنده

احمد حیدری^*

چکیده

در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان مصرف آفت‌کش‌ها به عنوان یکی از روش‌های اصلی کنترل آفات مطرح است. اما علی‌رغم مزایای مترتب بر کاربرد این نهاده در افزایش تولیدات گیاهی، استفاده بی‌رویه و ناآگاهانه از آن می‌تواند منشأ مشکلات عدیده بهداشتی و زیست محیطی شود. آفت‌کش‌ها در بین منابع کشاورزی به عنوان یکی از عوامل شناخته شده و یا مشکوک به ایجاد سرطان و یا اختلالات هورمونی در انسان محسوب می‌شوند، بنابراین در برنامه‌های ارزیابی مخاطرات عوامل سرطان‌زا به عنوان یک عامل مهم مورد توجه قرار گرفته‌اند. در کشورها و مجامع بین‌المللی روش‌های مختلفی برای طبقه‌بندی عوامل سرطان‌زا وجود دارد که در این مطالعه سعی شده با توجه به لیست آفت‌کش‌های ثبت‌شده در ایران، وضعیت آفت‌کش‌ها به لحاظ پتانسیل سرطان­زایی مشخص گردد. نتایج این بررسی نشان داد که هر چند بر اساس طبقه‌بندی EPA هیچ کدام از آفت‌کش‌های موجود کشور در دسته A (سرطان‌زا برای انسان) قرار نمی‌گیرند اما تعدادی از آفت‌کش‌های موجود کشور در دسته B (به احتمال زیاد سرطان‌زا برای انسان) قرار دارند. این موارد شامل بوتاکلر، کاپتان، کلروتالونیل، سیپروکونازول، ایپرودیون، مانب، مانکوزب، پروپارژیت، زینب، تیودیکارب، اپوکسی‌کونازول، کروزوکسیم‌متیل، پرمترین، پیریمیکارب، پیمتروزین، سولفوسولفورون، تتراکونازول، تیابندازول، تیاکلوپراید، تیوفانیت‌متیل، دیورون، دیکلوفوب‌متیل، استوکلور، هگزیتیازوکس، اکسادیازون و اکسیفلوروفن می‌باشند که در حال حاضر در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر اساس طبقه‌بندی EPA تعداد قابل توجهی از آفت‌کش‌های مجاز کشور در گروه C (شواهد مطرح از پتانسیل سرطان‌زایی) قرار دارند که تعدادی از آن‌ها مانند سایپرمترین، دیکلرووس، دیمتوات، تبوکونازول، مالاتیون و تترامترین مصرف زیادی در کشور دارند. قطعاً توجه ویژه در برنامه ثبت آفت‌کش‌ها و بازنگری ثبت آن‌ها می‌تواند تنوع سموم در کشور را به سمت آفت‌کش‌هایی سوق دهد که مخاطرات سرطان­زایی آن‌ها کمتر باشد. مدیریت در مصرف آفت‌کش‌ها به طوری ‌که کاربران سموم کمتر در معرض تماس با سموم قرار گرفته و همچنین مصرف کننده‌های نهائی محصولات کشاورزی با مقادیر کمتری از باقیمانده آفت‌کش‌ها روبرو باشند نیز بسیار اهمیت دارد.

کلیدواژه‌ها

آفت‌کش‌ها؛ سرطان؛ ایران

مراجع

 

Clapp, R. W., Jacobs,  M. M. & Loechler, E. L. 2007. Environmental & occupational causes of cancer: new evidence 2005-2007. Lowell (MA): Lowell Center for Sustainable Production.

Cohn, B. A., Wolff, M. S., Cirillo, P. M., Sholtz, R. I. 2007. DDT and breast cancer in young women: new data on the significance of age at exposure. Environmental Health Perspective, 115:1406-14.

Dich, J. Zahm, S. H., Hanberg, A. & Admi, H. 1997. Pesticide and Cancer. Cancer Causes and Control, 8: 420-443.

Fenton, S. E. 2006. Endocrine disrupting compounds and mammary gland development: early exposure and later life consequences. Endocrinology, 147(Suppl):S18-S24.

Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). 1986. International Code of Conduct on the Distribution and Use of Pesticides. Rome, Italy:  28.

Gibbs, H. J., Lees P. S. J., Pinsky, P F. & Rooney B. C. 2000. Lung cancer among workers in chromium chemical production. American Journal of Industrial Medicine, 38:115-26.

