خوشبختی و بهره وری نیروی کار در ایران: رویکرد اقتصاد سنجی و سیستم دینامیکی

دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

مقاله 1، دوره 1، شماره 1، شهریور 1391، صفحه 1-24   

نویسندگان

نعمت فلیحی پیربستی^{* 1}؛ شیرین رهبری نژاد²

¹استادیار- عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

²کارشناس ارشد اقتصاد-گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم های اقتصادی

چکیده

موضوع اقتصاد خوشبختی همانند اقتصاد سرمایه انسانی و اقتصاد محیط زیست از اهمیت زیادی برخوردار است. اقتصاد خوشبختی هم از نظر خرد و هم از نظر کلان حائز اهمیت است و در اقتصاد کلان روی موضوعات رشد اقتصادی و بهره وری موثر است. اهداف این تحقیق بررسی ادبیات اقتصاد خوشبختی و بررسی عوامل موثر بر شاخص اقتصاد خوشبختی است. در این تحقیق خوشبختی به خوشبختی کالایی و خوشبختی ذهنی تقسیم شده است که خوشبختی کالایی با استفاده از مطالعه کتابخانه ای، روش اقتصاد سنجی، سیستم دینامیکی در سطح ایران و خوشبختی ذهنی با استفاده از پرسشنامه در تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
همچنین تاثیر خوشبختی روی رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر خوشبختی از متغیرهای دیگری مانند سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی سرانه استفاده شد. یک الگوی سیستم دینامیکی برای اولین بار در ایران توسط نویسنده برای تجزیه و تحلیل مکانیسم خوشبختی طراحی شده است. در این سیستم از متغیرهایی مثل آلودگی، هزینه های خانوار، هزینه سلامت، هزینه های تحقیق و توسعه، درآمد سرانه و امید به زندگی استفاده شده است و با استفاده از سناریوهای مختلف این موضوع در تعادل عمومی مورد بررسی قرار گرفته است. این متغیرها در بازه زمانی سال های 1376 تا 1385 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که افزایش احساس خوشبختی در افراد باعث افزایش بهره وری نیروی کار می‌شود. سناریوهای مورد بررسی نیز نشان داد که کاهش هزینه های خانوار باعث کاهش احساس خوشبختی می شود و آلودگی باعث افزایش میزان خوشبختی می شود. نتایج پرسشنامه که در تهران مورد بررسی قرار گرفت نیز نشان داد که اختلاف معنی داری بین خوشبختی زنان و مردان وجود ندارد احساس سلامتی، رضایت شغلی، سلامت مذهبی و معنوی، امید به آینده، امنیت شغلی، سپری کردن اوقات فراغت با خانواده و هزینه های زندگی تاثیر مثبت بر خوشبختی افراد دارد. همچنین داشتن روابط بانکی و استفاده از تسهیلات بانکی و تحصیلات تاثیر منفی بر خوشبختی دارد

کلیدواژه‌ها

خوشبختی کالایی؛ خوشبختی ذهنی؛ تئوری تعادل پویا؛ رشد اقتصادی؛ بهره‌وری نیروی کار

مراجع

-Bartolini, Stefano; Bilancini, Ennio; Pugno, Maurizio; Did the Decline in Social Capital Depress Americans’ Happiness?, 2008

 

-Bartolini, Stefano; Why are people so unhappy? Why do they strive so hard for money?

 

-Bruni, Luigino; Luigi, Pier; Economic and Happiness: a new field with a long history,2007

 

-Bruni, Luigino; The technology of happiness and the tradition of economic science

 

-Bruni, Luigino; Porta,Pier Luigi; Handbook on the economics of Happiness; Edward Elgar Publishing Limited,2007

 

-Chekola, Mark; The life plan view of happiness and the paradoxes of happiness

 

-Cogoy,Mario; Enjoyment of life, the structure of time and economic dynamics

De la Garza, Adri´an; Mastrobuoni, Giovanni; Sannabe, Atsushi; The Relative Income Hypothesis With and Without Self-reported Reference Wages, Journal of Economic Behavior & Organization

 

-DeLeire, Thomas; Kalil, Ariel; Does Consumption Buy Happiness? Evidence from the United States, Paper to be presented at the Conference on Happiness and Relational Goods, June 11-13, 2009 in Venice, Italy

 

-Diener,  Ed; Seligman,Martin; Beyond Money:  Toward an Economy of   Well-Being,  University of Pennsylvania

 

-Di Tella, Rafael; MacCulloch, Robert; Oswald, Andrew; THE MACROECONOMICS OF HAPPINESS, WARWICK ECONOMIC RESEARCH PAPERS, September 17, 2001

 

-Derakopoulos, Stravos; Karayinnis,Anastasios; Human needs hierarchy and happiness: evidence from the late pre-classical and classical economics

 

-Easterlin, R. (2001),”Income and happiness: towards a unified theory”, Economic Journal, 111, 465-84

 

-Frey, Bruno; Stutzer, Alois; Happiness, Economy and Institutions, The Economic Journal, 110 (466, October), 2000, pp. 918-938

 

-Garcia, Jose de jesus; Christa Fuentes, Nicole ;Borrego,Salvador; Gutierrez,Monica; Tapia,Alejandro; Values and happiness in Mexico: the case of the metropolitan city of Monterrey

 

-Guillen Royo,Monica; Well-being and consumption: towards a theoretical approach based on human needs satisfaction

 

-Hills, Peter; Argyle, Michael; The Oxford Happiness Questionnaire: a compact scale for the measurement of psychological well-being, The Oxford Happiness Project, School of Psychology, Oxford Brookes University, Headington Campus,Gipsy Lane, Oxford OX3 0BP, UK, 9 December 2001

 

-J. Oswald, Andrew; Proto, Eugenio; Sgroi, Daniel; Happiness and Productivity, Department of Economics, University of Warwick, 24 March 2009

Menteşoğlu, Gülçin; Vendrik, Maarten; Social Reference and Adaptation Effects on Happiness: A Dynamic Approach, Isola di San Servolo, Venezia, June 11-13, 2009

 

-Ng, Y.K.(1997),”A case for happiness, cardinalism, and interpersonal comparability”, Economic Journal,107,1848-58

 

-Oswald, A.J. (1997), “Happiness and economic performance”, Economic Journal, 107, November, 1815-31

 

-Powdthavee, Nattavudh; Economics of Happiness: A Review of Literature and Applications, Chulalongkorn Journal of Economics, 13th March, 2007

 

-Powdthavee, Nattavudh; Happiness and the standard of living: the case of South Africa

 

-Pugno, Maurizio;The subjective well-being paradox: a suggested solution based on relational goods

 

-Ratzel,Steffen;Knabe,Andreas; Income, Happiness, and the Disutility of Labour,Faculty of Economic and Management Magdeburg,2009

 

-Ruut, Veenhoven; Measures of Gross National Happiness, university Rotterdam, 2007

 

-Schmalz, Martin; Ackbarow, Theodor; Kapmeier, Florian; Happiness -Cracking the Equilibrium State of People’s Well-Being, Princeton University, Economics Department, Princeton,USA, Version 2.3 – August 17th, 2007

 

-Stutzer, Alois; The Role of Income Aspirations in Individual Happiness, Journal of Economic Behavior and Organization, April 10, 2003

 

-TIAN, Guoqiang; YANG, Liyan; How are Income and Non-Income Factors Dierent in Promoting Happiness? An Answer to the Easterlin Paradox, Journal of Economic Literature Classification Number: D61, D62, H23