مطالعه میزان رعایت استانداردهای بین المللی ایزو در چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1380-1386

دانش شناسی

مقاله 8، دوره 4، شماره 13، شهریور 1390، صفحه 87-101   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مهردخت وزیرپور کشمیری¹؛ مریم سه دهی^{* 2}

¹عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

²کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی ، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

هدف: پژوهش­حاضر با هدف مطالعه میزان رعایت استانداردهای بین المللی ایزو در چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1380-1386انجام گرفته است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع سندی-تحلیل محتوا و کاربردی می‌باشد. ابزارگردآوری اطلاعات سیاهه وارسی استاندارد ایزو214 است.جامعه مورد مطالعه چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از 1380-1386 است که از میان تعداد 262 پایان‌نامه موجود، 156 پایان‌نامه به روش نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه بندی متناسب سیستماتیک انتخاب شد. اطلاعات گردآوری شده براساس آمار توصیفی و استنباطی (آزمونt،آزمونF، آزمون کای دو) و از طریق نرم‌افزارآماری spssمورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که وضعیت استانداردهای چکیده نویسی درپایان‌نامه‌های هردو واحد مورد بررسی در  وضعیت قابل قبولی بوده وهرچه به سال‌های اخیر نزدیک می‌شویم میزان رعایت استانداردهای چکیده نویسی درپایان‌نامه‌ها بیشتر رعایت شده است بطوری که درسال 84و85هریک با 8/14درصدو سال86با9/53درصد دروضعیت خیلی خوب می‌باشند.
چکیده پایان‌نامه‌های متعلق به مردان و زنان از لحاظ رعایت استانداردهای چکیده نویسی در وضعیت تقریبا مشابه یکدیگر قرار دارد.در بررسی مقوله‌های موضوعی بیشترین تعداد پایان‌نامه مربوط به مقوله فناوری اطلاعات و ارتباط اطلاعاتی با5/20درصد می‌باشد. در مولفه‌های گزینش  شده استاندارد ایزو214، بیشترین میزان رعایت استاندارد مربوط به«جایگاه چکیده» و«بیان ضمایربصورت سوم شخص» با 100درصد و کمترین میزان مربوط به «کلیدواژه‌های برگرفته شده از متن چکیده»با9/17درصد می‌باشد.
نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که میان ارزیابی چکیده پایان‌نامه‌ها براساس استاندارد ایزو 214 در دو واحد مورد بررسی(میزانt =27/.-) و در دو گروه زنان و مردان (میزانt =44/.-) تفاوت معناداری وجود ندارد.
 میان  ارزیابی چکیده پایان‌نامه‌ها براساس استاندارد ایزو و مرتبه علمی استاد راهنما رابطه معناداری وجود دارد (میزان کای دو=12/6).
 

کلیدواژه‌ها

چکیده پایان‌نامه‌ها؛ چکیده نویسی؛ استاندارد ایزو214؛ روش سندی؛ تحلیل محتوا؛ واحد تهران شمال؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تحصیلات تکمیلی

مراجع

دیبا، رضا.(1384)."مقایسه چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق(ع)". پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری واطلاع‌رسانی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

سه دهی، مریم.(1388)."مقایسه میزان رعایت استانداردهای بین المللی ایزو در چکیده‌های فارسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1380-1386". پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی.

صدیق بهزادی،ماندانا.(1381)."اصول چکیده نویسی براساس استاندارد ایزو214-1976".تهران:کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ص7-19.

کریم زاده، سارا.(1386)."تعیین وضعیت چکیده‌های پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های فنی ومهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و مقایسه آن با استانداردهای چکیده نویسی".

پایان‌نامه کارشناسی ارشدکتابداری و اطلاع‌رسانی،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات.

ملک محمدی،مریم.(1385)."اصول چکیده نویسی براساس استاندارد بین المللی ایزو در چکیده نویسی".پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. 

Tibbo,H.(1989)."abstracts,online searching,andd humanities:an analysis of the structure and content of abstracts of historical discourse".  available at:http://www.proquest.umi.com

pinto,M.(1999)."paradigms for abstracting systems",journal of information sciences,25(5),365-380. available at:http://jis.sagepub.com/cgi/content/abstract/25/5/365

Shyan Ou, Ch.,& Dion, H.(2008)."design and development of a concept-based multi-document summarization system for research abstract", journal of information science, 34(3),308-326. available at:http://jis.sagepub.com/cgi/content/abstract/34/3/308