Heidari, A. Torkamand, M. 2009. Insect Resistance to insecticides. Proceeding of the Congress on Half a Century of the Pesticide Usage in Iran. Tehran, Iranian Research Institute of Plant Protection.

International Agency for Research on Cancer (IARC). 2009. IARC monographs on the evaluation of carcinogenic risks to humans: overall evaluations of carcinogenicity to humans, Group 2A Probably Carcinogenic to Humans [Internet]. Lyon (France): IARC [updated 2009 Mar 28; cited 2009 Nov 8]. Available from: http://monographs.iarc.fr/ENG/Classification/crthgr02a.php.

International Agency for Research on Cancer (IARC). 2012. Agents reviewed by the IARC monographs. Vol. 1-100A (by CAS number) [Internet]. Lyon (France): Available from: http://monographs.iarc.fr/ENG/Classification/index.php.

McGlynn, K. A., Quraishi, S. M., Graubard, B. I., Weber, J. P., Rubertone M. V. & Erickson, R. L. 2008. Persistent organochlorine pesticides and risk of testicular germ cell tumors. Journal of the National Cancer Institutee, 7: 100(9):663-71.

National Toxicology Program (NTP). 2009. Listing Criteria. available from: http://ntp.niehs.nih.gov/?objectid=47B37760-F1F6-975E-7C15022B9C93B5A6.

National Cancer Institute (NCI). 2003. National Institute of Environmental Health Sciences. Cancer and the environment: what you need to know, what you can do. NIH Pub. No. 03-2039. Bethesda (MD): National Institutes of Health.

Pomati, F., Castiglioni, S., Zuccato, E., Fanelli, R., Vigetti, D. & Rossetti, C. 2006. Effects of a complex mixture of therapeutic drugs at environmental levels on human embryonic cells. Environmental Science Technology, 40(7):2442-7.

Rayner, J., L., Enoch, R. R. & Fenton, S. E. 2005. Adverse effects of prenatal exposure to atrazine during a critical period of mammary gland growth. Toxicology Science, 87:255-66.

Reuben, S. H. 2010. Reducing Environmental Cancer Risk. Annual report of national cancer institute. U. S. Department of heailh and human services.

Shen, H., Main, K. M., Virtanen, H. E., Damggard, I. N., Haavisto, A. M. & Kaleva, M. 2007. From mother to child: investigation of prenatal and postnatal exposure to persistent bioaccumulating toxicants using breast milk and placenta biomonitoring. Chemosphere, 67:S236-S262.

Spinelli, J. J., Ng, C. H., Weber, J. P., Connors, J. M., Gascoyne, R. D. & Lai, A. S. 2007. Organochlorines and Risk of Non-Hodgkin lymphoma. International Journal of Cancer, 121: 2767-75.

Stoker, T. E., Robinette, C. L. & Cooper, R. L. 1999. Maternal exposure to atrazine during lactation suppresses suckling-induced prolactin release and results in prostatitis in the adult offspring. Toxicology Science, 52:68-79.

U.S. Department of Agriculture (USDA). 2008. Pesticide Data Program [Internet]. Washington (DC): USDA [updated 2008 Dec 18; cited 2009 Jul 26]. Available from: http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/ams.fetchTemplateData.do?template=TemplateC&navID=PesticideDataProgram&rightNav1=PesticideDataProgram&topNav=&leftNav=&page=PesticideDataProgram&resultType=&acct=pestcddataprg

U.S. Environmental Protection Agency (FAO). 2010. Pesticide product information system (PPIS) [Internet]. Washington (DC): EPA [updated 2010 Feb 8; cited 2010 Feb 14]. Available from: http://www.epa.gov/opppmsd1/PPISdata/.

U.S. Environmental Protection Agency (EPA). 2009. Atrazine interim reregistration eligibility decision (IRED) Q&A’s—January 2003 [Internet]. Washington (DC): EPA [updated 2008 Aug 23; cited 2009 Aug 24]. Available from: http://www.epa.gov/opp00001/factsheets/atrazine.htm.

Zheng, T., Holford, T., Mayne, S., Ward, B., Carter, D. & Owens, P. H. 1999. DDE and DDT in breast adipose tissue and risk of female breast cancer. American Journal Epidemiology, 150:453-8.